ZEYNEP TOPALOĞLU
01 09 2015, 15:20 Güncelleme: 15:39
2008 küresel krizinin ardından gelişmiş ülkelerde yaşanan sıkıntılarla beraber güçlü para girişleri ve artan yatırımlarla en parlak günlerini yaşayan gelişmekte olan ülkeler bugün ciddi sıkıntılarla karşı karşıya.
Yatırımcılar ve analistler ise yaşanan sıkıntıların ne kadar ciddi olduğu konusunda bir fikir birliğine varabilmiş değil. Bazıları yaşanan satışların geçici olduğunu ve yatırımcıların sabırla beklemesi gerektiğini söylerken, bazıları yaşanan dalganın yeni bir krizin başlangıcı olduğunu düşünüyor.
BusinessHT'nin sorularını yanıtlayan Societe Generale Gelişen Piyasalar Strateji Başkanı Bern Berg de şu anda yeni bir küresel krizin içinde olduğumuzu düşünenlerden.
Yeni dalganın küresel büyümeye ciddi etkisi olacağını öngören Berg, Türkiye'nin bu yeni durumda en kırılgan üç ülkeden biri olduğunu, Türk varlıklarındaki satışın önümüzdeki dönemde devam edeceğini ve dolar/TL'nin yıl sonunda 3,20 seviyesinde olmasını beklediklerini söyledi.
İşte Berg'in değerlendirmeleri:
Son zamanlarda farklı alanlarda sıkıntı yaşayan gelişmekte olan ülkelerin önündeki en büyük riskler neler?
Gelişmekte olan ülkeler on yıllardır görülen en büyük fırtınalardan biriyle karşı karşıya. Zayıf Çin büyümesi, küresel ticaret ve küresel büyümedeki gerileme, emtia fiyatlarındaki düşüş ve ABD para politikasındaki gevşemenin sona eriyor olmasının gelişen piyasalarda tetiklediği sermaye kaçışının bir araya gelmesi gelişen piyasa varlıklarının fiyatlarını aşağı çekiyor.
Bize göre bu tepeden aşağıya etkili olan makro riskler, gelişmekte olan ülkelerde önümüzdeki haftalarda da önemli riskler teşkil edecek. Özellikle gelişmekte olan ülke para birimlerinde daha fazla risk önleme krizleri görülmesini beliyoruz.
Sizce gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanan yeni bir krizle karşı karşıya olduğumuzu söylemek abartılı mı olur?
Bence şu anda bir gelişen piyasalar krizinin ortasındayız. Bu küresel bir gelişmekte olan ülkeler krizi; çünkü dört büyük BRIC ülkesinin üçü aynı anda, küresel büyüme ve küresel ticareti de aşağıya çeken ciddi bir ekonomik yavaşlamayla karşı karşıya.
Gelişmiş ülkelerdeki gevşek toparlanma da, gelişmekte olan ülkeler dünyasında yaşanan bu ciddi yavaşlamanın etkisini gidermeye yetecek kadar güçlü değil. Bu yüzden bu yavaşlamanın küresel olarak bir bulaşıcılık etkisi olduğunu görüyoruz. Şu an yaşanan gelişmekte olan ülkeler krizi yüzünden IMF bu yıl için büyüme tahminini yüzde 3,4'ün altına indirerek beş yılın en düşük seviyesine çekti.
Bana göre endişe verici olan kısım, gelişmiş ülke merkez bankalarının pek çoğu neredeyse tüm para politikası araçlarını harcadılar ve küresel büyümedeki bu yumuşak inişe karşı çok az cephaneleri var.
Peki bu gelişmeler kapsamında Türkiye diğer gelişen piyasalardan nasıl ayrışıyor?
Türkiye, Brezilya ve Güney Afrika'yla beraber gelişen ülkelerde yaşanan sermaye kaçışından en çok etkilenecek gelişen ülkelerden biri. Önemli büyüklükteki bir cari açığı kısa vadeli sermaye girişleriyle kapatmak zorunda.
Şu anda yatırımcılar yüksek getirili gelişmekte olan ülke varlıklarını satıyorlar ve bu Türk varlıklarını da aşağı çekiyor. Buna ek olarak yurt içi büyümeyi ve güven görünümü karanlıklaştıran önemli bir siyasi belirsizlikle karşı karşıyayız ki bu da Türkiye'yi çok cazip bir yatırım hikayesi yapmıyor. Türk varlıklarındaki satışın devam etmesini bekliyoruz.
Sert değer kayıpları yaşayan Türk lirasında önümüzdeki dönem için öngörüleriniz neler?
Dolar/TL'nin Eylül'e kadar 3,20'ye ulaşmasını ve yıl sonunda da bu seviyede olmasını bekliyoruz.
