BLOOMBERG NEWS
17 12 2015, 09:12 Güncelleme: 09:41
Tarihi olarak, Fed'in faiz oranları artışı adımları, gelişmekte olan ülke varlıkları için bir "AL" işareti olmuştur. Satış dalgası kurları 2009'dan beri görülmeyen rekor düşüklükteki seviyelere çekse bile bu sefer durum farklı gözüküyor.
1999 ve 2004'te başlayan faiz artışı döngüsü boyunca gelişen ülke endeksleri ortalama olarak yüzde 38, kurları ise yüzde 11 değer kazanmıştı. Fakat aralarında UBS ve Citigroup'un olduğu kurumlar Çarşamba günü başlayan yeni faiz artışı döngüsünün gelişen piyasalar için daha fazla sancılı geçebileceğini öngörüyor. Bunun nedeni gelişen piyasaların, bastırılmış olan büyümeyi yansıtmaya yetecek kadar gerilememesi olarak gösteriliyor.
Geçmişte gelişen ülkeler güçlü ABD büyümesinden fayda sağlamışlardı. Şimdi ise küresel ticaretin aksaması, Çin'deki yavaşlama ve emtia fiyatlarındaki düşüş bu ülkeler için zorluklar yaratıyor. Hisse değerlemeleri 2004 seviyelerine yakınken, kazançlar yüzde 29'luk büyümeden, yüzde 21'lik düşüşe geçti ve borç seviyeleri rekor yüksekliğe çıktı. Enflasyondan arındırılarak bakıldığında 21 gelişen ülke para biriminin 17'si 11 yıl öncesine göre daha pahalı durumda.
UBS stratejisti Bhanu Baweja, bu faiz artışı döngüsünün gelişen piyasalardaki satış dalgasının son aşamasının başlangıcı olduğunu ama bu satış dalgasının daha fazla mesafe alabileceğini söyledi. Baweja, gelişen ülkelerin durumunu anlatmak için kaynayan kurbağa imgesini kullandı. Ona göre gelişen ülkeler için ısı yavaş bir şekilde artıyor.
Goldman Sachs ve Bank of America gelişen ülkelerdeki ekonomik toparlamayı dikkate alarak gelecek yıl bu piyasaların dibe vuracağını söylerken, Baweja, daha iyi koşullara geçmeden önce daha kötü bir durumun söz konusu olacağını belirtti. Baweja, gelişen ülkeler için 2004'tekine benzer bir geri dönüşün pek olası olmadığını da ifade etti.
Citigroup stratejistleri Dirk Willer ve Kenneth Lam da 2004 yılının doğru bir referans olmayacağını söylediler. Citi analistleri, Çin ve Fed ile ilgili unsurlar varken, Fed'in faiz artışı sonrasında gelişmekte olan ülke kurlarında görülebilecek olan rallinin ardından düşüşlerin sonrasında canlanabileceğini ifade ettiler. İki stratejist Fed'in 2016 yılında iki faiz artışına daha gideceğini söyledi.
Bununla birlikte Goldman Sachs Portföy Yönetimi gelişen piyasalar yatırımcısı Yacov Arnopolin, bu süreçte tüm gelişenlerin zora girmeyeceğini, bu sürecin kazananlar ve kaybedenleri ayrıştıracağını ifade ediyor.
Capital Economics'in de benzer bir analizi söz konusu. Kuruma göre, geniş cari açığı ya da dolar cinsinden olan borçları dolayısıyla Türkiye, Güney Afrika, Malezya ve Kolombiya kaybeden ülkeler arasında yer alacak.
Faiz artışı sonrasında gelişen ülkeler için 3,3 trilyon dolarlık borcu yeniden finanse etmek oldukça pahalı olacak.
Gelişen ülkeler için bu faiz artışının farklı olacağına, dolayısıyla sancılı bir süreç yaratacağına ilişkin yorumlar yapan kurumlarla birlikte gelişen ülkeler için iyimser olanlar da bulunuyor. Ünlü yatırımcı Mark Mobius gelişenlere yönelik iyimser kampta yer alanlardan. Mobius, Fed belirsizliğinin ortadan kalkmasıyla gelişen piyasa paralarında yükseliş olabileceğini düşünüyor.
