Janet Yellen'a beş soru

Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, çarşamba günü ABD Kongresi'nde soruları yanıtlayacak. Çarşamba günü TSİ 17:00'de Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'nde konuşacak Yellen, ertesi günde Senato Bankacılık Komitesi'nde konuşma gerçekleştirecek.

10 yıl sonra ilk kez aralık ayında faiz artırımına giden Fed, ocak toplantısında beklentilerle paralel olarak bir değişiklik yapmamıştı. Mart ayında alınacak faiz kararı öncesi ise işgücü piyasasının görünümü, ücretlerde artış olup olmayacağı, enflasyon beklentileri Yellen'ın gündemindeki ana maddeler arasında yer alacak.

Mısır asıllı ABD'li işadamı ve ekonomist Muhammed El Erian, Bloomberg için kaleme aldığı köşe yazısında Fed Başkanı'na Kongre konuşması öncesi beş soru yöneltti:

1. Küresel zayıflama ABD'nin ekonomik hedeflerini nasıl etkiliyor?

Dünyadaki kötü gidişata rağmen, Cuma günü açıklanan ABD'nin ocak ayı tarımdışı istihdamı mükemmel olmasa da iyi seviyede geldi. Aralık ayında hızlı bir artış kaydeden ABD işgücü piyasasında tarımdışı istihdam 151 bin kişi arttı. Beklenti, 190 bin seviyesindeydi. İstihdam gibi tahvil gelirlerindeki sert düşüş de Yellen'ın sunumunda merak edilen konular arasında olacak.

2. Ücretlerdeki artış sürdürülebilir mi?

Son yıllarda ABD, dünyanın en çok istihdam yaratan ülkelerinden biri de olsa istihdam piyasasındaki iyileşme hâlen ücretlerde elle tutulur bir artışla desteklenmedi. Ocak ayında hem saatlik ücretlerde hem çalışma saatlerinde kaydedilen artış, ileriki dönemlerde sağlam bir ücret artışı beklentilerini yükseltti.

3. Enflasyon veya deflasyon ABD ekonomisi için en önemli riskler mi?

Ücretlerin yükselme ihtimali enflasyon artışına da açık kapı bırakıyor. Ancak Avrupa'da deflasyona sebep olan petrol fiyatlarının rekor seviyelerde düşmesi ABD için de bir deflasyon senaryosu yazabilir. Hâlihazırda birçok ülke bir yandan yerel büyüme verilerini tutturmaya çalışırken bir yandan da devalüasyon gibi deflasyondan koruyucu önlemlere başvuruyor. Risk almaya karşı duran şirketler ise genişlemelerini sağlayacak yatırımlara kalkışmak da tereddüt ediyorlar. Yellen'in açıklaması bu kuvvetler arasındaki dengenin nasıl kurulacağı konusunda yol gösterici olabilir.

4. Bankacılık sektörü hisselerindeki sert düşüşler bir sorun teşkil ediyor mu?

Hisse senedi piyasaları, enerji sektörüne verilen krediler ve sert faiz marjları sebebiyle banka değerlemelerini aşağı yönde tutuyor. Yatırımcılar, Yellen'dan, bu durumun sistematik bir problem mi yoksa sabit bir değerleme paradigması mı olduğunu açıklamasını isteyecekler.

5. Finansal piyasalardaki dalgalanma ekonomiyi zehirliyor mu?

Piyasalardaki son görünüm, merkez bankalarının ekonomiyi canlandırmak için uyguladığı politikaların ne kadar etkili olduğunu da tartışılır hâle getirdi. Çin, Japonya ve Euro bölgesi finansal dalgalanmaları baskı altına alamazken, ekonomide tersine yayılmacı politikaların uygulanıp uylanmaması gerektiği de Yellen'in açıklamalarında yanıt bulacak.