The Independent: Putin yoruldu, bırakıyor

Rusya Federasyonu, yeni Devlet Başkanı'nı belirlemek için Mart 2018'de sandığa gidecek. Kamuoyuna hatta muhalefete göre bile en kuvvetli aday,  2000 ile 2018 yılları arasında toplamda üç dönem ve 14 yıl başkanlık yapan Vladimir Vladimirovich Putin.

Ancak The Independent'ın haberine göre seçilmesine yüzde 60 ila 70 ihtimal verilen Putin, gelecek dönemde aday olmayabilir. Bazı akademisyenler ve hükümete yakın kaynaklara dayandırılan haberde siyasi kariyeri 1970'lerin sonunda Sovyet Rusya'nın istihbarat ve gizli servisi KGB üyeliği ile başlayan Putin'in artık yorulduğu ifade ediliyor.

Putin'den başkanlığa aday olup olmayacağı ile ilgili açıklama aralık ortasından önce beklenmezken, Rus lider, başkanlık süresinin dört yıldan altı yıla çıkarıldığı 2012 seçimlerinde aday olacağını altı ay önceden duyurmuştu. O dönem, başbakanlığı yürüten Putin'in devlet başkanı Dmitri Medvedev'le koltukları değişmesi geniş çaplı protestolara neden olmuştu. Ancak protestoları dinlemeyen Putin, seçim kampanyasına maddi ve manevi çok fazla yatırım yapmıştı.

PUTİN SONRASI SENARYOLAR

The Independent'ın ulaştığı üç farklı kaynak, Putin'in görevi bırakmaya geçen sonbaharda karar verdiğini ve gitmesi durumunda senaryoların ne olabileceğinin belirlenmesini istedi.

Aralıkta sürpriz bir seçimin olması, başkan yardımcılığı pozisyonunun oluşturulması ya da ömrü Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla sona eren, komünist partinin politikaları belirleyen en üst karar organı Politik Büro'nun geri dönmesi gibi anayasal değişiklikler bu senaryolar arasındaydı.

The Independent'a konuşan yüksek kademede bir kaynak ise Putin'in görevlendirmeler söz konusu olduğunda muhafazakâr davrandığını, çok gerekmedikçe değişikliğe gitmeyeceğini söyledi. Kaynaklar, Putin'in "süprizleri" sevdiğini ancak bir değişiklik yapacaksa bunun için kimseye danışmayacağını ifade etti.

2016 yılında Putin'in eski koruması, bir dönem kadar Rusya Savunma Bakan Yardımcılığı da yapan Alexei Dyumin’i halefi olarak hazırlamak için Tula Bölgesi'ne vali olarak atadığı da konuşulmuştu.

MUHALEFETİN ADAYLARI

Muhalefet kanadında da belirsizlik hâkim. Seçimler için herkesin hemfikir olduğu bir aday henüz çıkarılamadı.

Son olarak Rus televizyonu Rain'de sunuculuk yapan 36 yaşındaki Ksenia Sobchak'ın adaylığını açıklaması tartışmalara yol açtı. Muhalefetin bir kısmı, genç kadının babası eski St Petersburg Belediye Başkanı Anatoly Sobchak'ın Putin’i politikaya kazandıran isim olması nedeniyle bu adaylığa karşı çıkıyor. Rosatom'un eski CEO'su ve Kremlin İdari İşler Müdür Yardımcısı Sergey Kiriyenko, Sobchak'ın adaylığının seçime renk katacağını söylüyor.

Rusya'da genç kuşağın dikkatini çeken, Putin karşıtı Alexei Navalny de adaylığını açıklayan diğer bir isim. Moskova'da martta gerçekleştirilen yolsuzluk karşıtı gösterilerde tutuklanan Navalny'nin Youtube'da yayınlanan ve Medvedev'in yolsuzluğa karıştığını iddia eden videoları 10 milyonlarca kişi tarafından izlendi. Rusya Seçim Komisyonu, Navalny'nin tutuklanmasının adaylığına engel olduğunu açıkladı.

"EN SON BÖYLE OLDUĞUNDA SOVYETLER DAĞILDI"

Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre en büyük 11'nci ekonomiye sahip Rusya'yı geçen yıl vuran resesyon sona eriyor gibi gözükse de son dört yılda Rusya vatandaşlarının reel gelirlerinde ciddi erime oldu. Anketlere göre halk, istikrar yerine değişim istiyor.

The Independent'a konuşan Moskova Devlet Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Profesörü Valery Solovei'e göre Kremlin hükümeti, bu talebe karşılık vererek ciddi reform programlarının altına imza atmadı. Solovei, "Bu seçimin gelecekle ilgili değil, bir sonlar ilgili olduğu hakkında genel bir kanı var" diye konuştu.

Son 20 yılda Putin'in benzersiz bir sistem oturttuğunu söyleyen Solovei, "İkinci bir Putin olmayacak. O  gittiğinde, sistem de, birbirini birarada tutan ilişkiler de gidecek" dedi.

Tecrübesiz isimlerin göreve gelmesinin yerel problemlere, protestolara neden olabileceğini söyleyen Profesör Solovei, "En son bu şekilde hissettiğimde Sovyetler Birliği'nin sonuydu ve ne yazık ki çevremde o dönemi yaşamış herkes benimle aynı şeyi hissediyor" ifadelerini kullandı.

PUTİN'İN ÇEVRESİ ENDİŞELİ

Eski Kremlin danışmanlarından Gleb Pavlovsky'ye göre ise Rusya'daki rejim, uç bir evreye giriyor: Hangi yolu seçerseniz seçin, bu kampanya Putin sonrası Rusya'ya geçişle alakalı.

Gleb Pavlovsky'ye göre Putin'in yakın çevresi de Rus liderin gitmesini istemiyor. "Putin'e, Putin'in onlara olduğundan daha fazla ihtiyaçları var" diyen Pavlovsky, "Koltuğu bıraktığı ilk gün sorular da başlayacak: Para nereden gelecek? Biz gerçekten kimiz? gibi" değerlendirmesini yapıyor.

MEDVEDEV'İN YERİNE MERKEZ BANKASI BAŞKANI

Kremlin kulislerinde konuşulan bir diğer değişiklik ise Başbakan Medvedev'le ilgili. Bloomberg Businessweek'in ekimde duyurduğu haberine göre ekonominin yeniden canlanması için Medvedev'in değiştirilmesi isteniyor.  Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ve Ticaret ve Endüstri Bakanı Denis Manturov ve Moskova Belediye Başkanı Sergei Sobyanin, Medvedev yerine düşünülen isimler arasında.