BLOOMBERG NEWS
06 01 2016, 11:10 Güncelleme: 14:45
2015'in en iyi performans kaydeden metası olan kakaonun bu yıl piyasanın en büyük kabusu olmasından korkuluyor.
Londra kakao vadelileri geçtiğimiz yıl 1989 yılından bu yana en uzun rallisini yaşamıştı. Ancak Fildişi Sahilleri'nden Peru'ya tüm dünyadaki kakao üreticilerinin Ekim'de başlayan 2016-17 sezonu için üretimlerini artırmaya hazırlanmasıyla fiyatlardaki yükselişin çöküşe dönüşmesinden endişe ediliyor.
Rabobank International analistleri, artan üretimle birlikte altı yılın en yüksek arz fazlasının oluşabileceğini söyledi. Talebin de yavaşlamasıyla beraber analistler çikolata ham maddesi hakkında hiç olmadığı kadar karamsar olduklarını belirtti.
Kakao fiyatları 2011-2015 yılları arasında yüzde 60 yükselmiş, Hershey'den Lindt'e dünyanın en büyük çikolata markalara satış fiyatlarında artışa gitmek zorunda kalmıştı. Özellikle El Nino'nun kakao üretiminin yüzde 70'ini karşılayan Batı Afrika'da yarattığı hasat sıkıntılarının etkisiyle Londra'da kakao vadelilerinin metrik tonu 3,423 dolara kadar çıkarak 4 yılın zirvesini görmüştü.
Peki Rabobank'ın karamsar değerlendirmelerinin altında ne yatıyor?
1) Üretici kârı
Küresel üretimin yüzde 40'ını karşılayan Fildişi Sahilleri'nde hükümet çiftçilere verilen ödemeleri üçüncü yıl üst üste artırdı. Böylece üreticilerin sabit gelirleri hiç olmadığı kadar yüksek seviyeye ulaşmış oldu.
2) Zayıf talep
Çikolata markaları için maliyetlerin artmasıyla, şirketler yeni arz taleplerini kısarak envanterlerini kullanmaya yöneldi. Örneğin dünyanın en büyük kütle çikolata üreticisi Barry Callebaut, Tayland'daki bir fabrikasını kapatıyor ve Malezya'daki üretimini kısıyor.
3) Yağışların dönüşü
En Nino'nun yarattığı kurak koşulların yerini kakao hasadı için daha uygun olan La Nina'ya bırakması bekleniyor. 1950'den bu yana gerçekleşen beş El Nino'nun arkasında La Nina gelmişti.
4) Güney Amerika
Fildişi Sahilleri ve Gana'daki çiftçiler arzı domine etmeye devam etse de Güney Amerika'da üretim artıyor. Bölgedeki ülkeler yüksek verimlilikli ağaçlar ekiyor.
5) Arz fazlası beklentisi
2015-2016 sezonundaki 150,000 tonluk açığın ardından önümüzdeki dönemde dünyanın ihtiyacı olandan çok daha fazla arza sahip olması bekleniyor. Rabobank'a göre üretim, talebin 93,000 ton üzerinde olacak, böylece 2010-11 sezonunda bu yana en büyük bolluk görülecek.
