BUSINESSHT
18 04 2016, 09:56 Güncelleme: 10:47
Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından, MKK’nın verileri kullanılarak hazırlanan “Borsa Trendleri” raporunun 2016 ilk çeyrek değerlendirme raporuna göre küresel piyasalar açısından en önemli belirleyici faktörü, Amerikan Merkez Bankası (FED)’in faizleri hangi hızda artıracağı yönünde haberler ve Mart ayının son günlerinde yaşanan gelişmeler neticesinde Türk Lirası (TL)’nın özellikle ABD doları kaşısında değer kazanarak yükseliş trendine girmesi oluşturdu.
2016’nın ilk üç ayı sonu itibariyle Borsa İstanbul’un piyasa değeri TL bazında yüzde 13, ABD doları bazında ise yüzde 17 değer kazandı. Yüzdesel anlamda en yüksek artışı Holding endeksi gösterirken Borsa İstanbul’un lokomotif endeksi olan Banka endeksi ABD doları bazında yüzde 13 artış gösterdi. Bir önceki yıla göre en yüksek artışı ise yüzde 43 ile Teknoloji endeksi gerçekleştirdi.
1) Borsa İstanbul’un işlem hacmi 2016 yılının ilk çeyreğinde de yükselişine devam etti
Raporda, Borsa İstanbul’un işlem haciminin 4. Çeyreğe göre TL bazında arttığı ve 2015 yılının ilk çeyreğine göre hafif düşüş gösterdiği belirtiliyor. Borsa İstanbul’un işlem hacmi 2016 yılının ilk çeyreğinde de yükselişine devam ederken TL bazında yüzde 6, ABD doları bazında yüzde 5 arttı. Rapora göre bu yükselişe en büyük katkıyı sırasıyla Hizmetler, Mali ve Ticaret endeksinin yaptığı vurgulanırken, Banka ve Holding endekslerinde az da olsa düşüşler gözlendiğine de dikkat çekiliyor.
2) Borsa İstanbul 2016 yılına 1,5 milyar dolarlık net yabancı alımıyla güçlü bir başlangıç yaptı
Raporda 2015 yılının aksine 2016’nın ilk çeyreğinde Borsa İstanbul’da 1,5 milyar ABD doları tutarında net yabancı alımı görüldüğü, bu sonuca ulaşılırken en büyük katkının 1,1 milyar ABD doları ile Mali endekste görüldüğü yer alıyor. Ayrıca Mali endeksin içinde yer alan Banka endeksine 874 milyon ABD doları net giriş olduğu, bu dönemde tek yabancı satışının 8 milyon ABD doları ile Teknoloji endeksinde gerçekleştiği belirtiliyor.
3)Yabancı yatırımcı Fed kaynaklı belirsizliklerden olumsuz etkilendi
Raporun en dikkat çeken hususlarından biri de yerli yatırımcıların risk iştahının yabancı yatırımcıların iştahından yüksek olması oluşturuyor. Raporda, 2016 ilk çeyrek ilk yarısında Yatırımcı Risk İştahı Endeksi (RISE) değerleri genel olarak kritik değer olan 50’nin altında seyrettiğine dikkat çekiliyor. Çeyreğin ikinci yarısında ise RISE değerleri yükseliş trendine giriyor. Buna göre ilk çeyrek son hafta skoru 68.6 ile bu senenin en yüksek değeri olurken, en düşük değer ise 32.8 olarak 15 Ocak tarihinde gerçekleşti.
Rapor, RISE değerlerinin seneye 44 seviyesinden başladığını, hem aşağı hem yukarı hareket ederek ilk çeyreği 68,6 seviyesinden kapattığına işaret ediyor. Özellikle yabancı yatırımcıların FED kaynaklı belirsizliklerden dolayı kötümser bir tavır sergilediklerine dikkat çeken rapor, çeyreğin geri kalan haftalarında ise FED’in faiz artıtımları konusundaki çekingen ve temkinli tutumu sebebiyle Avrupa dışında BİST ve Amerika dahil olmak üzere bazı dünya borsalarının yatırımcılar için tekrar çekici hale geldiğinin altını çiziyor.
4) Portföy değerleri arttı ve en yüksek portföy değerine sahip ilk üç ülke değişmedi
2016’nın ilk çeyrek sonuçlarına göre hem yerli hem de yabancı yatırımcıların sahip olduğu portföy değerleri 2015 sonuna göre tüm endekslerde artış gösterdi.
Sonuçlara göre Borsa İstanbul’da en yüksek portföy değerine sahip ilk üç ülke, ABD, İngiltere ve Lüksemburg oldu. ABD’de yerleşik 1.313 adet yatırımcı toplam yabancı yatırımların yüzde 31’ine sahipken, ilk iki sırada yer alan ABD ve İngiltere adresli yatırımcılar toplam portföyün yüzde 49’unu elinde tutuyor.
5) 2016’nın ilk çeyreğinde Borsa İstanbul’da işlem hacminin yüzde 75’i yerli yatırımcılar tarafından gerçekleştirildi
2015 yılında yüzde 22 olan yabancıların BİST TÜM işlem hacmindeki payının, 2016’nın ilk çeyreğinde yüzde 25’e yükseldiğinin belirtildiği raporda yabancıların en yüksek işlem hacminin yüzde 44 ile BİST Ticaret’te, en düşük işlem hacmi ise yüzde 14 ile BİST Teknoloji’de gerçekleştiği yer alıyor. Ocak-Mart dönemi BİST TÜM işlem hacminde yüzde 25 paya sahip olan yabancı yatırımcıların piyasa değerindeki payı yüzde 64 oldu.
6) Halka arzlarda temkinli duruş devam ediyor
Rapor, 2016 yılının ilk çeyreğinin son iki yıldır olduğu gibi halka arzlar açısından sakin geçtiğine dikkat çekiyor. Raporda, yurt dışı ve yurt içinde yaşanan makroekonomik gelişmelerin, belirsizlik ve düşük borçlanma maliyetlerinin olumsuz sonuçları neticesinde son iki yılda Borsa İstanbul Pay ve Gelişen İşletmeler Piyasası’nda halka arz edilen şirketlerin sağladığı hasılatlarda ciddi azalma yaşandığı hatırlatılıyor. Yılın ilk çeyreğinde bir şirketin halka arzından 37 milyon TL hasılat elde edildiği ve talebin büyük çoğunlukla yurt içi yatırımcılardan geldiğinin gözlemlendiği de belirtiliyor.
