BLOOMBERG NEWS
12 11 2015, 13:45 Güncelleme: 14:54
En son 21 yıl önce ABD Merkez Bankası Fed'in faiz artırımıyla Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) gevşemesi aynı aya denk gelmişti.
O zaman, yani Mayıs 1994'te Nelson Mandela Güney Afrika'nın ilk siyahi başkanı olmuş, İngiltere ve Fransa arasındaki tünel yeni açılmıştı. O sırada Fed üyelerinden biri olmaya hazırlanan Janet Yellen Berkeley'de ders veriyordu. Mario Draghi ise İtalya Maliye Bakanlığı'da üst düzey bir bürokrattı. Şimdiyse biri Fed'i, biri AMB'yi yönetiyor.
En son ayrışmanın üzerinden o kadar uzun zaman geçti ki o sırada euro ve AMB bile yoktu; Avrupa'nın gösterge faizi Alman Merkez Bankası Bundesbank tarafından belirleniyordu.
O ay eski Fed Başkanı Alan Greenspan, "enflasyonda istenilen trendi sağlamak ve ekonomik büyümeyi sürdürmek için" gösterge faizi yüzde 3,75'ten 4,25'e çıkarmıştı. Hans Tietmeyer yönetimindeki Bundesbank ise Avrupa'nın en büyük ekonomisinde büyümeyi canlandırmak için faizi yüzde 4,5'tan 5'e çekmişti.
İki banka da söylemese muhtemelen aynı şeyi, düşüşü finansal piyasalar için sıkıntı yaratan doları düşmesini istiyorlardı.
Bugün de piyasalar benzer bir durumla karşılaşmaya hazırlanıyor. Tahminler önümüzdeki ay Fed'in faizleri sıfıra yakın seviyelerden yukarı çekeceği, AMB'nin ise varlık alımlarını artırarak ya da mevduat faizini indirerek teşvik programını genişleteceği yönünde.
Citigroup Makro Strateji Bakanı Jeremy Hale, "Şu anda piyasalara merkez bankası politikaları yön veriyor. Gündemdeki en büyük konu da ayrışma" dedi.
Ancak CRedit Suisse kur stratejistleri Shahab Jalinoos ve Matthew Derr'e göre 1994 ve şimdi arasında paralellik aramak çok da mantıklı değil. Çünkü o sırada Almanya'nın faizleri birleşme sonrası dönemde görülen zirve seviyelerden geriliyordu ve ayrışmaya rağmen tahvil faizleri ABD'den daha yüksek kalmıştı.
Yine de daha sonra Fed ve Bundesbank'ın kendi yollarına gitmesiyle Almanya ve ABD faizleri birbirine yaklaştı.
Peki bu sefer ne olacak? Hale'a göre Fed'in artırımından sonra kısa vadeli ABD Hazine tahvillerinin daha düz bir eğri çizmesi bekleniyor.
Jallinoos ve Derr de doların yükseleceğini ve sonunda euroyla pariteye ulaşacağını öngörüyor. Analistlere göre, bunun gerçekleşmemesinin tek yolu dolardaki yükselişin Fed ya da AMB'nin kararını ertelemesine sebep olması.
Gavekal Dragonomics baş ekonomisti Anatole Kaletsky ise doların yönü hakkında o kadar da emin değil. Kaletsky tarihin 1994'te olanları tekrar edebileceğini söylüyor. O zaman 1994'te Alman markı karşısında Nisan 1995'e kadar düşen dolar daha sonra iki yıl süren bir yükseliş trendine girmişti.
Kaletsky, "Tabi ki geçmişte olanlar gelecekte olacakların garantisi değil. Sırf 1994'te zayıfladı diye tekrar zayıflayacak diye bir şey yok. Ancak doların güçleneceğinin kaçınılmaz olmadığı kesin" dedi.
