RAHİM AK
06 09 2018, 09:04 Güncelleme: 09:05
Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) en büyük destek asgari ücretlilerden geldi. Çalışanların tasarruflarını artırmak için kurulan ve brüt ücretin yüzde 3'ü oranında yapılan kesintiler ile çalışanların tasarruf yapmasını sağlamayı amaçlayan sistem özellikle son aylarda döviz kurunda meydana gelen yükseliş ile gelen çalkantıya rağmen 4 milyon 279 bin çalışana ulaştı.
Sisteme otomatik olarak kaydedilenlerin 11 milyon 933 bin olduğunu ve bunların yüzde 65,9'unun sistemden ayrıldığını hemen belirtelim.
Sistemde kalanların çok büyük bölümü ise asgari ücretliler. Sistem kurulurken de hedeflenen dar gelirlilerin BES'ten haberdar olması ve birikim yapabilmesi amacının da böylece gerçekleştiği görülüyor. Öyle ki sistemden ayrılanların oranı yanlış anlaşılmaların da tetiklemesiyle en üst gelir grubunda oran yüzde 89'a ulaşırken asgari ücret ve 2 asgari ücret arasında geliri olanlarda yüzde 65,9'da kaldı. Yani sisteme devam oranı asgari ücretlide yüzde 34,1 oldu. Devam oranı da asgari ücretin 7.5 katı ve daha fazla gelire sahip olanlarda yüzde 11,1'e inerken yine asgari ücretin 4 ile 6 katı arasında kazananlarda yüzde 20 civarında seyretti. Asgari ücret ile iki asgari ücret arasında geliri olanları yüzde 28.5 ile asgari ücretin 6 ile 7 katı arasında gelir elde edenler takip etti. Yüksek gelir grubunda ayrılmaların fazla görülmesinin bir nedeninin de bu kişilerin zaten bir BES planına dahil olduğu gerçeğini hatırlamakta fayda var.
KADINLAR İPİ GÖĞÜSLEDİ
Cinsiyet ayrımına göre bakıldığında ise asgari ücret kazanan kadınların toplam kadınlar içinde yüzde 60 oranı ile otomatik BES'i sırtlayan kesim olduğu görülüyor. Otomatik BES'teki asgari ücretli kadınların sayısı 857 bin civarında oldu. Oran olarak asgari ücretli kadınların yüzde 36,3'ünün sistemde kalmayı tercih ettiği görülüyor.
Kadın çalışanlar içinde iki asgari ücret ile üç asgari ücret yani 3.200 ile 4.800 lira arasında ücret alanların BES'teki toplama oranı yüzde 4.4. Rakamla ifade edersek 61 bin 411 kişi. Bu kesimin BES'te devam etme oranı ise yüzde 26.2 düzeyinde.
Daha fazla ücret alda adan kadınlar ise pek BES'te kalma eğiliminde değil. Sadece aylık 9 bin 618 ile 11 bin 221 lira arasında kazanan kadınların sistemde kalmayı tercih edenlerin oranının yüzde 25.3 olması dikkat çekiyor. Kadınlarda sisteme en isteksiz yaklaşan asgari ücretin 7,5 katı ve daha fazla kazananlar oldu. Bu durum fazla kazanan bu kesimin gönüllü BES programlarına dahil olduğu bu nedenle ikinci bir BES fonunu tercih etmediği şeklinde yorumlanabilir.
ERKEKLERİN YÜZDE 35.3' DEVAM DEDİ
Erkeklerde ise BES'te kalanların içinde asgari ücretlilerin toplama oranı yüzde 55.6 düzeyinde. Yani kadınlardan daha az. Sistemde devam eden erkek sayısı toplam 2 milyon 869 bin. Bunun 1 milyon 594 binini asgari ücretliler oluşturdu.
Erkeklerin sistemde kalma oranı toplamda yüzde 33.5 düzeyinde. Asgari ücretli erkeklerin sistemde devam etme oranı ise yüzde 33.1 olarak görülüyor. Diğer kesimlerde ise oran yüzde 20-25 aralığında. En yüksek gelir grubunda ise yüzde 11.3'e kadar iniyor. Ereklerde kadınlarda olduğu gibi katkı tutarından hangi ücreti aldığı tespit edilemeyenlerin oranının yüzde 45 civarında olması genel devam oranını da yükseltiyor.
