WSJ
28 03 2015, 11:58 Güncelleme: 13:26
Enerji tasarrufu amacıyla saatlerin ileri alınması, evliliğiniz üzerinde olumsuz etki yapabilir.
Araştırmacılar, uykusunu alamayan ya da çok az uyuyan kişilerin daha kötü davranışlar sergileyebileceğini söylüyor. Uyku düzeninin biraz bozulmasının bile büyük bir negatif etki yapabileceği dile getiriliyor.
Yapılan araştırmalar, düzensiz bir uyku çeken bireylerin daha bencil davrandığını, daha dengesiz ve düşüncesiz hareket edebileceğini belirtiyor. Aynı zamanda bu kişilerin duygularıyla baş etmekte zorlandığını not ediliyor. Uykusuz kalmak, hem diğer insanların duygularını anlamayı zorlaştırıyor hem de partnerinizle tartışma olasılığınızı arttırıyor.
Yaz saati uygulaması nedeniyle saatlerin ileri alınması, bir saatlik bir uyku kaybına neden oluyor. Oregon Üniversitesi işletme profesörü David Wagner, bir sonraki gece de ortalama 40 dakika uyku kaybı yaşandığını dile getiriyor. Wagner, bu sonuçları 2003 ve 2006 yılları arasında gerçekleştirilen 41 bin röportajı inceleyerek yaptığı araştırmasında belirtiyor.
Wagner, “Saatlerin ileri alındığı zaman, vücudumuz yeni saat döngüsüne henüz alışmamış oluyor,” diyor ve ekliyor, “Bu nedenle uyumamız ve erken kalkmamız zorlaşıyor.”
Kişilerin rahat bir uyku çekemedikleri zaman eşleriyle daha fazla tartıştıkları dile getiriliyor. 2014 yılında Social Psychological and Personality Science adlı akademik dergide yayımlanan araştırma, bu konu derinlemesine inceleniyor. Kaliforniya Üniversitesi psikologlarının, 84 kişiden 14 gün boyunca uyku düzenlerini not etmelerini istediği belirtiliyor.
Araştırmada, uyku miktarlarının ve düzenlerinin yanı sıra 84 kişinin gün içinde eşleriyle olan ilişkilerinin de not edilmesi isteniyor. Ortaya çıkan sonuçlarda, bir önceki gece güzel bir uyku çekmeyen bireylerin ertesi gün eşleriyle olan ilişkilerinde daha mutsuz olduğu vurgulanıyor.
Tüm bunların yanı sıra, araştırmacılar bir önceki gece düzgün uyuyamayan bireylerin sonrasında daha bencil davranışlar sergilediği, ilk olarak kendi isteklerini düşündüğü ve olaylara partnerlerinin açısından bakamadığı belirtiliyor. Kaliforniya Üniversitesi psikoloji profesörü Serena Chen, “Uykunuzu almadığınız zaman, bencil davranışlar sergilemeye daha yatkınsınız,” diyor ve ekliyor, “Sürekli kendinize odaklandığınız için eşinizle tartışmanız pek de şaşırtıcı değil.”
Konu üzerine yapılan bir başka araştırmada da, araştırmacılar uykusunu alamayan bireylerin ertesi gün boyunca empati kurmakta zorlandığı not ediliyor. Uyku sıkıntısı çeken bireylerin partnerlerinin duygularını anlayamamasının yanı sıra partnerleri de onların duygularını anlamakta zorlandığı için ortaya çıkan iletişim bozukluğunun tartışmalara yol açtığı belirtiliyor.
Araştırmada, 71 çifte uykuları hakkında sorular sorulduğu ve sonrasında aralarındaki tartışmaların kaydedildiği belirtiliyor. Her birine ilişkileri hakkında düşünceleri sorulduğunda ise, uykusunu alamayan bireylerin ve partnerlerinin daha olumsuz duygular beslediği vurgulanıyor. Doktor Chen, “Bir kişinin uykusunu alamaması kendisini etkilediği kadar eşini de etkiliyor,” diyor.
Bir başka araştırmada da, yeterli uyku alınmamasının kişileri daha düşüncesiz bir hale getirdiği ve kendilerine hakim olamadıkları belirtiliyor. Doktor Wagner, “Kendimizi kontrol etme yeteneğimiz kaslarımızı kontrol etme yeteneğimize benziyor,” diyor.
Doktor Wagner, 2012 yılında Journal of Applied Psychology adlı akademik dergide yayımlanan bir araştırmasında saatlerin ileri alınmasının ardından insanların internette bir amacı olmadan gezindiğini not ediyor. 2003 ve 2009 yılları arasındaki 203 farklı şehirden gelen verileri inceleyen Wagner, saatlerin değişmesinin ardından insanların internette geçirdiği zamanda yüzde 6'lık bir artış olduğunu gözlemlediğini dile getiriyor.
Ancak Wagner, az uyuyan insanların ahlaki bilinçlerindeki düşüşün hepsinden daha büyük bir sorun olduğunu düşünüyor.
Journal of Sleep Research adlı akademik dergide yayımlanan bir araştırmasında, Wagner'ın bütün gece uyumayan 90 kişiden kısa bir hikaye okumalarını istediği belirtiliyor. Wagner, bu araştırmasının sonunda uykusuz olan bireylerin hikayedeki ahlaki öğeleri atladığını söylüyor.
Saatlerin ileri alınmasının sağlığımız üzerinde de olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekiliyor. Journal of Applied Psychology akademik dergisinde yayımlanan bir araştırmada, 1983 ila 2006 yılları arasında toplanan verilere bakılarak saatleri ileri alma uygulamasının iş yerindeki kazaları arttırdığı ortaya konuyor.
Bunun yanı sıra, 2008 yılında yapılan bir başka araştırma saatlerin ileri alınmasının ardından kalp krizi geçirenlerin sayısının arttığını not ediyor. Bu araştırma adına, 1987 – 2006 yılları arasındaki İsveç sağlık kayıtların baz alındığı belirtiliyor.
Uzmanlar, vücudun saat değişikliğine uyum sağlamasının bir hafta sürebileceğini dile getiriyor. Ancak kadınların erkeklere kıyasla daha kısa sürede uyum sağladığı da vurgulanıyor. Beynimiz, uyumadan önce günün sonlarına doğru vücuda bir enerji dalgası gönderiyor. Bu da, uyanık kaldığımız sürelerde vücudumuza güç veriyor. Bu nedenle de saatler ileri alındığında, vücudumuzun yeni düzene uyum sağlaması kolay olmuyor.
Harvard Tıp Fakültesi profesörü Charles Czeisler, vücudumuzun daha kolay uyum sağlaması adına daha fazla güneş ışığı alınması gerektiğini, bilgisayar ve tabletlerden de uzak durulması gerektiğini söylüyor.
Öğle yemeğinden sonra kafein tüketiminizi azaltmanız da, vücudunuzun uyum sağlamasını kolaylaştırıyor. Bunun yanı sıra, eğer gün içinde kendinizi yorgun hissediyorsanız 15 ila 20 dakika kestirmeniz tavsiye ediliyor. Mayo Clinic profesörü ve American Academy of Sleep Medicine yöneticisi Timothy Morgenthaler, gün içinde 20 dakikadan fazla uyumanın gece sorun yaratabileceğini belirtiyor. Doktor Morgenthaler, zaman değişikliğine uyum sağlamakta çok zorlanan bireylere uyumadan birkaç saat önce takviye ilaçlar almalarını öneriyor. Ancak bu takviyelerin dozunun fazla olmaması gerektiğinin de altını çiziyor.
