BIST 100 9.090,49 % 0,12
USD/TRY 32,3724 % 0,09
EUR/TRY 34,9915 % -0,07
Piyasalar
9.088,24
% 0,09
32,3743
% 0,09
34,9940
% -0,07
1,0783
% -0,04
47,77
0,12
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Fed üzerinde dolar etkisi

Kurun hareketi Fed'in büyüme beklentilerini düşürmesine ve faizleri yükseltme kararını askıya almasına neden olabilir

Güçlü dolar Fed'in faiz hesaplarını karışıtırıyor
WSJ 02 06 2015, 06:27

Kurun hareketi Fed'in büyüme beklentilerini düşürmesine ve faizleri yükseltme kararını askıya almasına neden olabilir.

Pek çok Fed görevlisi 2015'e kısa vadeli faiz oranlarını sene ortasına kadar yükseltmeyi bekleyerek girdi. Ancak bu beklenti ekonomik yavaşlamanın görüldüğü geçtiğimiz kışın ve doların hızlı artışının ardından askıya alınmış durumda.

Mart ayında yaptığı zirvenin ardından doların değerinde küçük bir düşüş olsa da, Fed'in modellerine göre kurun ekonomi üzerindeki durgunlaştırıcı etkisi önümüzdeki aylarda artacak.

Bunun gibi etkenler, Fed yetkililerinin 16-17 Haziran'da yapılacak toplantıda açıklanacak büyüme tahminlerini düşürmesine ve faiz oranlarını yükseltmek için beklemesine sebep olabilir.

Pek çok yatırımcı, merkez bankasının kısa vadeli gösterge faiz oranlarını Eylül ayında sıfırdan yükseltmesini bekliyor. Fed yetkilileri ise iş piyasasında gelişme görmeden hareket etmeyeceklerini ve enflasyonun beklenen yüzde 2'lik noktaya varacağına inandıklarını söylüyorlar.

FERBUS

Doların değerinin Fed'in planlarını nasıl etkilediğini anlamak için "Ferbus"a bakmamız gerek. Merkez bankasının ekonomik modeli FRB/US'in veya daha çok bilinen takma adıyla FERBUS, yüzlerce matematik formülünü kullanarak ekonominin nasıl davranacağını tahmin etmeye çalışıyor. 1996 yılından beri kullanılan FRB/US ilk yaratıldığı günden beri sürekli ekonominin değişen yapısını daha iyi tahmin etmesi için sürekli güncelleniyor.

Ekonomide gerçekleşecek aşağı veya yukarı bir değişim (devlet harcamalarında bir kesinti veya üretkenlikte bir artış gibi) girildiğinde FRB/US, bu değişimin ekonomide yaratması beklenen etkiyi veriyor.

Fed yetkilileri  da pek çok kararı verirken tamamen olmasa da  önemli derecede Ferbus'un tahminlerinden yararlanıyor.

31 Mart'a kadar olan altı ay içinde dolar, diğer kurlara kıyasla yaklaşık yüzde 13 yükseldi. Bunun bazı etkileri hemen kendini göstermiş durumda. Mart ayında, Amerikan ticaret açığı, 2008 yılından beri en yüksek değeri olan 51 milyar dolara yükseldi. ABD ekonomisi ilk çeyrekte, ihracatlarda yüzde 14'lük bir azalmanın da etkisiyle, yüzde 0,7 daraldı.

Ferbus'a göre, döviz kurunda yüzde 10'luk bir değişim ekonomiyi kademeli olarak etkileyecek. Şoktan sonraki ilk çeyrekte, büyüme yaklaşık yüzde 0,08'lik ihmal edilebilir bir seviyede düşecek ve enflasyon oranı yüzde 0,1 artacak. Ancak etkiler ileriki üç yıl içinde gittikçe büyüyecek. İki yılın ardından, yaklaşık yüzde 0,75'lik bir miktar gayrisafi yurtiçi hasıladan düşecek.

Eski Fed ekonomisti Roberto Ferli, Fed yetkililerinin "bunun talebi aşağı çekeceğini düşündüğünü" söyledi. "Amerikan ürünlerini satın almak daha pahalı ve Amerikalıların yabancı ürünleri almaları ise daha ucuz. Bu en önemli ilk etki," dedi.

Daha ucuz ithalatlar dolar enflasyonunu düşürebilir, ancak araştırmacılar ne miktarda düşüreceği konusunda kararsız. Ferbus tahminlerine göre doların güçlenmesi yıllık enflasyon oranını yüzde 0,4 düşürebilir. Son üç yıldır enflasyon Fed'in hedefi olan yüzde 2'lik oranın altında seyretti, enflasyonun daha da düşmesi daha büyük bir başarısızlığa işaret eder.

Ferbus ise güçlü bir doları kötü bir şey olarak görmüyor. Düşük enflasyon, tüketici alım gücünü artırıyor. Alım gücündeki bu artış ise ihracata gelen darbeyi etkisiz kılmasa da, tüketiciyi daha zengin hissettirdiği için tüketici harcamasını da artırabilir.

Yukarı

Business HT×