Dolarda önlenemez yükseliş

Dollar 1984'ten bu yana en güçlü rallisini yaşıyor ve o zamandan farklı olarak, bu sefer kimsenin onu durdurmak için yapabileceği pek bir şey yok gibi gözüküyor.

30 yıl önce bu ay, Plaza Anlaşması'yla tüm piyasaları şaşırtan ABD, ticaretine zarar verecek bu durumu sonlandırabilecek kadar güçlüydü. O anlaşmada ABD, Japonya, Almanya, Fransa ve İngiltere'yi doları zayıflatmak üzere işbirliğine gitmeye ikna etmişti.

Bugün ise Fed'in gösterge faizini artırma isteği ve diğer merkez bankalarının kur zayıflatma hamleleri doları enflasyondaki artışı durduracak ve şirket gelirlerine zarar verecek kadar çok güçlendirdi. Fed'in Ticaret Ağırlıklı Dolar Endeksi'ne göre, dolar şimdiden rekor seviyesinden sadece yüzde 8 uzakta ve para politikasında beklenen sıkılaşma ralliyi iyice fitilleyebilir.

Plaza Anlaşması zamanında Washington'daki Japon Büyükelçiliği'nde bulunan Makoto Utsumi, "Fed faizleri artıracak durumda ancak aşırı derecede temkinli davranıyor. Doların tek yönlü yükselişinin ABD'li ihracatçılara ve edinilen gelirlere etkisinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor" dedi.

Ancak Utsumi'ye göre, "Plaza Anlaşması'nda işbirliğine gitmeye gerek olduğuna dair paylaşılan ortak anlayış artık yok ve ülkeler içinde de dünyada da gerçek liderliğin nerede olduğu belirgin değil."

Fed faiz artırmaya hazırlanırken Japonya ve Avrupa'da devam eden parasal geveşeme programlarının yarattığı tezat sayesinde dolar geçtiğimiz iki yıl içinde yen karşısında yüzde 20, euro karşısında ise yüzde 17 değer kazandı. ABD'nin 26 ticari ortağının para birimi karşısında doların performansını takip eden Fed dolar endeksi, 2013 yılı sonundan bu yana yüzde 18 yükselerek Şubat 2002'de kırdığı rekoruna iyice yaklaştı. Böylece endeks yüzde 32 arttığı 1984’ten bu yana en sert iki yıllık yükselişi kaydetmeye hazırlanıyor.