TIME
29 09 2015, 08:44 Güncelleme: 10:24
Mars, güneş sisteminin en trajik gezegeni olabilir. Önceden yoğun atmosferi vardı, suyla kaplıydı, okyanuslarından biri kuzey yarımkürenin üçte ikisini kaplıyordu. Mevsimler neredeyse Dünya'daki gibiyken, bu yaşamı bilenlere Mars ev sahipliği yapabilirdi.
Fakat Mars şu ana kadar açıklanamayan kıyamet ile karşılaştı. Belki de meteor bombardımanıyla atmosferi uzayda dağıldı ve gezegenin güçsüz yerçekimi geri kalanının da yok olmasına neden oldu. Sonuç ise, bugün tanık olduğumuz soğuk, ölü ve kuru bir dünya.
Ancak dün Nature Geoscience'da yayınlanan makalede Mars'ta akan sıvı su göründüğünü dair yapılan açıklamadan sonra artık Mars'ın o kadar ölü ve kuru olmayabileceğine dair bir umut doğdu.
ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) direktörlerinden Jim Green, "Mars, geçmişte düşündüğümüz kuru ve tatsız bir gezengen değil. Bu şartlar altında, sıvı su Mars'ta bulundu" dedi.
Pazartesi günü NASA'nın yaptığı açıklama 2010 yılında Arizona Universitesi'nde lisans öğrencisi olan Lujendra Ojha'nın Mars yörünge kaşifi (MRO) tarafından çekilen fotoğrafları incelerkenki keşfini hatırlatıyor. Ojha, fotoğraflarda tepelerin arasında kalıcı olmayan çizgiler farketti ve bu çizgiler akan su izlerine benziyordu. Bu formasyonlar Mars ilkbaharı ve yazında ortaya çıktı. Mars yılının bu zamanlarında suyun sıvı formda bulunma ihtimali artıyordu, sonbahar ve kış aylarında ise kayboluyordu.
Nature dergisinde yayınlanan makalenin ve NASA bilim adamlarının detaylandırdığı ise, MRO'nun devam eden spektroskopik çalışmalarında, su ile karışmış tuz diğer adıyla perkloratların bolca izinin bulunmasıydı.Bu formulasyonun hidratlı bölümü asıl anahtar olandı. Mars'ın çok ince atmosferini göz önünde bulundurursak, 10°C'de bile bir bardak su kaynamaya başlayabilir. Fakat, tuz ile bağlanan su orada kalır.
Suyun birikmesi ve akışını sağlayan net mekanizma ise tam belli değil.
İkinci senaryo ise, tanıdık olmasından öte. Herhangi bir çeşit organizma sıvı suda yaşabilseydi, yeraltı rezervuarlarında hayatta kalma şansı yüksek olurdu. Yine de böyle birşey olsa dahi, şu an mikrobiyal Marslıların olduğu sonucuna varmak için erken.
Georgia Tech'ten Mary Beth Williams, "Dünyadakine benzer mikropların yaşama potansiyeli belli değil. Perkloratların sıcaklığına dair net bilgilere ihtiyacımız var" dedi.
Her türlü koşulda, bu yeni keşif, NASA'nın uzun zamandan beri yaptığı tartışmalara çok yardımı olacak. Mars'a astronot göndermenin zamanı geldi. Yeni keşif nesnel nedenler sunuyor; yüzeyde suyun bulunması, astronotların kullanması için daha az su getirmesi anlamına geliyor. Uzaktan kontrollü makinalar yerine, insanların yerinde suda hayat bulmak adına biyolojik çalışmalar yapması daha kolay.
Bunun dışında hatırlatıcı nedenlerde sunuyor. Ölü olduğu düşünülen Mars'ın hiç bilmediğimiz potansiyeli ve zenginliği olabilir. Bu keşfi yapmak keyif verici olurdu.
