BLOOMBERG NEWS
08 10 2015, 09:45 Güncelleme: 09:48
Aliağa'daki gemi söküm tersaneleri petrol fiyatlarında 16 aydır devam eden düşüş karşısında yeni bir gelir kaynağı buldu: Artık kullanılmayan sondaj platformlarını parçalamak ve çelik parçalarını satmak.
Geçen Haziran'daki zirvesinden bu yana yaklaşık yüzde 50 daha düşük seviyede seyreden brent petrol fiyatları Aliağa sahilinde petrol platformu sökümüne talebi artırdı. Fiyatların varili 20 dolara kadar inebileceğini söyleyen Goldman Sachs'ın yaptığı gibi karamsar tahminlerin gerçekleşmesi durumunda ise halihazırda canlı olan sektörün daha da canlanması bekleniyor.
2014'te sadece bir petrol platformu sökümü yapıldığını söyleyen Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİSANDER) Yönetim Kurulu Başkanı Adem Şimşek, bu yıl 11 söküm yapılacağını belirtti. Şimşek, “Bu yıl sonuna doğru daha da fazla platformun sahilimize gelmesini bekliyoruz. Ana sebepler petrol piyasasındaki dalgalanmalar ve platformların eskimesi” dedi.
DAHA FAZLA ÇELİK
Derneğin atık yönetim birimi başkanı Ersin Çeviker, platformların normalde bölgenin esas sakinleri olan gemilere göre çok daha yüksek olması sebebiyle geçen yıl başlayan sökümlerin Aliağa'nın çehresini değiştirdiğini söyledi. Platformların gemilerin iki katı yükseklikte olduğunu söyleyen Çeviker, platformların parçalanmasının daha kolay olduğunu ve yaklaşık dört kat daha fazla çelik barındırdığını söyledi. 15 bin tona kadar çelik çıkartılabilen platformların sökümü iki ila üç ay arası sürüyor. Gemilerde ise bu süre bir ay.
Çeviker, Türkiye'de söküm şirketlerinin 1970'lerden bu yana faaliyet gösterdiklerini ve ülkenin atık yönetimi politikaları sebebiyle uluslararası şirketler tarfından sıkça tercih edildiğini söyledi. Brezilya'dan bile petrol platformlarının söküm için Aliağa'ya geldiğini belirtti.
Eski gemilerin en büyük nakit alıcısı GMS'nin CEO'su Anil Sharma, sondaj platformu sökümünün tüm dünyada arttığını söyledi. Sharma, 23 yıl önce kurduğu şirketin hiç bu kadar fazla petrol platformu sökümü yapmadığını söyledi.
Dünyanın en büyük gemi simsarı Clarkson verilerine göre, tüm dünyada 42 deniz petrol platformu piyasadan çekildi. Bu sayı 2014'ün tamamında 30, 2013'te ise sadece 9'du.
Şirket analisti Stephen Gordon Türkiye'nin söküm için en çok tercih edilen nokta olduğunu söyledi.
GMS traderlarından Christian Hvide, “Petrol fiyatlarındaki düşüşle beraber arama ve sondaj talepleri dramatik bir şekilde düşerek kısa süre içinde petrol platformları arzında fazlalık yarattı” dedi.
Yeni petrol platformları 600 milyon dolardan fazlaya mal olabiliyor. Londra merkezli enerji araştırma şirketi Infield Systems'e göre, hurda piyasasında getirileri 10 milyon dolara kadar çıkabiliyor.
GMS verilerine göre parçalanan platformların çoğu 1970 ve 80'lerde yapılmış.
