Tillerson'ın Türkiye ziyareti öncesi bilmeniz gerekenler

ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson bugün gerçekleşmesi planlanan Ankara ziyareti öncesinde yaptığı açıklamalarda bulundu.

Tillerson, "Çalışmalarımızı aynı istikamette sürdürmek için bir yol bulmamız gerekiyor." dedi.

Tillerson, Türkiye ziyaretinde  Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la da görüşecek ve iki gün Türkiye'de kalacak. Ankara büyük önem verdiği bu görüşme öncesi Tillerson’a sunulacak dosyalar hazırladı. Dosyalar ABD’nin tutmadığı vaatleri bir bir ortaya koyuyor ve Türkiye’nin Suriye’de geri adım atmayacağı mesajını veriyor.

ANKARA ÖNERİLERE SOĞUK

Tillerson, Ankara’ya gelmeden önce Afrin’e ilişkin önerilerini iki ayrı kanaldan iletti. Ancak Ankara, Suriye iç savaşının en başından bu yana verdiği sözleri yerine getirmeyen ABD’ye ve önerilerine mesafeli. Türkiye, 7 yıldır Suriye’de bir güvenli bölge oluşturulmasını öneriyor ancak destek görmüyordu. Fırat Kalkanı Harekâtı’ndan sonra Afrin operasyonu ile birlikte sahada çözüm önerileri tek tek gelmeye başladı. Fırat Kalkanı operasyonu süresince ABD’den gelen 3 öneriye sıcak bakmayan Ankara, son 10 gün içinde, Türkiye’nin harekâtını sonlandırma amacıyla dile getirilen önerilere de mesafeli durduğunu Washington yönetimine iletti. Afrin operasyonu sürecinde Türkiye’yi orta ve uzun vadede denklemin dışında bırakacak hiçbir öneriye onay vermeyecek.

KRİZ KONULARI 3 AYRI DOSYADA

Gazete Habertürk'ten Çetiner Çetin'in haberine göre Tillerson’un Ankara temasları sırasında kendisine 3 bölümden oluşan 76 sayfalık bir rapor sunulacak. Raporun ilk bölümünde Türkiye-ABD ilişkilerinde son 2 yıldan bu yana yaşanan krizlere (FETÖ, Halkbank vb.) Ankara’nın duruşu özetleniyor. İkinci bölümde ise Ankara- Washington yönetimleri arasında 7 yıl süre ile Suriye başlıklı 43 üst düzey toplantıda ABD yönetiminin, Rakka operasyonunda kullanılan silahların PKK/PYD’den geri alınması gibi verdiği taahhütler ve bunlara bağlı olarak yerine getirilmeyen sözler sıralanıyor. Üçüncü bölümde ise PKK ile YPG arasındaki organik bağlar ortaya konuyor.

3 ÖRGÜT YÖNETİCİSİNİN İTİRAFI

PKK/PYD’den üst düzey yönetimde yer almış 3 isimden alınmış ifadeler de bu iki örgütün bağlarına kanıt olarak dosyada yer alacak. Bu ifadeler sadece örgütlerin bağlantısını değil, örgütü ABD istihbaratı ve özel güvenlik şirketleri ile olan ilişkilerini de ortaya koyuyor. İfadelerde PYD-YPG’ye ABD silahlarının teslimi sürecine ilişkin tüm ayrıntılar dile getiriliyor. Güvenlik kaynakları, ABD’li bakanın Türkiye’ye verilen sözler dikkate alındığında karşı bir argüman ileri süremeyeceğini savunuyor. Zira kaynaklar Tillerson’a bazı hususların doğrudan sözlü olarak iletileceğini ifade ediyor.

ABD NE ÖNERİYOR?

Ankara ’daki kaynaklar ABD’nin önerilerinin ardından YPG’nin ABD’yi “Afrin’de yardım görmezlerse Fırat’ın doğusundaki operasyonlarını durdurmakla” tehdit etmesinin etkili olduğunu düşünüyor. ABD, Zeytin Dalı Harekâtı’nı durdurmak için Türkiye’ye;

- Sınırda 8 kilometre derinliğinde bir güvenli bölge oluşturulması,

- Afrin’de PKK/YPG’nin etkin olmadığı, 4 koalisyon üyesi ülke denetiminde bir çatışmasızlık bölgesesi oluşturulması,

- 19 bin PKK/YPG teröristinin 30 gün içinde Afrin’i terk etmesini önerdiği belirtiliyor.

‘TÜRKİYE’SİZ GÜVENLİ BÖLGE’ TEKLİFİ

ABD’nin PKK/PYD teröristlerinin Afrin’i terk edebilmesi için önerisi ise Afrin’in güneydoğusunda bir koridor açılması. ABD yönetimi bunun için Türkiye’den Zeytin Dalı Harekâtı’nı Afrin’in kuzey ve doğu kırsalı ile sınırlı tutmasını bekliyor. Öneriye göre, PKK/ PYD teröristleri Afrin’den çıktıktan sonra ise bir çatışmasızlık bölgesi ilan edilecek. Ancak bu çatışmasızlık bölgesinin denetimi 4 koalisyon ülkesinin temsilcilerinde olacak, Türkiye ve İran ise bu öneriye kesinlikle sıcak bakmadığını muhataplarına iletti.

PKK’NIN SİVİL YÖNETİM KURMASI PLANINA RET

ABD’nin Ankara’ya sunduğu ikinci planında ise Zeytin Dalı Harekâtı’nın durdurulmasının ardından Afrin’de PKK/ PYD’nin silahsızlandırılması ve kent güvenliğinin ABD tarafından sağlanması planlanıyor. Güvenlik dışında kent yönetimi ise PKK/YPG’nin ‘sivil unsurlarına’ bırakılıyor. Türkiye, kentin PKK’dan arındırılmadan ve PKK’nın tüm hücrelerinin kentte çökertilmeden kent merkezinde normalleşmenin olmayacağını kesin bir dille ABD’ye bildirdi.

NATO VURGUSU

Ortadoğu ziyaretleri kapsamında dün Ürdün'ün Başkenti Amman'da Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ile ortak bir basın toplantısı düzenleyen Tillerson, Türkiye'nin önemli bir NATO müttefiki olduğunu vurgulayarak, "Onlar hala bizim için bölgedeki önemli bir partner." ifadesini kullandı.

Tillerson değerlendirmelerine şöyle devam etti:

"Suriye'de aynı sonuçlar için çalışıyoruz ve Türkiye'nin de içerde ve Irak, Suriye taraflarında tehdit altında olduğunu biliyoruz. Bu tehditleri azaltmak için Türkiye ile ortak bir şekilde nasıl çalışabileceğimizi, sonuç olarak Suriye'de DEAŞ'ı tamamen ortadan kaldırmak, şiddeti azaltmak ve Cenevre barış görüşmelerine geçebilmek ve temel hedefe nasıl ulaşabileceğimizi konuşacağımızı umut ediyoruz. Suriye'de istikrarı sağlayacak Cenevre'deki barış görüşmelerinin Türkiye'ye en fazla faydayı sağlayacağını düşünüyorum."

İKİ GÜN TÜRKİYE'DE KALACAK