ZEYNEP TOPALOĞLU
20 07 2015, 13:14 Güncelleme: 21.07.2015, 06:06
Son yıllarda yatırımcı ve analistlerin sosyal medya paylaşımlarıyla borsanın yönü arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteren pek çok araştırma yayınlandı.
Her gününü hisselerin yönünü tahmin etmeye çalışmakla geçiren yatırımcı ve traderlar için Twitter ve Facebook gibi sosyal medya siteleri önemli birer rehber haline geldi. Özellikle ABD'de sadece sosyal medya paylaşımları analizlerine yoğunlaşan şirket sayısı her geçen gün artıyor.
Peki Türkiye'de sosyal medya paylaşımları ve borsanın yönü arasında bir bağlantıdan bahsedebilir miyiz? Toplumun gün içindeki iyimser veya kötümser ruh hali BIST 100 endeksinin hareket yönünü etkiliyor mu?
Bilgi Üniversitesi Öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Orhan Erdem'in danışmanlığında Ayça Aydın ve Nilsu Memişoğlu tarafından yapılan bir çalışmaya göre cevap evet: Türkiye'de de tweetler ve hisselerin yönü arasında bir bağlantı olduğunu söyleyebiliriz, ancak bu bağ ABD'dekine kıyasla çok daha zayıf.
Yaklaşık bi ay önce tamamlanan ve henüz yayınlanmayan çalışmada yazarlar, 1 Ocak 2012 ve 31 Aralık 2012 tarihleri arasında Türkçe olarak atılan 980 milyon tweeti iyimser, kötümser ve ifadesiz olarak sınıflandırdı. Yapılan ayrıştırma sonucunda bir gün atılan tweetlerin tümü bir formül aracılığıyla bir endeks haline getirildi. Buna "Mood Endeksi" adı verildi ve bu endeksin o gün itibariyle Türkiye’deki duygu durumunu yansıttığı varsayıldı. Sonrasında ise bu endeksteki değişimle BIST-100 arasındaki ilişki incelendi.
Araştırmanın sonucunda toplumun sosyal medya paylaşımlarına yansıyan ruh haliyle endeksin yönü arasında olumlu bir paralellik bulunduğu söylenebilir, ancak bu bağın çok güçlü olduğunu söylemek zor. Sonuçları paylaşan yazarlara göre, "Türkiye’de de iyimser tweetler arttığında aynı gün içinde BIST 100 getirileri artma eğiliminde olduğu gözlemlenmiş olmasına rağmen, her iyimserlik artışında BIST 100 yükselir diyemiyoruz."
Araştırmadan çıkan bir diğer sonuç ise bu ilişkinin takip eden iki gün içinde azalarak etkisini kaybetmesi. Yani aynı gün içinde anlamlı sayılabilecek bir bağ olsa da bu etki kalıcı değil.
Peki ABD'de güçlü olduğu tespit edilen bu bağlantı Türkiye'de neden zayıf?
Yazarlara göre bağlantının zayıf olmasının en temel nedenlerinden biri "Türkiye’deki paylaşımların duygusal yönelim içermekten ziyade nötr olması, duygu içeren paylaşımlarda ise olumsuz duyguların daha baskın olarak paylaşılması." Ayrıca Türkiye'de Twitter kullanımının paylaşımdan ziyade okuma amaçlı olmasının da bağın çok güçlü olmamasında etkili olduğu belirtililiyor.
