BUSINESSHT
30 11 2015, 16:25 Güncelleme: 16:34
Geçen hafta Türk jetlerinin Suriye sınırında bir Rus uçağını düşürmesinin ardından iki ülke arasında patlak veren gerginliğin ekonomiye ne kadar yansıyacağına ilişkin endişeler devam ederken, analistler gerginliğin Türkiye'nin cari açığını 40 milyar doların üzerine çıkarabileceği konusunda uyarıyor.
Jetlerin düşürülmesinin ardından Rus tarafından art arta gelen sert açıklamalar ekonomi dünyasında büyük tedirginlik yaratmıştı. Özellikle haftasonu Rus lider Putin'in Türkiye'ye yönelik 6 maddelik yaptırım kararnamesini onaylamasıyla ise korkular zirveye ulaştı.
Bugün açıklanan dış ticaret verileri Rusya'ya ticaretimizin halihazırda sıkıntılı gittiğini gösterdi. Ekim ayında bile ülkeye yapılan ihracat yüzde 27,3, ülkeden yapılan ithalat yüzde 12,4 azalırken, son gelişmelerin ardından bu düşüşün derinleşeceğinden korkuluyor.
Garanti Yatırım Baş Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç'a göre yaptırımların ardından ihracat ve turizmdeki düşüşün de etkisiyle cari açık 40 milyar doların üzerine çıkabilir.
Altınsaç bugün yayınladığı notta, "Rusya’yla olan ticari ilişkilerimizde muhtemelen bir süre sorun yaşıyor olacağız. Özellikle ihracat ve turizm kaynakları odaklı hesapladığımız maliyet 5-8 milyar dolar arasında. Yani 2016’da 35 milyar dolar hesapladığımız cari açığımız üzerinde riskler mevcut bu rakam 40 milyar doların üzerine çıkabilir" dedi.
Diğer müteahhitlik ve Rusya’da bulunan şirketlere dair rakamsal maliyetleri hesaplamanın daha zor olduğunu belirten ekonomist, "Yine de yukarıda bahsi geçen rakamdan daha yüksek maliyetler söz konusu olacaktır. Bu hafta taraflar arasında gündeme gelen görüşmeler önemli" değerlendirmesinde bulundu.
Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek'in tahmini daha da karamsar. Rusya'nın uygulayacağı yaptırımların ilk etapta ihracat, turizm, bavul ticareti ve tarım sektörünü olumsuz etkileyeceğini söyleyen Çiçek, "Bu çerçevede gelecek yıl cari açığa Rusya kaynaklı 5-10 milyar dolarlık negatif etki görebiliriz. Ancak bu noktada önemli olan bu alanlarda Türk şirketlerinin pazarlarını ne kadar çeşitlendirebileceği. Eğer bu çeşitlilik yaratılabilirse, söz konusu kalıbın daha sınırlı kalmasını bekleyebiliriz" dedi.
Odeabank ve Ata Yatırım analistleri ise ilişkilerdeki gerginliğin etkisi konusunda daha iyimser.
Odabank raporunda, "Rusya’nın yaptırımları kısa vadede ihracattaki toparlanmayı kısmen sınırlayacak olsa da, AB ekonomilerinde devam eden iyileşme ile dış talepten büyümeye gelen pozitif katkının önümüzdeki dönemde de devam edeceğini düşünüyoruz" denilirken; Ata Yatırım, "One Minute" örneğini vererek, "Olayın kendisini analiz etmeden, genelde benzer olayların kısa vadeli politikacı-medya ekseninde yansıltılışıyla, ekonomik gerçekleşmeler arasında ciddi farklılıklar olduğunu söyleyebiliriz" dedi.
