BUSINESSHT
23 07 2015, 10:31 Güncelleme: 12:11
gelişmekte olan ülkelere yönelik endişelerini paylaştı.
Emtia fiyatlarındaki düşüşün ve dolardaki yükselişin gelişmekte olan ülkeler için en kötü senaryo olduğunu söyleyen Şimşek, güçlü doların azalan likidite olduğunu bunun da Türkiye dahil tüm gelişmekte olan ülkeler için olumsuz bir gelişme olduğunu söyledi.
Şimşek, emtia fiyatlarındaki düşüşün Türkiye'ye etkisinin düşen ithalat ve enflasyon nedeniyle olumlu olacağını ancak dolaylı etkisinin azalan risk iştahı ve ihracat ile olumsuz olacağını sözlerine ekledi.
Peki Şimşek'i endişelendiren gelişmeler neler? 4 grafikte özetledik:
DOLAR YÜKSELİYOR
Fed'in bu yıl faiz artıracağına yönelik endişeler ile dolar değerleniyor. Aşağıdaki grafikte ABD dolarını en büyük ekonomik partnerlerinin para birimlerine karşı performansını gösteren Dolar Endeksi'ni görüyorsunuz.
Endeks, 2014'ün ortalarından itibaren hızla yükseliyor. Mart ayında 100'ün üzerini gören Endeks, bugünlerde 97 seviyesinin üzerinde işlem görüyor. Bu son bir yılda doların yüzde 25'e yakın değer kazandığı anlamına geliyor.
GELİŞEN ÜLKE KURLARI
Dolar sadece büyük para birimlerine değil, gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı da değer kazanıyor. Zaten Şimşek'in en büyük endişelerinden olan "global dolar arzının daralmasının" etkileri açık şekilde görülüyor.
Yılbaşından bu yana dolar karşısında sadece 3 para birimi değerlendi: Rusya Rublesi ile Tayvan ve Hon Kong doları. Ruble'de 2014'teki aşırı değer kaybı dikkat alındığında bu güçlenme yanıltıcı olabilir. Tayvan ve Hong Kong dolarında ise sınırlı bir iyileşme var. Kısacası; hemen hemen bütün gelişen ülke paraları dolar karşısında değer kaybetti diyebiliriz.
Brezilya Reali, Kolombiya Pesosu ve Türk Lirası ise düşüşte ilk 3'te yer alıyor.
EMTİA FİYATLARI DÜŞÜYOR
Başta petrol olmak üzere bütün emtia fiyatları, doların değer kazanması ile hızla geriliyor. Bloomberg Commodty Index (altın, doğalgaz, petrol, bakır, tarım ürünlerini kapsıyor), doların güçlenmeye başladığı 2014 ortalarından bu yana yüzde 30'un üzerinde değer kaybetti.
Grafikte görüldüğü gibi düşüş devam ediyor.
Emtia fiyatlatlarındaki düşüş, ihracatçı birçok gelişmekte olan ülke için kötü haber anlamına geliyor. Bu durum Türkiye'yi doğrudan olumlu etkilese de gelişen ülkelere yönelik olumsuz algı oluşturması nedeniyle dolaylı olarak kötü etkiliyor.
Aşağıdaki tablo bu yıl en çok düşen emtiayı gösteriyor.
