Analistlerin seçim senaryoları

7 Haziran seçimlerine dair belirsizlik hızla artarken, analistlerden de piyasa tepkilerine dair senaryolar gelmeye devam ediyor.

Son günlerde 4 banka Türkiye ekonomisi ve seçim etkileri üzerine rapor yayınladı.

Tüm raporlarda ortak nokta şu: Kısa vadede piyasalar için en olumlu görülen sonuç HDP'nin meclise girmesi, AK Parti'nin 276 koltukla tek başına iktidar olması, ancak anayasa değişikliğini referanduma götürmek için gereken 330 koltuğu alamaması. Uzun vadede ise ülkeyi çok daha karmaşık bir süreç bekliyor. Ayrıca hepsi de sandıktan çıkabilecek hiçbir sonucun ekonomide kalıcı rahatlama sağlamaya yetmeyeceğini vurguluyor.

İşte 4 banka analistlerinin detaylı seçim senaryosu yorumları:

FİNANSBANK

• 2001 finansal krizinden bu yana tüm seçimler, oylama öncesinde piyasaları farklı seviyelerde meşgul etti. Ancak 7 Haziran seçimleri sadece seçim sonuçlarına dair belirsizliklerden dolayı değil, oylamanın sonucunun da muhtemelen yeni belirsizliklere yol açacak olması sebebiyle diğerlerinden farklı.
• Yatırımcılardan aldığımız geri dönüşlere bakılırsa, piyasalar anayasayı değiştirebilecek kadar güçlü olmayan bir tek parti hükümetini memnuniyetle karşılar. Bu da AK Parti'nin mecliste 276 ile 330 arasında sandalye alması demek.
• Piyasaların olumlu karşılayacağı senaryoda HDP'nin de mecliste yer alması gerekiyor. Çünkü Kürt hareketinin mecliste temsil edilmemesi kolayca tehlikeli ve istikrarsızlaştırıcı bir kutuplaşmaya sebep olabilir.
• Ancak en iyi senaryo dahi pek çok bilinmeyen yaratabilir. Özellikle de iktidar partisinin anayasayı değiştirme niyetleri sebebiyle.
• Tüm bunlar düşünüldüğünde, piyasalar için en iyi olacak sonucu tanımlamak sanıldığından güç.
• Bu seçimleri, önümüzdeki dönemde gelecek belirsizliklerin ilk olarak, yani “başlangıcın sonu” olarak görüyoruz.

UBS

• Belirsizliklerin ne kadar arttığı düşünülürse tek bir ihtimal tanımlamak çok zor olduğundan seçimleri üç ana senaryoda inceledik.
• Senaryo 1: HDP barajı geçer, AK Parti tek başına iktidar olur, ama 330 sandalyeyi elde edemez. Varlıkların bir çoğunun bu senaryo eğilimden fiyatlandığını düşünüyoruz. Bu senaryo gerçekleşirse TL, kısa vadede Rus rublesi ve Güney Afrika randı gibi benzer para birimlerinden daha iyi performans gösterebilir. Ancak orta vadede; azalan büyüme trendi, konjektürel sermaye girişleri, düşük reel faizler ve zayıf ihracat yüzünden TL'deki artış sürdürülemeyecek. Hisseler için iyi olabilecek tek senaryo bu.
• Senaryo 2: HDP barajı geçemez, AK Parti anayasa değişikliğini referanduma götürecek sandalye sayısına ulaşır. Bu senaryonun başkanlık sistemiyle sonuçlanma ihtimali yüksek. Bu senaryo risk primlerinde artışa sebep olur. 10 yıllık tahvillerin 75 baz puan ucuzlayabilir ve dolar/TL üç ay sonunda 2,65 olabilir.
• Senaryo 3: HDP barajı geçer, AK Parti tek başına hükümet olacak sandalye sayısını elde edemez. Koalisyon ihitmali belirsizliği daha da artıracağından piyasalar üzerinde etkili olma ihtimali yüksek. Bu senaryoda zayıflıkların daha da fazla olması bekleniyor.

GOLDMAN SACHS

• Sandıktan piyasalar açısından olumlu algılanacak bir sonucun çıkma olasılığı daha yüksek, ama kesin değil. Anket sonuçları olumsuz sonuçların da mümkün olduğunu gösteriyor.
• AK Parti hala tartışmasız Türkiye'deki baskın güç olsa da, geçen seçimlerden farklı olarak popülaritesinin ne boyutta olduğu belirsiz.
• HDP'nin yüzde 10 barajının altında kalması hala güçlü bir ihtimal ve gerçekleşmesi Türkiye'nin orta vadeli görünümüne gölge düşürebilir. Ayrıca Ak Parti'nin anayasa değişikliği için gereken koltuk sayısına ulaşmasını da kolaylaştırır.
  
• Piyasalar tarafından "yumuşak" olarak görülen, en ılımlı senaryo AK Parti'nin tek başına iktidar olduğu ve HDP'nin barajı geçerek meclise girdiği durum.
• Ancak hangi parti gelirse gelsin "yeni hükümetin güçlü stagflasyon eğilimleri ve büyük dış dengesizliklerle mücadele etmesi gerekiyor."

MERRILL LYNCH

• Genel görüş piyasalar açısından en iyi sonucun AK Parti'nin en az 276 sandalye alarak meclisteki basit çoğunluğu elde etmesi, ancak anayasa değişikliklerini referanduma götürmek için gereken beşte üçlük üstünlüğü, yani 330 sandalyeyi elde edememesi.
• AK Parti'nin tek başına çoğunluğu elde edememesi ise tek partili dönemin sonu olacağından en kötü senaryo olarak görülüyor.
• Ancak AK Parti anayasa değişikliği için gereken oy oranını elde edemese dahi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın parti içinde hala etkili olması dolayısıyla başkanlık konusunda çabalarına devam edebilir; hatta temel görevi anayasa değişikliği olan daha düşük barajlı bir meclis kurulması için erken seçim opsiyonunu zorlayabilir. Bu durumda politik belirsizlik çok daha artabilir.
  
• Ayrıca sandıktan bir koalisyon hükümeti çıkması sanıldığı kadar kötü olmayabilir. Türk toplumunda son yıllarda artan kutuplaşma yüzünden, Kürt sorunu veya yeni bir anayasa inşası gibi köklü sorunların çözümü çoğunlukçu bir yaklaşımdan ziyade, konsensus arayan yaklaşımlar gerektiriyor.
  
• Türkiye ekonomisinin zayıflığının sebeplerinin önemli bir kısmı politik değil, devam eden ekonomik sıkıntılara bağlı olduğundan sorunların seçimle çözülmesini beklemek yanlış.