TUĞÇE ÖZSOY - BLOOMBERG NEWS
09 10 2015, 11:53 Güncelleme: 14:26
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir Türk devlet başkanı tarafından Brüksel'e yapılan ilk ziyaret kapsamında Belçika'nın başkentinde yaptığı görüşmeler umulan tepkiyle karşılanmadı.
Cumhurbaşkanının Suriye'de güvenli bölge yaratılması için destek gibi talepleri karşılık bulmazken, Avrupa Birliği Başkanı Donald Tusk, Erdoğan'la yaptığı görüşmeden bir gün sonra isim vermeden, mülteci krizinin komşu ülkeler tarafından "siyasi pazarlık kozu" olarak kullanılmasını eleştirdi. Avrupa'nın Türkiye'nin yeni gelen sığınmacıları alması için önerdiği 1 milyar euro (1,1 milyar dolar) ise Erdoğan'ın 2 milyon Suriyeliyi barındırmak için harcandığını söylediği 7,8 milyar doların yanında çok küçük kaldı.
Her ne kadar Fed faiz artırımı beklentilerinin ertelenmesiyle birlikte diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türk lirası ve tahvilleri de ralli yapsa da; bazı yatırımcılar bu yılın en kötü performans gösteren piyasalarından biri olan Türk piyasasından uzak durmak için daha fazla sebep olduğunu düşünüyor. Tekrarlanan seçimler, Kürt olayları ve zayıflayan ekonomiye ek olarak devam eden mülteci kriziyle beraber endişeler iyice artıyor.
İşte 6 yatırımcı, analist ve ekonomistin görüşmelerin ardından Türk piyasalarına ilişkin değerlendirmeleri:
Aberdeen Asset Management para yöneticisi Viktor Szabo:
"Türkiye'ye verilen 1,1 milyar dolarlık yardım mülteci krizine kalıcı bir çözüm bulmak için yeterli değil. Türkiye Suriye'de güvenli bölgelerin oluşturulmasını istiyor; bu da önemli bir askeri hamle gerektiriyor, ancak AB buna hazır değil. Dolayısıyla sadece mültecilere finansal yardım Türkiye'nin jeopolitik risklerini azaltmaya yetmeyecek. Türkiye karılık bir bölgede ve bu mülteci akımından sonra Avrupa Türkiye'yi almak için daha da az istekli olacaktır. Bölgede Türkiye'nin cazibesinin artmasını sağlayabilecek herhangi bir denklem Kürt nüfusla barışı da gerektiriyor."
Standard Chartered kıdemli Türkiye ekonomisti Philippe Dauba-Pantanacce:
"Yabancı yatırımcılar Türkiye'nin risklerini çoğunlukla Kürt illerindeki çatışmaların ve seçimlerle bağlantılarının yarattığı yankılar üzerinden fiyatlıyor. Suriye'deki çatışmaların bulaşıcılık riski ve Rusya'yla yakın zamanda yaşanan sürtüşme Türkiye yatırımcılarının radarında. Bu endişelerin yanında AB'yle mülteciler konusunda anlaşmaya konusu daha küçük kalıyor."
Landesbank Berlin Investment Fon Yöneticisi Lutz Roehmeyer:
"Türkiye, ancak Suriye'deki savaşın bitmesiyle beraber durumun istikrara kavuşması ve mültecilerin ülkelerine dönmesiyle maliyetlerin azalmasının ardından fayda sağlayabilir. Türk varlıklarına dönmeyi bekleyen yatırımcılar için esas mesele önümüzdeki dönemde görülecek kur düşüşünden çok daha büyük. Henüz bu kırılma noktasında değiliz. Risk algısı bir miktar daha azalana kadar vadesi ne olursa olsun cazip tahvil faizi seviyeleri yüzde 15 veya daha yukarıda olur."
Allianz Global Investors Europe gelişen piyasa sabit getiri CEO'su Gregory Saichin:
"Burada önemli olan nokta uygulama. Türkiye bir süredir bu insani krizle ilgileniyor ve önemli sayıda mülteci kabul etti. Bu anlaşma sahadaki durumu destekler. Rusya'nın Suriye meselesine aktif bir şekilde dahil olması de jeopolitik riski yükseltiyor. Ancak Rusya'nın beş yıllık CDS'i Eylül sonundan bu yana 40 baz puan düşerek 340'a gerilerken, aynı dönemde Türkiye'nin CDS'i 47 baz puan düşerek 281 oldu. Yani piyasa bu baskıları fiyatlıyor gibi gözükmüyor. bu aşamada dikkatle Türkiye'deki seçimleri takip ediyoruz, ancak benzer bir sonuç çıkma olasılığını yüksek görüyoruz. Bu da Türk varlıları üzerindeki baskıyı artırır."
Medley Global Advisors LLC kıdemli gelişen piyasalar analisti Nigel Rendell:
"Türkiye ve AB birşeyler yapılması gerektiğini anladı. Bu herkes tarafından kabul edilecek insani bir insiyatif olacak. Ancak jeopolitik risk konusunda çok fazla etkili olacağından emin değilim. Zira Suriye'deki sorun sürüyor ve bu bölgede Rusya'nın müdahalesi jeopolitik gerilimi artırıyor. Buna ek olarak, PKK sorunu ve elbette seçimler."
Siyasi risk danışmanlık şirketi Teneo Intelligence yöneticisi Wolfgang Piccoli:
"Bunun Türkiye'nin kredi riskleri üzerinde büyük etkisi olacağını sanmıyorum. Öncü belirleyiciler yerel ve siyasi belirsizlik, politikaların paralize olması ve Kürt barış sürecinin sona ermesiyle ilgili. Türkiye'nin şu anki siyasi seyri finansal istikrar ve büyümenin etkisini azaltırken, derin yapısal zayıflıklarla ilgilenilmesini zorlaştırıyor. Ankara ve AB arasında yapılacak muhtemel bir anlaşma bu sorunları çözmez. En iyi ihtimalle mülteci krizi üzerinde etkisi kısa ömürlü olacak bir adım daha atılmış olur. Bu kara tartışmalı ve karışık bir konu üzerinde nasıl anlamlı bir anlaşma yapabileceklerini görmek çok zor."
