THE TELEGRAPH
19 02 2016, 14:49 Güncelleme: 14:52
2016 yılı başından bu yana petrol rekor seviyede düşerken, küresel hisse senetleri kötümser ayı piyasasına girdi. Piyasalarda 2008'deki küresel finansal krizin tekrar edip etmeyeceği sorusuna cevap aranmaya devam ediliyor. The Telegraph'ın finans editörlerinden Ben Wright, muhtemel bir krizin göstergelerini beş başlıkta topladı.
1. HİSSE SENEDİ PİYASALARI
Hisse senetlerindeki değer kaybı yüzde 10 seviyesindeyse bu bir düzenleme olabilir. Ancak bu düşüş yüzde 20'nin üzerine çıkarsa piyasanın gelecek hakkında karamsar olduğu ve sürekli düşüş beklendiği "ayı piyasası" bölgesine giriliyor. Eğer kayıplar yüzde 30'lara çıkarsa tehlike çok daha büyük oluyor.
12 Şubat'ta başta Amerikan Merkez Bankası olmak üzere dünyadaki merkez bankalarının politikalarındaki belirsizlik küresel piyasaları ayı piyasasına sokmuş, MSCI bütün ülkeler endeksi yüzde 20 gerilemişti.
2. HİSSELERDEKİ ÇAKILMA
Hisselerdeki çakılmayı açıklamaya neyin sebep olduğunu açıklamak için kesin bir tanımlama yok. Ancak bir hisse senedinde yüzde 2'den fazla kayıp varsa bu pek normal değil. Kayıp, yüzde 5'ten fazlaysa bu gerçekten kötü bir haber. Ancak düşüşler iki haneli sayılara çıkarsa gerçekten bir "çakılmadan" bahsedilebilir.
3. TAHVİL PİYASASI
Yatırımcılar, hisse senedi fiyatlarından endişe ettiği zaman genellikle paralarını geri çekip, tahvile yatırıyorlar. Bu nedenle hisse fiyatları düşerken tahvil fiyatları yükseliş gösteriyor. Ancak yatırımcılar gerçekten endişeliyse paralarını her ikisinden de uzak tutuyor ve iki varlığın da fiyatı düşüyor. Bu da pek iyiye işaret değil.
4. ALTIN FİYATLARI
Eğer ki yatırımcılar, şirketlerin batacağı ve hükümetlerin borcu ödemeyeceği konusunda endişeliyse elle tutulur bir varlık arayışına giriyorlar. Burada sahneyi altın alıyor. Altın fiyatlarındaki yükselişe bakıldığında hem altına olan talebin büyüklüğü hem de yatırımcının ne kadar korktuğu görülebiliyor.
5. KORKU ENDEKSİ
Kimse gelecekte ne olacağını bilmiyor ama bu durum yatırımcıları fiyatlandırmadan da alıkoymuyor. Takip edilmesi gereken endeks piyasalardaki dalgalanmayı ölçen ise VIX endeksi. Bu gösterge, piyasalardaki korku ve coşkunun en önemli göstergelerinden biri. Piyasanın 30 günlük oynaklık beklentisini ölçen endeks, hisse senedi piyasalarında dalgalanma artınca yukarı yönlü, sakin dönemlerde ise aşağı yönlü seyir işliyor.
