REUTERS
23 03 2015, 06:23 Güncelleme: 07:20
Amerika-merkezli çok uluslu şirketler, yükselen dolar karşısında 2008 finansal krizinden beri en yüksek gelir düşüşü tehdidiyle karşı karşıya.
Doların son 12 ayda yüzde 22 değer kazanması yurt dışında büyük operasyonları olan ABD’li şirketler için çifte sorun oluşturdu. Yabancı piyasalardan elde edilen gelirlerin değerleri düşerken, diğer para birimlerindeki düşüş yüzünden ABD ürünlerinin rekabeti azaldı.
Doların bu büyüklükte artışı geçmişte Bank of America/Merrill Lynch stratejistlerinin “gelir resesyonu” olarak tanımladığı duruma, yani en az iki çeyrek üst üste gelirlerin düşmesine sebep olmuştu. Bankanın verdiği örneğe göre doların yüzde 25 değer kazandığı bir dönemde hisse başına piyasa gelirlerindeki düşüş yüzde 10’u bulmuştu.
Henüz bu gerçekleşmedi, ancak aşağı yönlü trend açıkça gözüküyor. Wall Street analistleri 2015 gelir büyüme tahminlerini şimdiden yüzde 8.1’den 1.3’e düşürdüler.
Deneyimli Wall Street stratejisti Richard Bernstein, “Bu daha başlangıç. Dolardaki güçlenmenin şirket gelirlerine etkisi en az üç ile yedi sene arası daha etkisini gösterebilir. Her çeyrekte olmayabilir, ancak başta çok uluslu şirketler olmak üzere Amerikan şirketleri üzerinde dolar bazlı riskler kalıcı gözüküyor” dedi.
Fed Çarşamba günkü toplantısında önümüzdeki iki yıl için ABD ekonomik büyüme ve enflasyon tahminlerini düşürerek, dolardaki yükselişin faiz arttırım planlarını yavaşlattığı mesajını verdi. Bu durum doların hızlı yükselişini durdurdu ancak bir çok stratejist ABD para biriminin yükselmeye devam edeceğini tahmin ediyor.
Goldman Sachs verilerine göre, uluslararası gelirler S&P 500 şirketlerinin satışının üçte birini, teknoloji, malzeme, enerji ve sanayi şirketlerinin ise yüzde 40’ını oluşturuyor.
Gelirlerinde düşüşe karşı uyarıda bulunan şirketler arasında teknoloji devi IBM, yarı iletken şirketi Intel Corp, giyim markası Micheal Kors, moda aksesuarları şirketi Fossil ve sanayi holdingi Honeywell var.
Döviz veri analiz şirketi FiREapps CEO'su Wolfgang Koester'e göre, bu yıl döviz kaynaklı oynaklıktan dolayı Kuzey Amerikalı şirketler ilk çeyrekte gelirlerinin 25 milyar dolarının kaybedebilirler. Yine Koestere'e göre geçen yılın son çeyreğinde kur oynaklığı maliyeti yaklaşık 18.66 milyar dolardı.
Şirketler, dövizdeki kırılganlığın etkisini azaltmak için hedging mekanizmalarına başvuruyor, ancak bu durum hem maliyetleri arttırıyor hem de yanlış yönetilirse yeni risklere yol açıyor.
Charles Schwab Investment Management stratejisti Omar Aguilar, yatırımcılar yılın geri kalanında dolardaki güçlenmenin olumsuz etkilerinin artmasına hazırlıklı olmalılar diyor.
