Petrol devinin halka arzı tüm dünyayı nasıl etkileyecek?

Petrol fiyatlarının rekor seviyede düşmesinin ardından kayıplarını farklı kaynaklarla kapatmaya çalışan Suudi Arabistan'ın bu kapsamda en büyük projesi kamuya bağlı enerji şirketi Saudi Aramco'yu halka açmak.

Birçok yabancı yatırımcıya ülke kapılanırını açacak hisse satışının değeri Suudi Prens Muhammed bin Salman'a göre 2 trilyon dolar değerlemeye ulaşabilir. UBS Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Direktörü Michael Bolliger'e göre kamu şirketlerinin özelleşmesi , Suudi Arabistan'ın yerel sermaye piyasası geliştirmek ve yabancı yatırımcıya açılmak stratejisiyle uyuşuyor.

Söz konusu halka arz, bir tek Suudi ekonomisini değil Japonya'dan Kanada'ya kadar tüm piyasaları etkileyebilir.

HİSSE SENEDİ PİYASALARI

Orta Doğu'nun en büyük borsası Suudi Tedavül, 440 milyar dolarlık sermayelendirmeye sahip.

Aramco'nun yalnızca yüzde 5'inin satışı bile 100 milyar dolardan fazla gelir getirecek. Tarihin en büyük halka arzında Suudi Arabistan'ın en az bir uluslararası ortağa ihtiyacı olacak.

Bloomberg'in ulaştığı kaynaklara göre Asya'nın en büyük petrol ticaret merkezi Singapur, Aramco'nun halka arzına ev sahipliği ederek tüm kamu yatırımcılarını çekmeye hazır. Aramco yetkilileri ise Bloomberg'e yaptığı açıklamada Hong Kong'tan da taliplerin olduğunu duyurdu. Bu durum, cebi derin Çinli fon şirketlerine de çapa olabilir. Londra, New York, Tokyo ve Toronto'dan yatırımcıların da halka arza katılması mümkün.

ENDEKSLER

Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesi'nin (MENA), önde gelen yatırım bankası EFG-Hermes'in Hisse Senedi Stratejisti Muhammed El Hajj'a göre piyasadaki yüzde 5'lik bir dalgalanmanın yüzde 2,4'ü Aramco'nun halka arzından kaynaklanacak. Aramco, aralarında Samsung ve Alibaba gibi isimlerin de olduğu en ağırlıklı beş şirket arasında yerini alacak.

Benchmark bazında bakıldığında Aramco'nun halka arzı Suudi Arabistan'ın varlığını neredeyse ikiye katlayacak. El Hajj'a göre petrol devinin pasif girdilerinin 6,6 milyon doları MSCI'dan, 2,5 milyon doları FTSE endeksi yatırımcılarından kaynaklanacak.

PETROL FİYATLARI

Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, sekiz yıl sonra ilk defa petrol üretimini kısacağını açıkladı. Aramco'nun halka arzının fiyatını belirleyecek ise yine ham petrolün değeri olacak.

Temiz enerji akımı yükselmeye devam etse de petrolün gelecek 20 yılda dünya enerjisinin üçte birini karşılayacağı öngörülüyor.

PARA BİRİMLERİ

Suudi riyali 30 yıldır ABD dolarına sabitlenmiş durumda. Vadeli kontratlarda bu durumun bozulacağı yönünde beklentiler var. Aramco satışının bu beklentilere ne şekilde cevap vereceği belirsiz.

Ülkenin devlet finansmanları için tasarrufları kullanmasıyla Suudi Arabistan Parasal Ajansı'nın yabancı rezervleri Ağustos 2014'ten bu yana 200 milyar dolar gerileyerek 528 milyar dolara düştü.

Devlet tahvili satışından elde edilen 17,5 milyar dolar ile bir yıl vadeli işlemler 18 ayın en düşük seviyesini gördü.

BANKALAR ARASI BORÇLANMA

Suudi Arabistan'ın üç aylık bankalar arası borçlanma oranı (Saibor) ekim ayında, küresel krizden bu yana en yüksek seviyesini gördü. Ancak ülkenin tahvil satışı sonrası düşüşe geçti.

Aramco'nun hisse satışı Suudi Krallığı'nın bankalarındaki likiditeyi artırabilir, Saibor'un daha da fazla daralmasına neden olabilir.