Kişi başı gelirde Suriyeli etkisi
Milli gelir hesaplanırken Suriyelilerin üretim ve tüketimleri hesaba katılırken sayıları dikkate alınmıyor
Milli gelir hesaplanırken Suriyelilerin üretim ve tüketimleri hesaba katılırken sayıları dikkate alınmıyor. Böylece Suriyeli etkisi ile daha çok artan milli gelir, daha az nüfusa bölündüğü için kişi başı milli gelir 397 dolar daha fazla çıkıyor.
İçişleri Bakanlığı’nın mart ayında güncellediği verilere göre Türkiye’de yaşayan Suriyeli göçmen sayısı 2 milyon 957 bine ulaştı. Türkiye’nin yaptığı yardım yanında Suriyelilerin Türkiye’ye ekonomik katkısı da azımsanmayacak düzeyde. Gazete Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre milli gelir hesaplanırken Suriyeli etkisinden sürekli söz ediliyor. Çünkü devlet yardımları kanalıyla yapılsa bile Suriyeliler için harcanan tutar milli geliri artıran bir etki yapıyor. Bunun yanında artık birçok Suriyelinin iş sahibi olduğu, çalıştığı da bir gerçek. Birçok bakan büyümeye 1 puanlık katkının Suriyelilerden geldiğini söylüyor.
SADECE VATANDAŞLAR VAR
Fakat büyüme rakamlarını etkileyen Suriyeliler kişi başı gelir hesaplanırken dikkate alınmıyor. Dün TÜİK’in revize ettiği rakamlara göre Türkiye’de kişi başı gelir 2016 sonunda önceki açıklandığı 10.807 değil 10 bin 883 dolar oldu. Türk Lirası bazında ortalama her Türkiye vatandaşının 32 bin 904 bin liralık yıllık geliri olduğu anlamına geliyor bu. İşte sorun da burada çıkıyor. Çünkü bu rakamlara sadece vatandaşları hesaba katılarak ulaşılıyor. Üretime tüketime katılan 3 milyon Suriyeli yok sayılıyor. Oysa söz konusu olan 2016 sonunda TÜİK’in 79 milyon 278 bin olarak dikkate aldığı Türkiye vatandaşları değil bunlara ek 3 milyonun durumu.
AVRUPA’DA DA TARTIŞMA KONUSU
İşte eğer Türkiye’de toplam 2 trilyon 608 milyar lirayı bulan 2016 milli geliri Suriyeliler hesaba katılarak kişi başı gelir hesaplandığında yani nüfusu 3 milyon Suriyeliyi ekleyip 82 milyon 278 bin olarak aldığımızda kişi başı gelirin gerçekte 10 bin 883 dolar değil 10 bin 486 dolar olduğu ortaya çıkıyor. Yani Suriyelilerin sayılmaması nedeniyle kişi başı gelir olduğundan 397 dolar daha fazla görünüyor. TÜİK yetkilileri ise milli gelir hesabında nüfusun o ülkede yerleşik olma durumunun esas alındığını belirtiyor. Ancak Suriyeliler Türkiye’de ve Avrupa’da yılın tamamında yerleşik oldukları halde statüleri şu anda teorik olarak tartışmalı. Yani ne yerleşik sayılıyorlar ne de yabancı.