BIST 100 9.042,82 % 2,68
USD/TRY 32,3302 % 0,12
EUR/TRY 35,0865 % 0,05
Piyasalar
9.042,82
% 2,68
32,3302
% 0,12
35,0865
% 0,05
1,0795
% -0,31
47,68
-0,25
2.207,46
% 0,58
87,39
% 1,51
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Negatif faiz oranı ne anlama geliyor?

Dünya ekonomilerinin dörtte üçü negatif faizi benimsemişken bu kervana son olarak Japon Merkez Bankası da katıldı. Peki negatif faiz oranı ne demek?

Negatif faiz oranı ne anlama geliyor?
BLOOMBERG NEWS 30 01 2016, 15:46

Japonya Merkez Bankası, 29 Ocak'ta sürpriz bir kararla faiz oranlarını negatife düşürdü. Karar, Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) sıfırın altında faiz oranı belirleyen ilk büyük para otoritesi olmasından sonra geldi.

3 Aralık'ta mevduat faizini yüzde eksi 0,3'e indiren Avrupa Merkez Bankası'nın Başkanı Mario Draghi geçen hafta Mart ayından itibaren para politikasını daha da gevşetecek yollara başvurabileceklerinin sinyalini vermişti.

Peki Merkez Bankaları'nın sıfırın altındaki faiz oranlarını tercih etmeleri ne anlama geliyor?

Ekonomide bir umutsuzluk sinyali veren negatif faiz kararı, geleneksel politikaların etkisini yitirdiğini ve yeni bir şeyler denenmesi gerektiğini işaret ediyor.

Merkez Bankası'na nakit yatıran bankalar için negatif faiz uygulamasıyla birlikte faiz getirisi değil, maliyeti oluyor. Bu durum da bu negatif faiz oranını benimseyen ülkenin para biriminin değerini düşürüyor. Avrupa'da 2015 yılında borçların üçte biri negatif faiz uygulayan euro bölgesi hükümetlerine aitti.

Yani başka bir deyişle Merkez Bankası , kredileri genişletmek yerine nakit parayı istifleyen bankaları cezalandırıyor. 

TEORİ VE PRATİKTE NEGATİF FAİZ UYGULAMASI

Teoride sıfırın altındaki faiz oranları şirketler için borçlanma maliyetlerini düşürerek kredi talebini destekliyor. Pratikte ise bu politika yarardan çok zarara sebep olabiliyor.

Düşük faiz ortamında bankaların müşterilerinden daha yüksek maliyetler ödemesini istemesi, o paraların yastık altından çıkmamasına yol açabilir. Bankaların maliyeti kendilerinin üstlenmeleri durumunda ise kredi ve mevduat faiz oranlarındaki kâr marjı düşüyor. Bu durumda da bankalar kredi vermeye eskisi kadar istekli olmuyor. Düşük faizler ayrıca, ülkelerin para birimi savaşlarına gireceği yönünde endişeleri de güçlendiriyor.

Avrupa ve Japonya'daki politika yapıcılar deflasyonun ya da ekonomiyi raydan çıkaracak fiyat düşüşlerinin önüne geçmeye çalışıyor. 1999'da oluşan Euro Bölgesi, 17 yılın en büyük kredi sıkıntısı ve işsizliğiyle mücadele ediyor.

DÜNYA EKONOMİSİNİN DÖRTTE ÜÇÜ NEGATİF FAİZDE

Küresel çapta merkez bankalarının negatif faiz oranlarına giderek olumlu bakmaya başlamasıyla dünya ekonomisinin yaklaşık dörtte üçü negatif faiz bölgesinde bulunuyor.

Danimarka, negatif faiz seviyesini ilk tercih eden ülkelerden. Refah seviyesi sıralamalarının hep üst sıraların çıkan ülke ulusal para biriminin euro karşısındaki değerini sabit bir düzeyde tutmak için Eylül 2014’te politika faizini eksi 0,50’ye indirmişti.

Frank'ın değerini korumak için sıradışı politikalar izleyen İsviçre Merkez Bankası da en yüksek negatif faiz politikası uygulayan ülkerden. Banka, Ocak 2015'te, 1970'lerden bu yana ilk kez faiz oranını sıfırın altına çekmişti.

JPMorgan'ın izlediği 31 merkez bankasından dokuzunda faiz azalışı beklentisi var. Bu dokuz banka arasında Çin, İsveç, Yeni Zelanda ve Malezya da var.

Yukarı

Business HT×