BLOOMBERG NEWS
26 04 2016, 09:27 Güncelleme: 09:42
BP'nin petrol fiyatlarındaki düşüşle beraber ilk çeyrek kârında yüzde 80 düşüş açıklamasıyla gösler diğer enerji devlerine çevrildi.
BP'den yapılan açıklamaya göre, şirketin geçen senenin ilk üç ayında 2,6 milyar dolar seviyesinde oldan kârı bu yıl 532 milyon dolara geriledi.
Açıklanan rakam, analistlerin 244,9 milyon dolar seviyesinde olan beklentilerinin iki katına işaret etse de, şirketin 12 yılın en düşüğüne gerileyen petrol fiyatlarının etkisini azaltmak için aldığı önlemlerin yetersiz kaldığına işaret ediyor.
'EN 3 SENE GEREKİYOR'
Geçtiğimiz 10 yılın en kötü gelir tablolarını açıklamak üzere olan dünyanın en büyük petrol şirketleri, maliyet azaltmak için attıkları adımların ham petrol fiyatında son iki senede yaşanan düşüşü telafi etmeye yetmediğinin farkına varmaya başladı.
Barclays’den Lydia Rainforth’a göre, üreticilerin projeleri ertelemesi, işten çıkarmalar, maaşların dondurulması gibi önlemler de alınsa petrolde yukarı yönlü karlılık için en az üç sene gerekiyor.
Rainforth maliyet üzerinde hala çalışılması gerektiğini, kârlılık konusundaki sürecin ise petrolün maliyetine göre şekilleneceğinin altını çiziyor.
Royal Dutch Shell’den Chevron’a kadar birçok petrol üreticisine göre mali durumu dengelemenin en kesin yolu üretim harcamalarının kısılması olarak görülüyor. Bir diğer yandan, petrolün varil fiyatının 100 doları görmesi şirketleri; petrol arama, işgücü, ve operasyonel maliyetler gibi yeni harcamalara yönlendiriyor. Üstüne üstlük üretkenlik de azalıyor.
Barclays’in geçtiğimiz ayki raporuna göre, Avrupa’nın en büyük petrol şirketi Shell’in geçtiğimiz yıl operasyon maliyeti varil başına 14,70 dolarken, Brent petrolün ortalama fiyatı 53,60 dolardı. Bu rakam, 2005’deki varil başına 6 dolarlık maliyetin iki katından daha fazla.
GELİRLERE GENEL BAKIŞ
Barclays’a göre, Shell’in petrol üretim maliyeti 2010’dan 2014’e kadar devamlı olarak arttıktan sonra geçtiğimiz yıl yüzde 15 düştü.
Analist tahminlerine göre, dünyanın en büyük petrol şirketi Exxon Mobil ise 29 Nisan’da son 20 yılın en düşük üç aylık kârlılığını açıklayacak. Aynı gün Chevron ikinci en düşük karlılığını kaydedecek. Total’in ise ilk çeyrek net gelirinin 2001’den bu yana en düşük seviyeyi görmesi bekleniyor.
DÜŞEN MAAŞLAR
Petrol pazarındaki dalgalanmalar genel müdürleri dahi etkilediği BP’de görülebiliyor. İngiliz üreticinin başı Bob Dudley aşağı yönlü bir dalgalanmaya hazır olmasına karşın, BP’nin maliyet azaltma stratejisinde atılacak adımların netleşmesi 2014 ve 2015’te mesai harcanan konulardan biri oldu.
Geçen seneki operasyonel harcamalarını 4 milyar dolar azaltan Shell, 2016’da bu rakamı 3 milyar dolar azaltmalyı planlıyor. Total petrol araştırma ve üretim faaliyetlerindeki operasyonel harcamaları azaltmayı hedeflerken, Exxon ve Chevron konuyla ilgili herhangi bir yorumda bulunmaktan kaçındılar.
TOPLAM KÂR PAYI
Total Yönetim Kurulu Başkanı Patrick Pouyanne’in Perşembe günü Paris’te yaptığı açıklamaya göre şirketin maliyetleri azaltmak için aldığı aksiyonlar petrolün varil fiyatını 60 dolar seviyesinde tutacak şekilde kâr payı dağıtımının tümüyle sağlanabilecek.
Shell ve BP hisselerinde payları bulunan İngiliz yatırım şirketi Brewin Dolphin’den Iain Armstrong’a göre de petrol şirketleri maliyet azaltma stratejilerini uzun bir döneme yaymalı.
Zayıf fiyatlar, geçtiğimiz on yıllarca petrol devlerinin oluşmasına olanak sağlayan rafine endüstrisindeki karlılık oranını da düşürüyor. Küresel rafineri marjları ilk çeyrekte varil başına 10,50 dolara düştü. Bu rakam geçen senenin ilk çeyreğine göre yüzde 31, bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 20 daha düşük.
