CNBC
31 03 2016, 14:51 Güncelleme: 15:20
"ABD hapşırsa, dünya hasta olur" öngörüsü, Çin'deki finansal dalgalanmaların etkisiyle birlikte yön değiştiriyor. Çin'in yavaşlayan ekonomisi tüm dünyayı etkilerken komşu Asya ülkeleri ise bu durumla farklı yöntemlerle başa çıkıyor.
JAPONYA
Çin'in üretim verilerinin düşmesinin ardından Japon mallarına olan talebi arttı ve Japonya ekonomisinin 2015'in son çeyreğinde yüzde 1,1 büyümesine yardımcı oldu.
Ancak sanayi üretimi 2011'deki tsunami faciasından bu yana en düşük seviyeyi gören Japonya'nın son verileri hâlen zayıf ekonomiye işaret ediyor. İhracat, ocak ve şubat aylarında yüzde 8,5 gerilerken düşük ithalât da tüketim harcamalarını düşürüyor.
Morgan Stanley Yöneticisi Rıobert Alan Feldman'ın mart ayında yayınladığı raporuna göre Japon Başbakan Şinzo Abe'nin ekonomi politikaları momentum kaybediyor. Ocak ayında Japon Merkez Bankası'nın (BOJ) negatif faize geçmesi piyasalar için sürpriz oldu. Yen hakkındaki endişeler nedeniyle BOJ'un eli kolu bağlı gözüküyor. Bu nedenle ücret artışı gibi uzun dönem hedefler gerçekleştirilemiyor.
CNBC'ye konuşan bir OECD yetkilisine göre Japonya, büyümeyi canlandırmayı amaçlayan çabalardan yorulmuş durumda. Bu nedenle yapısal reformların geliştirilmesi lazım.
Başbakan Abe, çarşamba günü yaptığı açıklamada 2020'ye kadar ülkeyi ziyaret eden turist sayısını ikiye katlayarak 40 bine çıkarmayı hedeflediklerini duyurdu.
GÜNEY KORE
Çin, Güney Kore'nin en büyük ticari ortağı. Ülke ihracatının yüzde 30'u Çin'e gidiyor. Çin'in daha az satın almasıyla Güney Kore'nin gayrisafi yurtiçi hasılasının yarısına denk gelen ihracatı son 14 aydır düşüşte.
Bu durumu tersine çevirmek için aralık ayında Çin ile yapılan anlaşmanın yanında, İran'la da 5 milyar euro değerinde iş ortaklığı kuruldu. Güney Kore hükümeti de tüketim malları üreten şirketlere destek olacağını duyurdu.
Ülkede turizm de kritik öneme sahip. Çin'in yavaş ekonomisine rağmen Güney Kore'yi ziyaret eden Çinli turistlerin sayısı bir yılda yaklaşık yüzde 6 arttı.
AVUSTRALYA VE YENİ ZELANDA
Demir ve kömürün en büyük ihracatçılarından Avustralya, Çin'deki inşaat sektörünün zayıflaması ve Çin hükümetinin temiz enerji yatırımlarını artırmasıyla düşüşe geçti.
Avustralya Ticaret Bakanı Staven Ciobo, CNBC'ye yaptığı açıklamada ülkesinin büyümesini desteklemek için hizmet sektörüne yöneldiklerini açıkladı. Ciobo, "Hizmet sektörü Avustralya ekonomisinin yüzde 70-80'ini oluşturuyor. Yüzde 20'si ise ihracata dayalı. Bu nedenle hizmet sektöründe daha yapacak çok işimiz var" diye konuştu.
Ülkenin yetenekli bilişim uzmanları ve zayıf para birimi de Amerikalı yatırımcıları çekmeye devam ediyor.
Avustralya'nın komşusu Yeni Zelanda'da ise durum biraz daha farklı. Çünkü Çin, Yeni Zelanda ihracatının en büyük müşterisi.
Turizmin hâlen güçlü bir lokomotif olduğu ülkede ABD'li yönetmen Peter Jackson'un Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi serilerinin çekildiği alanlara gelen turist sayısı bir yılda yüzde 8,7 arttı. Çin'den gelen ziyaretçiler ise 12 ayda yüzde 28 yükseldi.
HONG KONG VE TAYVAN
Çin ve Çin'e bağlı özel yönetim bölgesi Hong Kong ekonomileri birbirinin peşi sıra hareket ediyorlar. Gayrisafi yurtiçi hâsılası 2015'te yüzde 2,4 büyüyen Hong Kong'un 2016'da yüzde 1 ile 2 arası yavaşlaması bekleniyor.
Hong Kong ise ekonomisini canlandırmak için küçük ve orta ölçekli işletmeler için vergi kesintileri uyguluyor.
Tayvan'da ise ihracatın yüzde 40'ı Çin'e gidiyor. Ancak Çin'in satın almaları kısmasıyla Çin'den gelen siparişler de bir yılda yüzde 12,1 azaldı.
GÜNEYDOĞU ASYA
Yükselen petrol ve plastik fiyatları büyük emtia ihracatçıları Endonezya ve Tayland'ı da vurdu. En önemli müşterileri Çin olan bu iki ülke, bu ürünlerin ellerinde kalan fazlasını yol ve demiryolu gibi altyapı çalışmalarına harcıyor.
Hane halkı tüketimi 2015'in son çeyreğinde yüzde 4,9 büyüyen Endonezya'da bir yıllık büyüme ise yüzde 4,8 oranında gerçekleşti.
Tayland ekonomisi de diğer birçok Asya ülkesine göre sağlıklı bir yıl geçirdi. 2015'in son çeyreğindeki büyüme en hızlı çeyrek büyümesi olarak tarihe geçti. Ülkenin askeri hükümetinin teşvik harcamaları ve çoğunluğunu Çinlilerin oluşturduğu artan turist sayısı yerel talebi ve ihracatı artırdı.
