Faizlerin sıfırın altına indiği Avrupa'da, kredi alanlar bankalara değil, bankalar kredi alanlara ödeme yapıyor!
En azından bir banka, İspanya'nın en büyük yedinci bankası olan Bankinter müşterilerinin mortgage kredilerilerinden faizi düşerek yeniden hesaplayıp ana parada büyük indirim yapmaya başladı bile.
Bu durum bankalar için eksi faizler yüzünden yaşanılan sorunlardan sadece biri. Tüm Avrupa'da bankalar, negatif faizleri hesaba katmak için bilgisayar programlarını yeniliyor, hukuki belgeleri düzenliyor ve hesap tablolarını yeniden hesaplıyor.
Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) Euro Bölgesi ekonomisini canlandırmak için geçen yıl uygulamaya başladığı, mevduat faizini kısmak da dahil, bir dizi önlem sonrası faizler hızla düşüşe geçti.
İspanya, Portekiz ve İtalya gibi ülkelerde pek çok kredi, özellikle de mortgage kredileri için kullanılan temel faiz oranı euro bankalararası faizi olan Euribor. Faiz, Avrupa bankalarının birbirinden borçlanma maliyetinin ne kadar olduğuyla belirleniyor.
Bankalar faizleri Euribor gibi bir göstergenin biraz üstünde veya biraz altında belirliyor. Bu sebeple, faizlerdeki hızlı düşüşle beraber, bazı bankalar da kendilerinden borç alan kişilere ödeme yapma paradoksuyla karşı karşıya kaldılar.
Ödeme maliyetlerinden kaçınmak isteyen bankalar, merkez bankalarının kılavuzluğuna başvuruyorlar, ancak onlardan duydukları da içlerini çok rahatlatacak gibi gözükmüyor.
Portekiz Merkez Bankası, yakın zamanda aldığı bir kararda bankaların Euribor'un sıfırın altına düşmesi durumunda varolan krediler üzerinden faiz ödemesi gerektiğine hükmetti, ama bankaların gelecek sözleşmeleri için tedbir alabileceğini de ekledi. Ancak durum yine de çok büyük. Portekiz'deki 2.3 milyon mortgage kredisinin yüzde 90'nın faizi hala Euribor'a bağlı.
İspanya'da da merkez bankası hala konu üzerine çalıştığını bildirdi. İspanya mortgage derneği ekonomistlerinden Irena Pena, İspanyol konut kredilerinin pek çoğunun 12 aylık Euribor'a bağlı olduğunu söyledi. Bu oran şu anda yüzde 0.187 seviyesinde.
İtalya'daki bankacılar ise yerel bankacılar birliğinin konu hakkındaki kararını bekliyor, çünkü kredi sözleşmelerinde faizlerin sıfırın altına inmesi durumunda ne olacağına dair hiçbir hüküm yok. Mortgage broker'ı Mutuionline'a göre İtalya'daki mortgage kredilerinin yaklaşık yarısı değişken faize sahip ve bunların büyük bir oranı da Euribor'a bağlı. Almanya gibi diğer ülkeler genelde sabit faiz kullanıyor.
