Bahçeşehir Üniversitesi Araştırma Merkezi (BETAM) asgari ücret artışının bölgesel etkilerini inceleyen bir araştırma yayınladı. BETAM, bölgesel işgücü piyasalarına bakıldığında ücret şokunun ortalama ücretleri kimi bölgelerde (yüksek ücretli bölgeler) sınırlı kimi bölgelerde ise güçlü şekilde artıracağını bekliyor.
Araştırmada asgari ücretin 1300 TL’ye çıkmasıyla birlikte İstanbul ve Ankara dışındaki tüm bölgelerde ortanca ücretin 1300 TL’ye çıkmasının olası olduğu vurgulandı. Diğer bir deyişle, hem ücretlerde azımsanamayacak büyüklükte bir artış olması bekleniyor hem de bu artış özel sektörde tam zamanlı, kayıtlı ve ücretli çalışanların yarısından fazlasını etkileyeceği ifade ediliyor.
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Melike Gökkızıl tarafından hazırlanan araştırmaya göre asgari ücretin 1300 TL'ye çıkmasına paralel olarak bölgelerin, sadece üçü hariç hepsinde ortalama ücretin yüzde 10'un üzerinde artacağı öngörülüyor.
Ortalama ücretlerdeki artış sadece İstanbul, Kocaeli ve Ankara bölgelerinde yüzde 10'un altında kalıyor. Manisa, Kastamonu, Malatya ve Mardin bölgelerinde artışın yüzde 20’yi aştığı dikkat çekiyor. Türkiye genelinde ya da toplam ücretler itibariyle artış yüzde 9,7 olarak hesaplanıyor.
Mevcut ortanca ücretler incelendiğinde, sadece İstanbul ve Ankara bölgelerinde ortanca ücretin 1300 TL'den yüksek olduğu görülüyor. Başka bir deyişle, özel sektörde kayıtlı çalışan tam zamanlı ücretlilerin yarısından fazlası 1300 TL’nin altında kazanıyor. Dolayısıyla, asgari ücret 1300 TL’ye çıktığı takdirde bu iki bölgede ortanca ücretlerde bir değişiklik görülmüyor. Ancak, kalan 24 bölgenin hepsinde ortanca ücret 1300 TL’ye yükseliyor. Diğer deyişle bu 24 bölgede asgari ücretin 1300 TL’ye yükselmesi özel sektörde tam zamanlı ve ücretli çalışanların yarısından fazlasının ücretini artıracak.
Asgari ücretin 1300 TL’ye çıkması ortanca ücretlerde de yüzde olarak büyük farklılıklar yaratacak. Ortanca ücretlerin Balıkesir, Aydın, Kırıkkale, Samsun, Trabzon, Erzurum, Ağrı ve Gaziantep bölgelerinde neredeyse yüzde 20, Adana ve Hatay’da yüzde 23-24 ve Manisa, Kastamonu, Malatya, Şanlıurfa ile Mardin’de yüzde 25’in üzerinde artacağı hesaplandı. Bu veriler, 26 bölgenin 15’indeki ortanca ücret artışlarının en az yüzde 20 olacağına işaret ediyor.
Asgari ücret artışının bölgesel ortalama ücretlere etkileri
|
Ortalama ücret(TL) |
1300 TL asgari ücret ile ortalama ücret(TL) |
Ortalama ücretteki artış(TL) |
Ortalama ücretteki artış(%) |
İstanbul (İstanbul) |
1.935 |
2.031 |
96 |
5,0 |
Tekirdağ (Edirne-Tekirdağ-Kırklareli) |
1.385 |
1.564 |
179 |
12,9 |
Balıkesir (Balıkesir-Çanakkale) |
1.316 |
1.518 |
202 |
15,3 |
İzmir (İzmir) |
1.564 |
1.720 |
156 |
10,0 |
Aydın (Denizli-Aydın-Muğla) |
1.319 |
1.525 |
206 |
15,6 |
Manisa (Manisa-Afyonkarahisar-Kütahya-Uşak) |
1.182 |
1.417 |
235 |
19,9 |
Bursa (Bursa-Eskişehir-Bilecik) |
1.469 |
1.620 |
151 |
10,3 |
Kocaeli (Kocaeli-Sakarya-Düzce-Bolu-Yalova) |
1.624 |
1.770 |
146 |
9,0 |
Ankara (Ankara) |
1.760 |
1.876 |
116 |
6,6 |
Konya (Konya-Karaman) |
1.347 |
1.528 |
181 |
13,4 |
Antalya (Antalya-Isparta-Burdur) |
1.535 |
1.693 |
158 |
10,3 |
Adana (Adana-Mersin) |
1.333 |
1.552 |
219 |
16,4 |
Hatay (Hatay-Kahramanmaraş-Osmaniye) |
1.280 |
1.504 |
224 |
17,5 |
Kırıkkale (Nevşehir-Aksaray-Niğde-Kırıkkale-Kırşehir) |
1.282 |
1.493 |
211 |
16,5 |
Kayseri (Kayseri-Sivas-Yozgat) |
1.434 |
1.612 |
178 |
12,4 |
Zonguldak (Zonguldak-Karabük-Bartın) |
1.422 |
1.616 |
194 |
13,6 |
Kastamonu (Kastamonu-Çankırı-Sinop) |
1.150 |
1.419 |
269 |
23,4 |
Samsun (Samsun-Tokat-Çorum-Amasya) |
1.339 |
1.547 |
208 |
15,5 |
Trabzon (Trabzon-Ordu-Giresun-Rize-Artvin-Gümüşhane) |
1.334 |
1.531 |
197 |
14,8 |
Erzurum (Erzurum-Erzincan-Bayburt) |
1.320 |
1.520 |
200 |
15,2 |
Ağrı (Kars-Ağrı-Iğdır-Ardahan) |
1.316 |
1.510 |
194 |
14,7 |
Malatya (Malatya-Elazığ-Bingöl-Tunceli) |
1.188 |
1.433 |
245 |
20,6 |
Van (Van-Muş-Bitlis-Hakkâri) |
1.333 |
1.506 |
173 |
13,0 |
Gaziantep (Gaziantep-Adıyaman-Kilis) |
1.289 |
1.497 |
208 |
16,1 |
Şanlıurfa (Diyarbakır-Şanlıurfa) |
1.332 |
1.551 |
219 |
16,4 |
Mardin (Siirt-Mardin-Batman-Şırnak) |
1.228 |
1.491 |
263 |
21,4 |
Türkiye |
1.595 |
1.749 |
154 |
9,7 |