PİYASALAR

İnfografik: Piyasanın keşmekeşinde unutulan tarihi rekor

Donald Trump Başkan seçildiğinden bu yana nabzı dolarla bir atan yatırımcı için sürpriz at, tarihinde ilk kez bin 400 doları aşan sanal para Bitcoin oldu

Bir gözünü ABD Başkanı Donald Trump'ın iki dudağı arasından çıkacağa, diğerini doların en ufak kıpırdanmasına diken piyasacının bu keşmekeşte unuttuğu bir varlık daha var: Bitcoin

Yıllar sonra gerçek adını Craig Wright olarak açıklayacak Satoshi Nakamoto lakaplı iş adamının 2008'de küresel krizi şafağında tanıttığı sanal para birimi Bitcoin, son bir yılda yüzde 210 arttı ve fiyatı bin 400 doları da geçerek hafta içinde tarihi rekorunu kırdı.

Hiçbir merkez bankası tarafından basılmaması, özel bilgisayar programlarının hazırladığı 16 haneli şifre çözüldükçe kazanılması ve sanal cüzdanlarda muhafaza edilmesi nedeniyle birçok ülkede güvensiz, hatta illegal ilan edilen Bitcoin'in bugün altından bile daha fazla kazandırmasının birkaç nedeni var.

1) JAPONYA

Dünyanın en büyük ekonomisi, 1 Nisan'dan itibaren yürürlüğe giren "Sanal Para Birimi Kanunu" ile dijital para birimlerinin ticarett ve alışverişlerde kullanılmasını yasal hâle getirdi.

Söz konusu para birimleri değerli varlık kapsamında ele alındığı için sanal paraların piyasalarda alınıp satılmasının önü açıldı. Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören Nikkei, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin işletilmesi için 18 şirketin lisans başvurusunda bulunduğunu duyurdu.

Bitcoin ve diğer dijital para birimlerinin ticaretinden doğacak kazançlar 'işletme faaliyetleri veya çeşitli işlemlerden elde edilen gelir' olarak kabul edildi. Böylece Bitcoin sermaye kazancı vergisi dahil olmak üzere çeşitli vergilere tabi tutulacak ancak kambiyo işlemlerinden alınan yüzde 8 oranındaki vergi kaldırıldı.

2) RUSYA

Rusya Merkez Bankası'nın "Gerçek para birimi değil, resmi işlemlerde kullanılamaz" gerekçesiyle Bitcoin'i 2014'te yasaklamasından üç yıl, Dışişleri Bakanlığı'nın kripto para birimi kullananları hapis cezasıyla tehdit etmesinden bir yıl sonra sanal para birimiyle barış çubukları yakıldı.

Nisan sonunda Bloomberg'e konuşan Maliye Bakanı Yardımcısı Alexey Moiseev, Bitcoin'in 2018'de yasal bir finansal enstrüman olarak kabul edilebileceğini duyurdu. Moiseev açıklamasında, "Hükümet, finansal zincirin her safhasında alım satım yapan kişilerin kim olduğunu bilmelidir. Para transferi yapan kişiler, aynı banka işlemlerinde olduğu gibi, paralarını kime sattıklarının ve kimden satın aldıklarının farkında olmalıdır" dedi.

3) ABD

ABD Menkul Kıymetler Borsa Komisyonu (SEC), Bitcoin'in Borsa Yatırım Fonu olmaya yönelik başvurusunu yaklaşık 3,5 yıllık bir bekleme sürecinin ardından reddetmiş olmasına rağmen 25 Nisan'da yaptığı açıklamada kararı yeniden gözden geçireceklerini duyurdu.

Son dönemde fiyatı artan tek sanal para birimi Bitcoin değil. Coindesk'in verilerine göre aralarında Ethereum, Ripple, Dash, Litecoin, NEM, Golem ve Decred'in de bulunduğu, değeri 30 milyon doları aşan 37 dijital para birimi, 2017'nin ilk çeyreğinde yüzde 180 değerlendi.

Konuyla ilgili bir rapor hazırlayan Saxo Bank'a göre Rusya ve Çin gibi ülkelerin Bitcoin'i dolara ve geleneksel bankacılık sistemine alternatif olarak görmeye başlamasıyla sanal para biriminin değeri 2 bin doları aşabilir.

Çin Merkez Bankası şubat başında Bitcoin işlemlerine inceleme başlatmış ve transferleri durdurmuştu.