MARKETWATCH
01 04 2016, 10:09 Güncelleme: 11:31
ABD stok verilerinin açıklanması ve petrol üreticisi ana ülkelerin arz kontrolüne yönelik planlarının resmiyet kazanmasının ardından, geride bıraktığımız Mart ayı itibarıyla petrol, yıl içindeki en büyük aylık kazanca imza attı.
Bu yükselişin ardındaki en önemli faktör, pazarı domine eden petrol üreticisi ülkelerin Şubat ayından bu yana süren, petrol arzını dondurmaya yönelik görüşmeleri oldu. Geçtiğimiz ay Suudi Arabistan, Katar, Rusya ve Venezuella petrol arzını Ocak ayı seviyesinin üzerine çıkarmayacaklarını açıkladı. Diğer küçük üretici ülkeler de onların bu kararını takip etti. İran hariç. İran, petrol üretimini ambargo öncesi seviyeye çıkarana dek artıracağını açıkladı. İran'ın bu kararı, piyasa için günlük olarak ek 1 milyon varil anlamına geliyor.
25 Mart'ta açıklanan ABD petrol arzı verilerine göre 1982 yılından bu yana en büyük sıçrama yaşandı ve üretim haftalık 534,8 milyon varile ulaştı. Hal böyleyken, "Mart ayında petrol fiyatları neden arttı?" diye sorabilirsiniz. Schneider Electric emtia analisti Robbie Fraser'a göre bunun 5 nedeni var:
1- OPEC üzerinde devam eden spekülâsyon
OPEC, fiyatları yukarı çekmek için petrol arzını düşürebilir ya da var olan üretim seviyesini koruyabilir. Hangi şıkkı seçeceklerini 17 Nisan'da Katar'da bir araya gelecekleri toplantı sonrasınad öğrenebileceğiz. Geçtiğimiz yıldan bu yana OPEC üyelerinin üretime devam edeceği yönündeki spekülasyon halen geçerliliğini koruyor. Mart ayındaki toplantının iptali, fiyatlar üzerinde baskı yaratarak düşüşe neden olsa da, hemen akabinde Nisan ayında yeni bir görüşme yapılacağının açıklanması ile petrol fiyatlarında ibre yukarı döndü. Üretimi dondurmak halen anlamsız bir seçenek ancak eğer Haziran ayındaki görüşmede gündeme gelecek olası arz kesintileri öncesinde bir adım olursa, petrol için bunun anlamı boğa piyasası olur.
2- ABD petrol üretiminde yaşanan düşüş
Günlük 16 bin varilden 25 Mart itibarıyla günlük 9 bin 22 varile düşen ABD petrol üretiminde, bir önceki yıl verileri ile karşılaştırıldığında günlük 364 bin varil düşüş yaşandı.
3- Plansız üretim sızıntısı
Bölgesel Irak Kürt yönetimi ve Nijerya gibi çatışmalı bölgelerde, gerçekleşen üretimden güvenlik problemi nedeniyle sızıntılar meydana geliyor. Şimdilik kimsenin dikkatini çekmiyor ancak petrol piyasası için bu sızıntılar önemli bir soruna işaret ediyor. Tahminlere göre yalnızca Bölgesel Irak Kürt yönetimi bölgesinde günde 600 bin petrol varili kayıt dışına geçiyor.
4- Teknik analiz işlemleri
Fraser!a göre eğer 2016 yılı başlarken petrolde kısa pozisyonda yer aldıysanız, bu pozisyonun işlem sonrasında kâr getirmesi zor olabilir. "Bu yıl birden fazla OPEC toplantısının gerçekleşmesi risk yaratmıyor" diyor Fraser ve ekliyor: " Bu piyasa duyarlılığı, bazı uzun vadeli eğilim çizgileri ve momentumun yukarı yönlü hareketi ile teknik olarak destekleniyor."
5- Mevsimsellik
Benzine olan güçlü talep, doğal olarak petrol talebini de yukarı çekti. Yazın kuzey yarım kürede dizel ve benzin gibi rafine edilmiş ürünlere olan talebin en üst noktaya ulaşmasıyla petrole olan talep de en üst seviyeye çıkacaktır.
