İngiliz modeli KDV'de bilmeniz gerekenler

Katma Değer Vergisi'nde (KDV) İngiliz modeline geçiş için çalışmalar devam ediyor. 

Maliye Bakanı Naci Ağbal, Bloomberg'e yaptığı açıklamada yeni KDV sisteminin üç ay içerisinde şekilleneceğini söyledi.

Ağbal daha önceki açıklamasında da "İngiltere’de KDV sistemi nasıl çalışıyorsa Türkiye’de de aynısı olsun." diyerek KDV'de İngiliz modeline dikkat çekmişti.

3 MADDEDE İNGİLİZ MODELİ KDV

1)İngiltere'de şu anda üç ayrı KDV oranı uygulanıyor.

Birçok mal ve hizmette yüzde 20 KDV, enerji tasarrufu sağlayan ev araç gereçleri, çocuk koltukları gibi bazı mal ve hizmetlerde ise yüzde 5 KDV uygulanırken birçok gıda ürününde ve çocuk kıyafetlerinde KDV yüzde sıfır.

2)KDV geri ödemeleri Majesteleri Vergi ve Gümrük Dairesi tarafından 10 gün içerisinde işletmelerin banka hesaplarına transfer ediliyor. Eğer ödeme 30 günden uzun sürerse 50 Sterlin ya da toplam rakam bundan daha fazlaysa iadenin yüzde 5'i kadar ek ödeme gündeme geliyor.

3)İngiliz modeli KDV'de eğer bir işletme KDV iade dönemini kaçırırsa veya 250 sterlin ya da yüzde 5 kadar fazla hesap hatası yaparsa geri ödeme yapılmıyor.

TÜRKİYE'DE KDV UYGULAMASI

Türkiye'de ise KDV oranları yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18. 1984 yılı Kasım ayı sonunda yürürlüğe giren 6473 sayılı 47 sayfalık kanunla satış fiyatları üzerine KDV eklenmeye başladı. 

KDV geri ödeme konusunda iki aya kadar uzayan sürelerle karşılaşılıyor. Son olarak Şubat 2017'de çıkan tebliğ ile yüzde 120 oranında banka teminat mektubu veren mükellefler KDV iadelerini en geç 5 iş günü içinde alabiliyor. Tebliğden önce gerekli belgelerin yanı sıra yüzde 100 oranında banka teminat mektubu veriliyordu ancak süre yine de 1 aya yakın sürebiliyordu. 

İade süresini kısaltmak için bugüne kadar YMM Raporu ile iade, KDVİRA sistemi, İndirimli teminat uygulaması, Hızlandırılmış iade sistemi, İhtisas Vergi Daireleri gibi çeşitli yöntemler denendi. 

SEKTÖR TEMSİLCİLERİ NE DİYOR?

Sektör temsilcilerinin ilk açıklamalarında İngiliz modeline geçişi destekledikleri görülüyor. Açıklamalarda görülen ortak nokta ise geri ödeme süreleri ve dahilde işleme uygulamalarında 8-18 farkının finansmanının getirdiği yük.

İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, "KDV’de İngiliz Modeli’ne geçilmesini destekliyoruz" diyor.

Tanrıverdi'nin açıklamalarında şu ifadeler yer alıyor:

"KDV konusu ihracatçı için yıllardır ciddi bir sorun oluşturuyor.  KDV oranlarının sadeleştirilmesi ve İngiliz Modeli’ne geçiş noktasında Sayın Bakanımız ile aynı görüşteyiz. Her şeyden önce bir konunun altını çizmem gerekiyor. İhracatçılar olarak Sayın Maliye Bakanımıza ilettiğimiz sorunların çözümü konusunda çok hızlı geri dönüşler alıyoruz. Bizlere sunduğu destekler için kendisine teşekkür ediyoruz. Türkiye’nin daha basit ve sade bir KDV sistemine ihtiyacı var. KDV’deki 8 -18 farkı firmalar üzerinde ciddi finansman yükü oluşturuyor. Firmalarımızın bekleyen KDV alacakları var. KDV iadesinin bir kısmı raporla alınıyor. Fakat geriden gelenler firmalarımızın sırtında yük oluşturuyor. Özellikle pek çok KOBİ’nin aradaki KDV farkını almak için gerekli raporu hazırlayacak yeminli mali müşavirlerle ilişkileri olmadığından bu tür farklar firmaların içinde kalıyor.  İhracatçılarımızın tıpkı dâhilde işleme rejiminde olduğu gibi iç piyasadan da KDV yükü oluşturmadan alım yapmasına imkân sağlanmasının sorunlarımızı büyük ölçüde çözeceğine inanıyorum."

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel ise "Kirada KDV’nin yüzde 8’e çekilmesi konusunda umutluyuz" diyerek şu değerlendirmelerde bulunuyor:

"BMD üyesi 412 markanın yurt içinde 378 AVM’de ve caddelerde yaklaşık 70 bin mağazası var. Biz bu mağazalarda ürünlerimizi yüzde 8 KDV ile satıyor ancak kiramızı yüzde 18 KDV ile ödüyoruz. Kira-ciro oranları, dövizdeki dalgalanmalarla beraber öngörülenin 8-10 puan üzerine çıktı. Bu durum pek çok perakendeciyi KDV’de alacaklı duruma getirdi ve finansal yük oluşturmaya başladı. Üretimi arttırmak için bir taraftan girişimciye her türlü kolaylık sağlanırken KDV konusuna yıllardır neşter vurulmamış olması bizleri üzüyordu. Maliye Bakanı Sayın Naci Ağbal’ın açıklamaları bizleri geleceğe dair umutlandırdı. Bilindiği gibi kira perakendeci için en büyük gider kalemlerinden birini oluşturuyor. Hükümetimizden aynı düzenlemede kirada KDV oranının yüzde 18’den 8’e indirilmesiyle ilgili de bir yaklaşım göstermesini bekliyoruz."

İstanbul Perakendeciler Derneği (PERDER) Başkanı Ramazan Ulu ise KDV’de mevcut sistemin haksız rekabete yol açtığı görüşünde.

Ulu, şöyle diyor:

"Türkiye’nin yerel ve milli marketleri olarak yıllardır halkımıza en uygun fiyata en kaliteli gıdayı sunmanın gayreti içindeyiz. Ancak mevcut KDV sisteminde büyük bir haksız rekabetle karşı karşıyayız. Bizler mevzuat gereği et, meyve sebze ve bakliyat gibi temel gıda maddelerini yüzde 1 KDV ile alıp yüzde 8 KDV ile satmak zorunda kalıyoruz. Bu durum kayıt dışılığı teşvik ediyor. Kayıt dışı çalışan esnaf yüzde 1 KDV ile aldığını yüzde 8 yerine 1 KDV’yi maliyete yansıtarak satıyor. Bu durum bizim aleyhimize haksız rekabete yol açarken, aynı zamanda da vatandaşa pahalı ürün satan marketler durumuna düşüyoruz.  Hükümetimizin KDV reformu nu yaparken kayıt dışını teşvik eden bu soruna da neşter vuracağına inanıyorum."

İNGİLİZ MODELİ KDV AÇIKLAMASINDA DETAYLAR

Ağbal, İngiliz modeli KDV açıklamasını yaptığı konuşmada 100 lira KDV’nin yüzde 60’ının sadece 2 bin firmadan alındığını belirterek “2,5 milyon mükellef var. Ne zaman sanayi odalarına gitsem bu konuda şikayet geliyor. 1985 yılında çıkmış bir kanun. Sene 2017. Bu işi çözeceğiz. Artık farklı bir rekabet ortamı var" demişti.

Ağbal'ın açıklamasında şu ifadeler yer almıştı:

“Belgelerini veren, teminatını verene beş gün iş günü içinde iadesini yapıyoruz. KDV iadelerini hızlı yapmaya başladık. İnşaat sektörü normalde bir sene sonra alır. İlk defa yıl içinde yapmaya başladık. Binayı satıyor ertesi ay alıyorlar. Bürokrasi azaldı. İadede sorun yok. Sorun şurada. İhracatçıya önce KDV öde gel benden al demem doğru değil.

Başlangıçta yüklendiği yükü almam lazım. Bu işletmeler üzerinde finansman yükü oluşturuyor. Benim amacım şu. İngiltere’de KDV sistemi nasıl çalışıyorsa Türkiye’de de aynısı olsun. Anglosakson ülkeler içinde İngiltere örneği doğru. Sanmıyorum onlar firmalara yük oluşturacak iş yapmazlar. Gelir İdaresi, Sanayi odaları, TOBB, TİM çalışıyor, herkese ödev verdik. Konuşma zamanı değil, fikir üretme zamanı. Öneri getirin.”