AA
29 02 2016, 15:50 Güncelleme: 15:55
Yapı Kredi Başekonomisti Cevdet Akçay, globalleşme ile birlikte ülkelerin elinde yalnızca "beklentiyi yönetme" aracının kaldığını belirterek, "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), elindeki araçlarla yapabileceğinin en iyisini yaptı" dedi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin, güncel araştırmalarla Türkiye sermaye piyasalarına katkı sunmayı hedeflediği Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi (CEFİS), üniversitenin santralistanbul Kampüsü'nde düzenlenen törenle açıldı.
Etkinlik kapsamında düzenlenen "2016'da Türkiye ve Dünya Ekonomilerini Ne Bekliyor?’" başlıklı seminerde konuşan Yapı Kredi Başekonomisti Akçay, Türkiye'de iş gücüne katılım oranı ve çalışabilir nüfusun toplam nüfusa oranının arttığını belirterek, iş gücü verimliliğinin azaldığını söyledi.
Akçay, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ülke büyüme oranlarını hep ıskaladığına işaret ederek, "Gerçekleşen büyüme oranları Fed'in tahminlerinden hep daha düşük olmuş. Fed, ABD'nin büyüme konusunda sürekli çok iyimser kalmış. Fed aslında ‘ben iyi olacak diyeyim, buna inandırayım ve iyi olsun’ demeye çalışıyor. Bu aslında TCMB'nin enflasyon hikayesine benziyor" diye konuştu.
Akçay, globalleşme ile birlikte ülkelerin elinde yalnızca "beklentiyi yönetme" aracının kaldığını anlatarak, şunları kaydetti:
"Küreselleşme öncesinde elinizde bir dolu problem var. Alet kutusundan probleme göre bir alet seçiyorsunuz. Musluk mu akıyor, ona göre bir aracınız var. Amaç sayısı, araç sayısı tutarlılığı var. Globalleşme elinizden araçları aldığı için daha doğrusu siz elinizdeki araçları gönüllü olarak devrettiğiniz için elinizdeki tek aracı kullanamazsanız sıkıntıya düşüyorsunuz. Elinizde bir dolu problem var ve sizde sadece bir tane çekiç var. O çekici çok sihirli şekilde kullanmanız lazım. Musluğu da, ince işi de, kırmayı da bununla yapacaksınız. Çok mahir olmanız lazım. Globalizasyon öncesine göre ekonomi yönetiminin de siyasetçilerin de mecburen eskisinden çok daha ehil olmaları gerekiyor."
TCMB'nin elindeki araçlarla yapabileceğinin en iyisini yaptığına işaret eden Akçay, gelen verilerin normal fiyatlama modunda farklı, kriz fiyatlama modunda farklı sonuçlara neden olacağını aktardı.
Türkiye gibi ülkelerin neyi kontrol edebileceğini iyi teşhis etmesi gerektiğini vurgulayan Akçay, "Türkiye’nin bu dönemde önündeki en önemli riskin; beklenti idaresini yapamamakta devam etmesi ve 'nasıl?' sorusuna gerekli itibarı vermeyişi olarak görüyorum" şeklinde konuştu.
Akçay, Brezilya ekonomisinin çok kötü durumda bulunduğunu ancak kimsenin Brezilya hukukuna ilişkin bir sorundan bahsetmediğini belirterek, "Biz hukuk sorunumuzu halledemedik. Türkiye'de zaten hiçbir zaman hukuk olmadı. Bu ülke ilk sivil anayasasını yazmak zorunda. AB adayısınız ama tarihinizde bir tane sivil anayasa yok. Bu utanç verici bir şey" değerlendirmesini yaptı.
Reel faizin 2008 sonrasında TCMB'nin politikaları ve hükümetin desteğiyle yüzde 10,5 düzeyinden yüzde 1,8'lere geldiğini anımsatan Akçay, "Bunu biz yaptık diyeceğiniz yerde bugün bu Merkez Bankası çöpe gitti. Halbuki doğru okunursa burada büyük bir başarı var" dedi.
Akçay, beklenti yönetiminin iyi yapılamaması nedeniyle dolar/TL'nin yükseldiğini aktararak, "Güven endeksi, seçimden sonra 12-18 ayda kaybettiğini 1 ayda geri kazandı. Sonra 3 ayda tekrar geri vermeye başladı. İnsanlar ve şirketler tekrar beklemeye geçtiler" ifadelerini kullandı.
