WSJ - RİCHARD BARWELL *
02 04 2015, 14:09 Güncelleme: 14:14
Haber akışının 24 saat boyunca devam etmesiyle Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkması konusunda bir kakofoni oluşmuş durumda.
Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkacağı mı veya çıkması gerektiği mi yönündeki tartışmalar bir yana, ülkenin drahmiye dönmesi durumunda neler olacağına dair çok az konuşma gerçekleşiyor.
Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkmasının sonuçları bölge için ağır olacaktır. Bu sonuçlara göre bölge ülkelerinin birbirlerine olan bağları bazı konularda zayıflayarak bazı konularda güçlenecektir. Bu ihtimaller arasında bağların güçlenerek diğer ülkelerin ayrılma ihtimalini azaltması daha muhtemel gibi görünüyor. Eğer Yunanistan Euro Bölgesi’nden ayrılırsa bu durum seçmenlerin oy verme alışkanlıkları ve politikacıların davranışlarını da etkileyecektir.
Eğer Yunanistan bir referandum ile ayrılmaya karar verirse bu durum merkez bankaları veya Brüksel’in değil, halkın kendisinin euronun kaderini elinde tuttuğuna dair güçlü bir mesaj gönderecek. Fakat eğer kararı seçilmiş siyasiler verecek olursa Euro Bölgesi’nin diğer ülkeleri kemer sıkma karşıtı politikacıları seçerken yeniden düşünmek zorunda kalacaklar.
Yunanistan’ın bölgeden kazara ayrılması durumunda ise siyasetçilerin keyfi davranışlarının nasıl tehlikeli sonuçlar oluşturduğuna dair bazı dersler alınabilir.
Küçük ekonomileri idare eden siyasetçiler bundan sonra kreditörlerle anlaşma zeminini daha kararlı bir şekilde arayabilir ve kreditör ülkelerin siyasetçileri de daha iyi anlaşma şartları teklif edebilir.
Bütün bunlar bir kenara Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkması, bölgenin nasıl terk edileceği konusundaki belirsizliği de ortadan kaldırabilir. Eğer Yunan ekonomisi ayrılıktan sonra toparlanabilirse diğer ülkeleri bölgede kalmaları için ikna etmek çok daha zor olur. Fakat Yunanistan’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmak zorunda kalma ihtimali de göz önüne alınırsa diğer ülkelerin bu örneği ne kadar takip edeceklerini tahmin etmek güç.
Fakat Yunanistan için bölgeden ayrıldıktan sonra ekonomik olarak acı günlerin yaşanması ihtimali daha muhtemel. Yunan ekonomisi kredilerin daraldığı ve ekonomik belirsizliğin arttığı bir ortama sürüklenerek yeniden bir resesyona girebilir. İstihdamın ve şirketlerin yok olmasıyla beraber ekonomi kendisini çok daha büyük bir risk içerisinde bulabilir.
Yunanistan bölgeden ayrılması durumunda ticaret ve rekabet alanlarında elde ettiği avantajlardan da vazgeçmiş olacak. Özellikle Euro Bölgesi’nde olmanın yerel kuruluşlara verdiği kredibilitenin bölgeden ayrıldıktan sonra yeniden yakalanmasının zorluğu kimse tarafından küçümsenmemeli.
Yunan liderlerin kreditörlerle bir anlaşmaya varması durumunda bunların hiçbirisini tabii ki tartışmamıza gerek kalmayacak. Fakat politika yapıcılar ve yatırımcıların Yunanistan’ın bölgeden ayrılması durumunda oluşacak sorulara cevap bulmak için daha fazla zaman harcaması gerekiyor.
* Richard Barwell, Royal Bank of Scotland Kıdemli Avrupa Ekonomisti
