SELÇUK OKTAY
25 06 2015, 11:43 Güncelleme: 12:41
Seçim sonrası farklı bir siyasi tablo ile karşılaşan kamuoyu siyasi belirsizlik ortamında değişik senaryoları değerlendirmeye çalışıyor. Şu an kamuoyunda en çok konuşulan konu koalisyonun hangi partiler arasında nasıl kurulacağı. Bununla birlikte koalisyon konusunda parti temsilcilerinden farklı mesajlar gelmesi, erken seçim olasılığının da masada durduğunu gösteriyor. Kaldı ki koalisyon kurulsa bile koalisyon hükümetinin ömrünün ne olacağı merak konusu. Koalisyonun bir sonraki seçimlerde siyasi tabloyu nasıl etkileyeceği, iktidar ve muhalefet partileri arasındaki dengeye nasıl yansıyacağı da önemli soru işareti.
Kamuoyu araştırma şirketleri seçim sonrasında koalisyon ve seçim sonuçlarını değerlendirdi. İşte 3 başlıkta seçim sonrası yeni seçim senaryoları.
1) Erken seçim sonucunda ne olur?
Metropoll Araştırma Şirketi Başkanı Özer Sencar, erken seçim durumunda 7 Haziran'da çıkacak tablonun değişmeyeceğini öngördü. Sencar, 7 Haziran seçimleri sonrasında yaptıkları araştırmaya göre erken seçim olması durumunda AK Parti'nin yüzde 41,6, CHP'nin yüzde 25,1, MHP'nin yüzde 16,2, HDP'nin ise yüzde 12,9 oy alacağını, dolayısıyla tablonun değişmeyeceğini vurguladı.
Konsensus Araştırma Şirketi Sahibi Murat Sarı, erken seçim durumunda tabloda çok fazla değişiklik olmayacağını, AK Parti'nin oylarını biraz artıracağını, CHP'nin ise 3-4 puan kaybedeceğini belirtti. Sarı, "MHP ve HDP'nin oyları ise AK Parti ve CHP'nin durumuna bağlı olarak değişim gösterecektir" dedi.
Sonar Araştırma Şirketi Başkanı Hakan Bayrakçı ise erken seçim durumunda AK Parti tabanında HDP'nin yükselmesinden rahatsız olan seçmenin MHP'ye kayacağını öngördü. Bayrakçı, erken seçimde HDP'nin yine barajı aşacağını söyledi.
2) Koalisyonun ömrü ne kadar olur?
Hakan Bayrakçı AK Parti'nin CHP'li ya da MHP'li koalisyonlarının ömrünün çok kısa olacağı görüşünde. Bayrakçı, "AK Parti-CHP koalisyonunun 3 ile 9 ay arasında süreceğini tahmin ediyorum. CHP seçmeni Davutoğlu'nun Başbakan, Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı olduğu bir siyasi ortamda ağırlığını koyacak ve koalisyonun dağılmasına neden olacaktır. AK Parti – MHP koalisyonu ise belki 1 yılı bulabilir ama AK Parti'nin çözüm sürecine yönelik angajmanları dolayısıyla, MHP bu koalisyonu sert bir deklarasyon yayınlayıp bitirebilir" dedi.
Murat Sarı AK Parti-CHP ya da AK Parti-MHP koalisyonlarının ikisinin de ömrünün 2 ile 2,5 yıl arasında değişeceğini öngördü.
Özer Sencar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın etkisiyle AK Parti-CHP ve AK Parti-MHP koalisyonlarının ikisinin de 2 yıldan fazla sürmeyeceğini söyledi. Sencar, "Koalisyonun ömrünü Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tavrı belirleyecek. Ben Erdoğan'ın AK Parti üzerindeki etkisinin devam edeceğini düşünüyorum. Bu durum bir gerilim yaratacaktır. Dolayısıyla iki koalisyona da iki yıldan fazla ömür biçmiyorum. Koalisyon kurulduktan sonra koalisyondaki partiler kendilerini yeterli hissettiklerinde, hükümeti bozup erken seçime gidebilirler" değerlendirmesini yaptı.
3) Koalisyon olursa, takip eden seçimde nasıl bir tablo ortaya çıkar?
Özer Sencar AK Parti-CHP koalisyonu durumunda CHP'nin, AK Parti-MHP koalisyonunda ise iki partinin kayıp yaşayacağı düşüncesinde. Sencar, "AK Parti seçim öncesi seçmenlerine çok belirgin vaatler sunmadı. Fakat CHP emeklilik ikramiyesi, asgari ücret ve hukuk reformu gibi iddialı vaatler sundu. Olası AK Parti-CHP koalisyonunda CHP bu vaatleri gerçekleştiremezse prestij kaybeder. Ama çok oy kaybedeceğini düşünmüyorum. Çünkü CHP için bu seviyeden aşağısı yok. AK Parti-MHP koalisyonunda ise iki parti de kayıp yaşar. İki parti de aynı tabana hitap ettiği için AK Parti'ye MHP'den kaymalar olabilir. Bununla birlikte bu koalisyonun çözüm sürecine uzak durması, hele de güvenlikçi politikaları genişletmesi durumunda AK Parti'nin içindeki yüzde 3 Kürt oyu, HDP'ye geçebilir" analizini yaptı.
Bayrakçı ise koalisyon hükümetini takip eden seçimde AK Parti'den MHP'ye kaymaların devam edeceğini ve AK Parti'nin yüzde 40'ların altına düşebileceği öngörüsünde bulundu. Bayrakçı, "AK Parti'nin yükselmesini sağlayacak ekonomik ve politik koşullar bulunmuyor. Seçim barajı dolayısıyla seçmen HDP'den oyunu çekmeyecektir. Bu durumda HDP'nin bir sonraki seçimlerde konumu fazla değişmez. HDP siyasi olarak yükseldikçe MHP de yükselecek ve AK Parti'den seçmen alacaktır" diye konuştu.
Murat Sarı olası AK Parti-CHP koalisyonunda CHP'nin başbakanlığı alamaması durumunda CHP'nin sonraki seçimlerde kayıp yaşayacağını belirtti. Sarı, koalisyon sonrası seçimi muhalefet partilerinin vaatlerini ne kadar uygulayabildiklerinin de belirleyeceğini söyledi.
