ELENA POPINA - BLOOMBERG NEWS
18 12 2015, 08:09 Güncelleme: 08:25
Amerikan Merkez Bankası'nın (Fed) tarihi faiz kararıyla piyasadaki belirsizliğin dağılmasının ardından gelişen ekonomilerdeki para birimlerinden hangilerinin daha güvenli, hangilerinin daha riskli olacağı ile ilgili bir tablo ortaya çıkmaya başladı.
Bank of America'nın perşembe günü yayınlanan raporunda ABD'de yaklaşık 10 yıl sonra gelen faiz artırımı kararının, dikkatleri yeniden Çin'in büyüme oranı ve petrol fiyatlarındaki sert düşüşe çevirdiği belirtildi. Rapora göre en iyi performans gösteren para birimleri aynı zamanda en az etkilenen para birimleri olacak.
Rapora göre kaybedenler Rus rublesi ve Güney Afrika randı, kazananlar ise Türk Lirası ve Polonya zlotisi.
RUBLE VE RAND
Son beş yılın ortalamasının yaklaşık yarısı kadar bir fiyattan işlem gören Brent petrolü, bütçe gelirlerinin yarısını petrol ve doğalgaz ihracatından elde eden Rusya'yı kötü etkiliyor.
Petrolün Mayıs ayında gördüğü bu yılın zirvesinden düşmeye başlaması ile birlikte, ruble, yüzde 28 değer kaybetti. Gelişen piyasa paraları içinde en kötü performans gösteren ikinci para birimi oldu. Sonraki en kötü performansı, Mayıs ayından bu yana yüzde 20 kaybeden rand gösterdi.
LİRA VE ZLOTY
Türkiye akaryakıtının büyük bir bölümünü ithal eden bir ülke olarak petrol fiyatlarındaki güçlü düşüşten cari işlemler açığının daralması sebebiyle faydalanıyor.
Türk Lirası bu yılın başında en fazla depğer kaybeden para birimiydi. Ancak ucuz petrolün yüksek ABD borçlanma maliyetlerine karşı duyarlılığını dengelemesi ve Fed'in sonraki artırımlarının kademeli olacağının açıklanmasıyla doğan iyimserlik ortamında en fazla değer kazanan para birimi oldu.
Polonya zlotisi, ülkede muhafazakar muhalefetin Ekim ayında politikada değişiklik vaadi ile iktidara gelmesinin ardından yüzde 2,8 geri çekildi. Societe Generale, geçen ay, siyasi risklerin fiyatlandığını kaydetti. Daha önemlisi, Orta Avrupa'nın en büyük ekonomisi, güçlü iç talepten destek buluyor ve Çin'deki riskleri sınırlı.
ÇİN'İN ETKİSİ
Güney Afrika ve Rusya'dan farklı olarak, Türkiye ve Polonya göreceli olarak Çin'deki gelişmelere bağımlı durumda. Dünyanın ikinci en büyük ekonomisi Çin, Türkiye ve Polonya için temel ihracat pazarı değil. Bank of America'ya göre, Çin'in ekonomik büyümesinde olabilecek her bir yüzde puanlık düşüş, Türkiye ve Polonya'nın büyümesinde yüzde 0,1 bir düşüşe neden oluyor.
Rusya'nın büyümesi üzerindeki yüzde 0,7 puanlık ve Güney Afrika'nın üzerindeki yüzde 0,3 puanlık negatif etki, Türkiye ve Polonya'ya göre daha fazla kayda değer.
