FT
05 10 2015, 15:56 Güncelleme: 16:01
Uç sınırlarda olan küresel yoksulluk 2012'den beri dörtte birden fazla düşüş yaşadı. Dünya Bankası'nın son tahminlerine göre 200 milyon insanın günlük sınırı 1.90 dolara yükselmişken, önceden yapılan tahminlerden 130 milyon daha az kişi yoksulluk içinde yaşıyor.
Ancak Pazar günü banka tarafından rakamsal olarak belgelenmiş gelişmelere bazı istatistiksel manevralarla ulaşılmış olması, banka içinde tartışmalara neden olarak hesaplamalarla ilgili şüphelere yol açtı.
Bankanın, son 25 yıldaki küresel yoksulluğun ölçümünde yaptığı düzeltmelerin bir sonucu olan rakamlar, yoksullukla mücadeledeki son durumu çok daha iyimser bir bakış açısıyla sunarak dünyanın en yoksul vatandaşlarının mevcut durumunu yükseltiyor.
Ayrıca, rakamlar dünya liderlerinin 2030 yılına kadar aşırı yoksulluğu kökten yok etmeyi taahhüt etmek üzere BM'de toplanmasından sadece bir hafta sonra açıklandı.
Aşırı yoksulluk sınırını güne 1.25 dolardan 1.90 dolara yükseltmek dışında, bankanın yaptığı hesaplamalara göre, dünyadaki yoksul kişi sayısı önceki tahminlere göre 2011'de 1 milyardan fazlayken, 2012'de 902 milyon olarak hesaplandı.
Bankanın ekonomistlerinin öngörülerine göre, rakamlar bu sene 702 milyona ya da dünya nüfusunun yüzde 10'undan azına, yani bankanın önceki 2015 tahmini olan 835.5 milyondan aşağıya düşecek.
Düşüşü “dramatik” olarak nitelendiren Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim, “insanlık tarihinde aşırı yoksulluğu bitiren ilk jenerasyon olma fırsatına sahip olduğumuzu” kanıtladıklarını belirtti.
Bir yıldan fazla bir süredir, banka içinde, yoksulluk verilerinin en iyi ne şekilde güncellenerek 2014 Nisan'ında yayınlanan göreceli alım gücünün yeni ölçümlerini yansıtabileceği üzerine tartışmalar yaşanmaktaydı.
İngiliz ekonomist Anthony Atkinson'un liderliğinde kurulan bir komisyonun, bankanın yeni yoksulluk ölçütlerini hesaba katıp katmaması üzerine yaptığı incelemelerle birlikte yeni rakamlar da ortaya çıktı.
Bankanın en iyi iki araştırmacısının bu sene konu üzerine yaptığı bir çalışmada vardıkları sonuca göre, günlük 1.92 dolar olan yoksulluk sınırının, yeni alım gücü parite rakamlarını yansıtan verilere uygulanması halinde, dünyadaki yoksul sayısının 2011'de, aynı yıl için yapılan önceki tahminlerden 148 milyon kadar yükseleceği öngörülüyor.
Araştırmacıların öne sürdüklerine göre, Uluslararası Karşılaştırma Programı dahilinde toplanan ulusal fiyat verilerinde karşılaşılan önceki problemler düzeltildiğinden, başka ayarlamalara artık gerek kalmamış durumda.
Araştırmacılar, bugüne kadar, 2005 satın alma gücü verilerinde yapılan belirli uyarlamaların 2011 satın alma gücü verilerine aktarılması gerektiğine dair bir kanıt bulunmadığını kaydetti.
Bu öneri, aynı uyarlamaları dünyanın en büyük üç gelişmekte olan ekonomisi Çin, Hindistan ve Endonezya verilerine uygulamayı seçen daha geniş bir banka ekonomistleri oturumunda reddedildi. Oturumdan çıkan sonuç ise yoksulluğun daha zayıf bir okuması ve 2011'den beri edinilen kazanımlara dayalı daha pozitif bir bakış açısı oldu.
Karara katılan üst düzey istatikçi Nada Hamadeh'e göre kararın alınmasının başlıca sebebi, bankanın 2005 satın alma gücü rakamlarını katarken de kullandığı kıstasları elinde tutmak.
Ancak yoksulluk uzmanlarına göre düzenlemelerin gerekli olup olmadığı hala belirsiz. Uzmanlar, bankanın yoksulluk hesabındaki değişiklikler sayesinde küçük istatiksel kararların nasıl birçok değişik yoksulluk hesaplamaları ortaya çıkardığını gösterdiğinin altını çizdi.
Geçtiğimiz yıla kadar bankanın yoksulluk araştırmaları biriminin başında olan Peter Lanjouw konuyla ilgili olarak şu şekilde konuştu:
“[Tüm dünyada] yoksulluk sınırında yaşayan çok yoğun bir insan nüfusundan bahsediyoruz. Yoksulluk çizgisindeki en küçük kaymalar bile milyonlarca insanın yoksul durumuna düşmesine, ya da yoksul olmaktan çıkmasına sebep oluyor”.
