WSJ
06 11 2015, 06:48 Güncelleme: 14:49
ABD'de Fed yetkililerinin Aralık'ta faiz artışı yönünde kuvvetli sinyaller vermelerinin ve verileri yakından takip edeceklerini ifade etmelerinin ardından bugün açıklanacak Ekim ayı tarım dışı istihdam verisi oldukça kritik bir hale gelmiş durumda.
Ekonomistler ABD'nin Ekim ayında tarım dışı istihdamdaki büyümenin 182 bin olacağını ve işsizlik oranının da yüzde 5'e gerileyeceğini öngörüyor.
İşte ABD'de bugün açıklanacak tarım dışı istihdam verisi öncesinde bilmeniz gerekenler
1- Ekim çıkışı
Ekim istihdam raporu, Fed'in Aralık'ta bir faiz artışını masada tutmak için üç aydır hayal kırıklığı yaratan istihdam verisinin ardından görece olarak bazı olumlu haberler vermek zorunda. İstihdam aylık olarak ortalama 167 bin arttı. Stifel Economics Başekonomisti Lindsey Piegza "İstihdamda güçlenme olmadığı müddetçe, Fed yıl sonunda faiz artışına gitmenin zor olduğunu düşünecek" yorumu yaptı.
2- Doların güçlenmesi
Doların devam eden güçlenmesi önemli düzeyde deniz aşırı operasyonları olan özellikle enerji ve madencilik şirketlerinin karlarının büyümesini engelledi. Caterpillar gibi çokuluslu şirketler binlerce kişini işten çıkarıldığını ve kendilerine tedarikte bulunan şirketlerin de aynı sıkıntıyı yaşadığını açıkladı. Güçlü dolara rağmen, ABD'de hizmet ihracatının da (seyahat, danışmanlık ve finansal hizmetler) yılın ilk 9 ayında yüzde 2'ye yakın artış kaydettiğini de eklemek gerekiyor.
3- Ücretler: Yükseliyor mu, azalıyor mu?
ABD Çalışma Bakanlığı geçen hafta yılın üçüncü çeyreğinde istihdam maliyetlerinin yüzde 0,6, yıllık olarak da yüzde 2 arttığını belirtti. Eylül'de ortalama saatlik kazançlar yüzde 2,2 artış kaydetti. Fakat bu rakamlar farklı sektörlerdeki çalışanların ücret yapılarındaki ayrışmayı maskeliyor. Örneğin Eylül raporunda madencilik ve tomrukçuluk sektöründe ortalama mevsimsel olarak düzenlenmiş haftalık kazançlar yıllık olarak yüzde 4,5 gerilerken, finansal aktivitelerde kazançlar yüzde 3,8 artış kaydetti.
4- İçsel kuvvet
ABD'de yerel ekonominin sağlık ve konaklama gibi bazı alanları toparlanma eğilimi gösteriyor. Eylül ayında sağlık sektörü istihdama 34 bin kişilik katkı sağladı ve Ekim için de parlak bir nokta olabilir. Özellikle eyalet ve yerel hükümetlerdeki kamu sektörü istihdamı da geçen ay 24 bin arttı ve gelişme arayacak bir başka sektör olabileceği yönünde sinyal verdi.
5- İş gücü katılımı
Eylül'de iş gücü katılımı başka ifade ile çalışan ve aktif olarak iş arayan Amerikalıların payı 1977'den bu yana en düşük seviyeye gelmişti. Center for Economic and Policy Research Direktörü Dean Baker, yetişkin çalışanlar için bile istihdamın nüfusa oranının düşük olduğunu belirtti. Baker, "Açıktır ki bu, emekli olmak için işinden ayrılanların hikayesi değil" ifadelerini kullandı.
