BIST 100 9.079,97 % 3,10
USD/TRY 32,4322 % 0,27
EUR/TRY 35,0455 % 0,08
Piyasalar
9.079,97
% 3,10
32,4322
% 0,27
35,0646
% 0,13
1,0787
% -0,01
47,65
-0,28
2.229,87
% 1,60
87,00
% 1,86
En son haberlerden haberin olsun istemez misin?

Bahşiş bırakmakla ilgili bilinmeyen 4 gerçek

Günlük hayatımızın en büyük parçalarından biri olan bahşişle ilgili tüm bilmeniz gerekenler

Bahşiş bırakmakla ilgili bilmeniz gereken her şey
BUSINESSHT 21 10 2015, 14:54

Geçtiğimiz hafta ABD'de bir restoran sahibinin bahşiş bırakmaya karşı olduğu yönündeki açıklamalarından sonra, bahşiş bırakma yanlısı ve karşıtı görüşlerin kendi haklılıklarını kanıtlama tartışmaları hız kazandı. Tartışmalar sürerken, biz de bahşiş bırakma alışkanlığıyla ilgili bilinmeyenleri sıraladık.

Bahşiş kelime anlamı olarak, “ana fiyata ek olarak, verilen ya da beklenilen bir hizmet karşılığında çeşitli hizmet sektörü çalışanlarına adete göre verilen bir meblağ” demek.

Peki günlük yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş olan bahşiş verme alışkanlığı ne zaman ortaya çıktı? Hangi ülkede ne kadar bahşiş normal karşılanıyor, ve bu alışkanlık her ülkede aynı anlama mı geliyor? İşte bahşişle ilgili bilmeniz gereken her şey:

Tarihsel kökeni 17.yüzyıl İngiltere'sine dayanıyor

Her ne kadar bahşişin Amerika kökenli olduğu zannedilse de, New York Tribune'da yayınlanan bir rapora göre, bahşiş vermek 17.yüzyılda İngiltere'de sıklıkla uygulanmaktaydı.

Rapora göre, 17.yüzyılda tavernalara ya da birahanelere gelen ziyaretçiler, bahşiş kutusuna biraz para bıraktıkları takdirde daha iyi bir hizmet görüyordu. Bu bahşiş kutularının üzerinde “Dakikliği garantilemek için” (“To insure promptitude”) yazmaktaydı, ve bu cümledeki kelimelerin baş harflerinden bahşiş anlamına gelen “tip” kelimesi doğdu. Kutudaki yazının da belirttiği üzere, garsonlar bahşiş bırakanlara daha hızlı ve seri bir şekilde hizmet ediyorlardı. Bu alışkanlık ilerleyen yıllarda yavaşça tüm Avrupa'ya yayıldı.

Amerika'da bahşiş karşıtı hareketler

Amerika'da bahşiş bırakma alışkanlığı 1800'lerin sonunda Amerikan İç Savaşı'nın hemen sonrasında başladı. Avrupa'ya seyahat eden zengin Amerikalılar bu geleneğe şahit oldular ve yüksek eğitim düzeylerini ve kalitelerini kanıtlamak amacıyla bu aristokratik adeti ülkelerine dönerken yanlarında getirdiler.

Ancak bu alışkanlıktan tüm Amerikalılar hoşnut olmadı. Öyle ki, 1890'da bahşiş bırakma karşıtı hareketler başladı, çünkü birçok Amerikalı bu adetin ülke ideallerine karşı olduğunu ve açık bir şekilde köle gibi kullanılarak daha üst sınıflara ekonomik olarak bağımlı bir sınıf oluşturulduğunu düşünüyordu. 1915'te Wisconsin, Illinois, Iowa, Nebraska, Tennessee ve Güney Carolina eyalet meclis üyeleri bahşiş karşıtı bir yasa tasarısını kabul ettirmeye çalıştılar; ancak bunda başarısız oldular.

Hangi Avrupa ülkesinde ne kadar bahşiş bırakmalı?

Avusturya: Servis ücreti normalde faturaya dahil edilir, ve genelde hesabı yuvarlama geleneği vardır- bu da genelde yüzde 10 olabilir.

Hırvatistan: Yüzde 10 civarı bahşiş standarttır.

FransaFransızlar sebepsiz yere verilen bahşişi gösteriş olarak görürler. Fransız yasası gereği, yüzde 15 servis bedeli faturaya eklenir; ancak garsonunuz bunu hiç görmeyebilir. Verilen hizmetten memnun kaldıysanız az bir miktar bahşiş bırakabilir ya da hesabı yuvarlayabilirsiniz.

YunanistanBahşiş bırakmak isteğe bağlıdır. Servis ücreti hesaba eklenir; ancak personel bundan genelde faydalanamaz. İyi bir hizmet karşılığı az bir miktar eklemek kibarlık olarak kabul edilir.

İtalya: Servis ücreti genelde hesabın içindedir; ancak eğer değilse yüzde 10 normal olarak kabul edilir.

İspanya: Hesaba her zaman hizmet bedeli eklenir; ancak ekstra yüzde 5-10 bahşiş adettendir.

Ve Türkiye: Pahalı olmayan restoranlarda yüzde 5-10, lüks restoranlarda yüzde 10-15 bahşiş beklenir.

Bu ülkeler bahşiş kabul etmiyor

Japonya: Bahşiş bırakmak Japonya'da kesinlikle iyi bir şey değildir. Japon halkı kendisiyle standart olarak iyi hizmet sunma konusunda gurur duyar ve bahşiş bırakmayı terbiyesizlik olarak görür.

Çin: Çin'de bahşiş bırakırsanız karşınızdakini yanlışlıkla rencide etme ihtimaliniz daha düşüktür; ancak yüksek ihtimalle bahşişiniz reddedilecektir. Bahşiş bırakmak tarihsel olarak yasal değildir, ve hala daha bir çok bölgede bu geçerliliğini korumaktadır. Kırsal kesimlerde en iyi ihtimalle bahşiş verdiğiniz kişinin kafasını karıştırır, en kötü ihtimalle de panik yaratırsınız.

Singapur: Bahşiş bırakmak otellerde ve birçok turistik yerde caydırılır. Restoranlarda bile, bahşiş tartışmalı bir konudur. Yerli halk için böyle bir adet yoktur; ancak turistlerin daha fazla parası olduğu düşünülür. Zorunluluk olmasa bile, özellikle iyi bir servis için %10 bahşiş bırakabilirsiniz.

Yukarı

Business HT×