Gelişen ülkelerdeki merkez bankacıları, ABD Merkez Bankası Fed'in yaklaşan sıkılaşması öncesi farklı politikalara yöneliyor.
Özellikle Güney Afrika ve Türkiye gibi yüksek cari açıklarını fonlamak için dış finansmana ihtiyaç duyan gelişen ekonomilerin Fed'in faiz artışından olumsuz etkilenmesi bekleniyor. Dünyanın ikinci büyük maden ülkesi Güney Afrika'nın para birimi rand son dönemde Türk Lirası gibi sert şekilde değer kaybetti. TL bu yıl yüzde 20 değer kaybı yaşarken, Rand yüzde 15 geriledi.
Güney Afrika Merkez Bankası (MB) da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası gibi sert kayıplara rağmen faiz silahını aktif olarak kullanmamayı seçti.
Fed'in iki alandaki etkisine odaklanıyoruz
Bloomberg HT'ye konuşan Güney Afrika Merkez Bankası Başkanı Lesetja Kganyago ise Fed ile bire bir uyumlu hareket etmenin doğru olmadığını düşünüyor. Kganyahgo şunları söyledi:
''Öncelikle Fed'in normalleşmesinin küresel ekonomideki etkisini değerlendireceğiz. Daha sonra da Güney Afrika varlıklarının yeniden fiyatlanması ve döviz kurlarının enflasyona etkisini gözlemleyeceğiz. Fed'i her adımda takip etmektense biz bu şekilde cevap vermeye çalışacağız.''
TCMB ise para politikasında normalleşmeye gideceğini açıklayarak, sıkılaşma için Fed'i bekleyeceğinin mesajını vermişti. Buna göre Merkez'in, Fed'in bu ay veya yıl sonuna kadar gerçekleştirmesi beklenen faiz artışını bekleyerek, sıkılaşmaya gitmesi bekleniyor.
Güney Afrika MB, Temmuz ayında politika faizini yüzde 5.75'ten 6'ya çıkardı. TCMB ise faiz dışındaki enstrümanlarla önlem almaya çalışarak, geçtiğimiz haftasonu zorunlu karşılık faizlerini yukarı çekmişti.
Fed beklentileri
Fed'in 17 Eylül'deki toplantısında faiz artışına gidebileceği belirtilse de, son dönemde gelen veriler ve küresel piyasalarda Çin'in tetiklemesiyle yaşanan volatilitenin, yetkilileri yeniden değerlendirmeye itebileceği yorumları yapılıyor.
Fed'in etkisi tartışılmaya devam ederken, Kganyago faiz artışının ne kadarının fiyatlandığını bilmediklerini söylüyor. Bu belirsizlik ortamı gelişen piyasa merkez bankalarının farklı politikalara yönelmesi sonucunu doğuruyor.