BLOOMBERGHT
02 04 2015, 20:17 Güncelleme: 21:17
Ortak bir basın açıklaması yapan İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ve Avrupa Birliği'nin Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, tarafların İran'ın nükleer programını azaltması ve yaptırımların kaldırılması konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı.
Belirlenen son tarih 30 Haziran'a kadar görüşmelerin süreceğini ve üç aylık dönemde anlaşmaya varılacağını umduklarını belirten diplomatlar, Lozan'daki görüşmelerden çıkan uzlaşmayı "kararlı bir adım" olarak tanımladılar.
Mogherini ve Zarif tarafından, sırayla İngilizce ve Farsça olarak okunan açıklamada, İran'ın sadece bir uranyum zenginleştirme tesisi olacağı ve Uluslararası Atom Enerji Kurumu'nun (IAEA) onayıyla hemen İran'a yaptırımlarda bir rahatlatma sağlanacağı belirtildi. Kurumun İran'daki tesislere ve nükleer aktivitelerle ilgili bilgilere erişim yetkisi güçlendirilecek.
Mogherini "Fordo'daki tesis AR-GE merkezine dönüşecek ve fisyon maddesine sahip olmayacak" dedi. Reuters'ın görüşmelere yakın kaynaklardan aldığı bilgilere göre ise İran'ın mevcut zenginleştirilmiş uranyum stoğunun üçte ikisi imha edilecek ya da ülke dışına çıkarılacak.
İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani ise yine Twitter'dan verdiği mesajda "İran'ın nükleer programına ilişkin kilit parametrelerde çözüme ulaşıldı. Anlaşma taslağı derhal yazılmaya başlanarak, 30 Haziran'da bitirilecek" dedi.
Anlaşma beklentileriyle gün içinde yüzde 5'e kadar düşen petroldeki zayıflığın, yaptırımların kalkacağı açıklamasıyla daha da derinleşmesi bekleniyor. ABD'de artan üretim ve OPEC'in üretimi yavaşlatmamsıyla piyasadaki petrol arzı talebin zaten çok üstündeydi. İran'ın petrol ihracatına başlamasıyla bu bolluğun daha da artması ve fiyatlar üzerindeki baskıyı kuvvetlendirmesi bekleniyor.
İsrail İstihbarat Bakanı Yuval Steinitz, İran müzakerelerine ilişkin İsrail radyosuna yaptığı açıklamada, tüm tehlikelere diplomasi ve istihbarat yoluyla karşı koymaya çalışacaklarını belirterek, "Başka seçeneğimiz kalmaması durumunda ise askeri seçenek de masada" diye konuştu.
