İşsizlik yüzde 13'e dayandı, analistler bu yıl için de karamsar

Kasım'da yüzde 12,1 oranında gerçekleşerek Mart 2010'dan bu yana en yüksek seviyesini koruyan işsizlik, aralıkta yüzde yüzde 12,7'yi gördü. Buna göre işsiz sayısı aralıkta geçen yılın aynı dönemine göre 668 bin kişi artarak 3 milyon 872 bin kişi oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre 15-24 yaş genç işsizlik oranı 4,8 puanlık artış ile yüzde 24 seviyesinde gerçekleşti. Genç işsizlik Mayıs 2009'dan bu yana en yüksek seviyeyi görmüş oldu. 

Türkiye- Ukrayna İş Forumu'nda konuşan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Türkiye ekonomisinin yaşadığı şokların işsizlik rakamlarına da yansıdığını söyleyerek şöyle konuştu:

"Bunun geçici olduğuna inanıyoruz çünkü hükümet olarak birçok tedbir aldık. Bir taraftan istihdam bir taraftan yatırım seferberliği başlattık. Şubat-Mart'tan itibaren bu verdiğimiz teşvikler rakamlara yansıyacak. Referandum belirsizliği kalktıktan sonra yatırımlar da devreye girecek. Yatırım istihdam demek."

Ancak analistler, Şimşek kadar iyimser değil. Betam Direktör Yardımcısı Gökçe Uysal, istihdamdaki genel görünümün negatif olduğunu ve Ocak ayında işsizliğin artmaya devam etmesini beklediklerini kaydetti.

Uysal, mevsimsellikten arındırılmış verilere göre istihdamda kayıpların ciddi seviyede olduğunu, özellikle sanayi sektöründeki 50 bin kişilik istihdam kaybının çarpıcı olduğunu belirtti.

TOBB Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, kriz yılı 2009'dan beri gördüğümüz en yüksek işsizliğin yaşandığını hatırlatarak şöyle konuştu:

"2016'da işsizlik oranını artıran çok fazla gelişme vardı. Geçen yılın başında yüzde 30'luk bir artış oldu. Bunun ciddi etkisinin olduğu görülüyor. Bunun dışında Suriyeli göçmenlerin sayısı arttı ki biz bu insanların düşük ücretle sigortasız çalışmaya razı olduklarını biliyoruz. Ben bunun da çok ciddi etkisi olduğunu düşünüyorum. Son yıllarda özel sektör yatırımları ciddi oranda düştü. 2016'da bu trend devam etti. Özel sektör yatırım yapmazsa istihdam yaratacak kapasitesi olmaz."

"2016'da deyim yerindeyse başımıza gelmeyen kalmadı" diyen Murat, "Yıla Rusya kriziyle başladık. Bunun reel sektöre etkilerini gözlemledik. Yıl boyunca terör saldırıları oldu. 15 Temmuz'da darbe girişimi oldu. Bu faktörlere baktığımızda kriz yılı olmamasına rağmen 2009'dan beri en yüksek işsizlik oranını görüyoruz" ifadelerini kullandı.

Doç. Dr. Atılım Murat, "Bizim yıllık 1 milyon istihdam yaratmamız gerekiyor ki , işsizlik oranını sabit tutalım. Seferberlikle 500 bin kişinin istihdam edilmesi olumlu bir gelişme ancak yeterli değil. Özel sektörün önünü görmesi ve belirsizliklerin azalması gerekiyor" diye konuştu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 36 bin kişi azalarak 27 milyon 301 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı 0,1 puanlık azalış ile yüzde 46,2 oldu. Tarım dışı işsizlik ise 2,2 puanlık artış ile yüzde 14,9. 

Koç Üniversitesi TÜSİAD Ekonomik Araştırmalar Direktörü Doç. Dr. Selva Demiralp, BloombergHT'ye yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Kısa vadede ve uzun vadede işsizliğin ne olacağı sorusunu sormak gerekiyor. Kısa vadede önümüzde ocak ve şubat ayları var. Ocakta kur çok ciddi seviyede artmış, üretim maliyetleri yükselmişti. Aynı dönemde güven endeksleri de gerilemişti. Kısa vadede bu trend biraz daha devam eder gibi görünüyor. Şubattan sonra gelecek bir takım teşviklerin kısa vadede ne kadar etkili olacağı önemli. Mevcut şartlar devam ederse, işsizlikte geçen seneden beri görülen yükseliş uzun vadede de devam eder gibi görünüyor."

İSTİHDAMDA HİZMETLER SEKTÖRÜ LİDER

İstihdam edilenlerin sayısı 2016 yılı Aralık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 221 bin kişi artarak 26 milyon 669 bin kişi, istihdam oranı ise 0,3 puanlık azalış ile yüzde 45,1 oldu.

Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 88 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 307 bin kişi arttı.

İstihdam edilenlerin yüzde 18,4’ü tarım, yüzde 19,7’si sanayi, yüzde 6,9’u inşaat, yüzde 54,9’u ise hizmetler sektöründe yer aldı. Aralıkta kayıt dışı çalışanların oranı ise yüzde 32,7'yi gördü.  

SecretCV Genel Müdürü Okan Tütüncü turizmde geçen yıl olmayan artışın bu yıl gerçekleşmeye başladığını söyleyerek, turizm sektöründeki iş ilanlarının yüzde 9 seviyesinde arttığını belirtti.

Ocakta işsizliğin artmaya devam edeceğini ifade eden Tütüncü, şubattan sonra mevsim etkileriyle bu trendin tersine döneceğini aktardı.

Turimzle birlikte tarımın da artacağını söyleyen Tütüncü, imalat sanayindeki iş ilanlarında şubat ayında yüzde 5 oranında artış olduğunu vurguladı.

Tütüncü, mağazacılık ve perakende sektörü iş ilanlarının yüzde 13'le ilk sırada olduğunun altını çizdi.