BUSINESS INSIDER
05 04 2016, 10:02 Güncelleme: 10:10
Finans piyasaları, Amerikan Merkez Bankası Başkanı (Fed) Başkanı Janet Yellen'ın faiz artırımları konusundaki güvercin tutumunu, şubat ayındaki G-20 zirvesinde doların diğer para birimleri karşısındaki hızlı yükselişini durdurmak için gizli bir anlaşmaya imza atıldığı yönündeki iddialara bağlıyor. Şanghay Sözleşmesi denilen bu anlaşmanın, aşırı güçlü doların petrol fiyatları ve Çin üzerindeki baskıyı giderek artırmasının ardından imzalandığı tahmin ediliyor.
Yellen, 29 Mart'ta New York'taki Ekonomi Kulübü etkinliğinde yaptığı konuşmada, ABD'li merkez bankacıların, faiz artırımında "temkinli bir şekilde ilerlemeleri" gerektiğini, zira küresel ekonominin artan riskler getirmekte olduğunu söylemesinin ardından dolar düşüşe geçmişti. Diğer varlıklar ve hisselerdeki yükseliş sürerken, dolardaki değer kaybı, 26 Şubat'taki G-20 zirvesinden bu yana yüzde 3,7 değer kaybetti.
Bank of America Merrill Lynch's (BAML) Küresel Ekonomisti Ethan Harris'e göre Yellen'ın güvercin tutumu ile G-20 arasında kurulan ilişki bir komplo teorisi. Harris bunu beş sebebe bağlıyor:
1. Avrupa Merkez Bankası (AMB) ve Japonya Merkez Bankası (BOJ)'nın daha önce para birimlerini baskı altına alarak ticaretteki gücünü artırmaya çalışması, doları zayıflatmayı amaçlayan politikalarla uyuşmuyor. Yani merkez bankaları ya kendi para birimlerini ya da doları zayıflatacak. İkisinden biri tercih edilmek zorunda.
2. Politika yapıcılar, ortak bir karar alsalar bile gizli toplantılar büyük anonslarla duyurulumaz.
3. Fed, sürekli olarak merkez bankalarının kendi menfaatleri doğrultusunda hareket etmesi gerektiğini söylüyor. Şimdi vites değiştirmeleri biraz garip olur.
4. Fed Başkanı Yellen'ın bir yandan böyle bir sırrı saklayıp, bir yandan da Federal Açık Piyasa Komitesi'ni (FOMC), faiz artırımı beklentilerini 4'ten 2'ye indirme konusunda ikna edebilmesi pek gerçekçi gmrünmüyor.
5. Doları düşürmek için neden bir anlaşmaya ihtiyaç olsun? Dolar, bahar aylarından bu yana diğer para birimleri karşısında dalgalı seyir izliyor. Asıl düşüşün yarısı da G-20 zirvesinden önce geldi.
Mevcut durumun açıklanması için daha basit yollar olduğunu savunan Harris, güvercin yaklaşımın sebebini, merkez bankalarının yavaşlayan küresel büyüme ve sermaye piyasalarındaki ticaret riskleri gibi ortak şoklardan endişe duymasına bağlıyor.
Harris'e göre Avrupa ve Japonya merkez bankalarının negatif faize geçmesi ve Fed'in faiz artırımını yavaşlatmasının bankaların kendi menfaatleriyle ilgili.
