BIST 100 8.990,38 % 2,09
USD/TRY 32,3298 % 0,12
EUR/TRY 35,0432 % -0,08
Piyasalar
8.990,81
% 2,09
32,3298
% 0,12
35,0432
% -0,08
1,0781
% -0,43
47,54
-0,39
2.195,51
% 0,03
86,35
% 0,30
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

'Yanıltıcı' veri riski

Cari açık verisinde yapılan revizyonlar Türkiye'nin yatırım risklerini artırıyor

Cari açık revizyonları yatırım riski artırıyor
MARK CUDMORE VE FERCAN YALINKILIÇ - BLOOMBERG NEWS 16 06 2015, 07:57

Türkiye'nin belirsizlik yaratan seçim sonuçları ve yavaşlayan ekonomik büyümesi yeterince olumsuz değilmiş gibi, yatırımcılar bir de yanıltıcı resmi verilerle uğraşmak zorunda kalıyor.

Son iki yıldır Merkez Bankası neredeyse her seferinde açıkladığı cari açık verisini, takip eden aylarda yukarı yönlü revize etti. Bloomberg'in derlediği verilere göre, bu düzeltmeler cari açıkta 902 milyon dolarlık bir sapmaya işaret ediyor ve bu da toplamın yaklaşık yüzde 9'una geliyor.

Yanıltıcı veriler yatırımcılar için de sorun oluşturuyor, zira Türkiye'nin cari işlemler açığı, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Moody’s ve Standard & Poor’s'un gözünde ülkeyi küresel yatırımcı iştahındaki ani kayba karşı daha duyarlı hale getiriyor. Öte yandan, seçimlerin üzerinden bir haftadan uzun bir süre geçmiş olmasına rağmen hangi partilerin hükümeti oluşturacağı belli değil.

Capital Economics ekonomisti William Jackson, "Revizyonlar Türkiye'nin cari işlemler açığı problemini daha da vurguluyor. Bu ekonomiyi ve Türk lirasını özellikle kırılgan hale getiriyor" diyor.

Türkiye'de yatırım yapmanın risklerinin boyutunun en büyük kanıtı gelişen ekonomiler arasında Brezilya'dan sonra en yüksek faiz oranlarına sahip olması. Lira ise dolar karşısında bu yıl yüzde 15 değer kaybetti ve dünya çapında en fazla işlem gören 31 para birimi arasında en kötü performans gösteren para oldu. Liradaki düşüşe karşı Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın Şubat ayından bu yana faizleri değiştirmemesi de bankanın bağımsızlığına dair endişeleri artırıyor.

Geçtiğimiz 23 ay içinde cari işlemler verisinde yapılan düzeltmelerin toplamına bakıldığında, ilk açıklanan verilere göre aslında cari açığın 3,4 milyar dolar daha yüksek olduğu görülüyor. Farklar özellikle son altı ayda iyice hızlandı ve açık verisinde 1,4 milyar dolarlık revizyon yapıldı.

Ünlü Portfolio Managament'tan Murat Gülkan'a göre, sorunlu verinin kaynaklarından biri komşularındaki çatışmalar sebebiyle Türkiye'ye gelen 2 milyon sığınmacının nakit girişlerini sağlıklı bir şekilde ölçmeyi zorlaştırması. Gülkan ayrıca Merkez Bankası'nın turizm verisini fazla tahmin ettiğini ve bu veriyi aşağı yönlü revize etmesiyle farkın arttığını söyledi.

Verinin kalitesi kötüleşiyor gözükse de "doğal güçler" cari açığı azaltıyor diyen Gülkan, "Yavaşlayan bir ekonomi, daha zayıf para birimi ve düşük petrol fiyatları tabi ki manşet verisini çok daha yönetilebilir bir seviyeye çekiyor" dedi.

'GİZEMLİ PARA'

Öte yandan Merkez Bankası'nın açıkladığı net hata noksan ya da kaynağı belli olmayan gizemli para rekor seviyelerde seyrediyor. Bu yılın ilk ayındaki toplam net hata noksan 7 milyar dolara ulaşmış durumda.

London Capital Group piyasa analisti İpek Özkardeşkaya, "Kaynağı bilinmeyen kaynaklardan gelen yüksek girişler dikkate değer" dedi. Özkardeşkaya ayrıca, "cari dengede yapılan aşağı yönlü revizyonlar ve beklenen sermaye çıkışları lira üzerinde baskı yaratacağını" söyledi.

Türkiye'nin cari açığının finansmanı için sermaye girişlerine bağımlı olması; ABD'nin 2006'dan bu yana ilk kez yapacağı faiz artırımıyla beraber riskli varlıklara olan talepte görülen düşüşe karşı iyice hassas olmasına sebep oluyor.

Citigroup analistleri İlker Domaç ve Gültekin Işıklar da 11 Haziran'da yayınladıkları bir raporda, bu yıl açığın yüzde 60'ının gizemli para ve banka rezervleriyle kapatıldığını, bu durumun da "Merkez Bankası için diğer bir zor yıla işaret ettiğini" belirtmişlerdi. Analistler raporda, "Sermaye akışının büyüklüğü ve kalitesi bizleri Türk Lirası'nın görünümü konusunda temkinli kalmaya yöneltiyor" değerlendirmesinde bulunmuşlardı.

Yukarı

Business HT×