Tam beş yıl önce hükümet karşıtı gösterilerle başlayan çatışmalar bugün sadece Orta Doğu'nun değil Avrupa'nın da kanayan yarası olarak tarihi ve milyonlarca insanın hayatını değiştirmeye devam ediyor
Her şey Arap Baharı rüzgarının Suriye duvarlarına ulaşmasıyla başladı.
Mart 2011’de okul duvarlarına devrimci sloganlar yazan Suriyeli gençler, tutuklandı ve işkence gördü. Güvenlik güçlerinin ateş açmasıyla hayatını kaybedenler oldu. Suriyelilerin silahlanarak sokağa çıkmasıyla isyan, iç savaşa evrildi.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad yönetiminin Şii, nüfusun çoğunluğunun Sünni olması, bölgesel güçlerin savaştaki mezhepsel tonu körüklemesine yol açtı.
IŞİD ve El Nusra gibi cihatçı örgütlerin dahil olmasıyla çatışmalar Suriye sınırlarını aşmış durumda...
Bilançonun gittikçe ağırlaştığı ülkeden veri toplamak neredeyse imkansız.
Birleşmiş Milletler 1.5 yıl önce sahadan gelen verilere artık güvenemediği için saymayı bıraktığında 250 bin kişinin hayatını kaybettiğini ortaya koydu.
Son veriler en az 470 bin kişinin yaşamını yitirdiğini öne sürüyor.
Çatışmalarda ölenlerin yanı sıra temel gıda maddelerine ve temiz içme suyuna erişimi olmayan Suriyeliler de yaşamını yitiriyor.
Suriye’nin yüzde 70’inin temiz içme suyuna erişimi yok, her üç Suriyeliden biri temel besin gereksinimlerine kavuşamıyor. Her dört Suriyeliden biri ise yoksulluk içinde yaşıyor. 2015’te yoksulluk yüzde 85 arttı.
Bütün ülkeye ölüm ve korkunç yaşam şartları hakim...
Hayata dair bütün canlılığı silen savaş yüzünden Suriyelilerin beklenen yaşam süresi 70 yaşından 56’ya düştü. Ölüm oranı 2010’da binde 4.4’den 2015’de binde 10.9’a çıktı.
Savaş yüzünden çocuklar normal hayatlarına devam edemiyor. 2 milyon Suriyeli çocuk okula gidemiyor.
Suriye ekonomisi ise çökmüş durumda....
Savaşın ülkeye bedeli 255 milyar dolar oldu. Sadece geçen yıl ülkede enflasyon yüzde 53 yükseldi.
Birleşmiş Milletler’e göre savaşta bütün taraflar cinayet, işkence, tecavüz ve zorla alıkoyma gibi savaş suçları işledi. Ağustos 2013’te sinir gazıyla başkent Şam’ın eteklerine düzenlenen kimyasal saldırıda yüzlerce kişi hayatını kaybetti. Rejim ve muhalifler saldırıdan ötürü diğer tarafı suçladı.
Diğer yandan evlerini terk etmek zorunda kalan Suriyelilerin göç rotası, büyük bir insani kriz yaratıyor.
Yaklaşık 2 milyon kişinin yaralandığı iç savaşta evini terk eden 13.5 milyon Suriyelinin 4.5 milyonu yurtdışına kaçtı. Birleşmiş Milletler, 6 milyonu çocuk olan göçmenlere yardım için 3.2 milyar dolara ihtiyacı olduğunu söylüyor.
Özellikle Avrupa’yı etkisi altına alan mülteci krizinin boyutları Suriye savaşıyla büyüyor. 2015’de Akdeniz’i geçen yaklaşık 1 milyon mültecinin yüzde 41’i Suriye’den geldi. 2016 ocak ayından mart ayına kadar yaklaşık 500 kişinin denizde boğularak ölmesine yol açan krizle mücadele için Avrupa Birliği görüşmeleri devam ediyor.
Suriye savaşında sadece insani kriz söz konusu değil; tarihi eserler ve kültür mirası da savaşın en büyük kurbanlarından... UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan 6 kültürel miras alanı ya yok oldu ya da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya... Yağma ve tarihi eser kaçakçılığı diğer tehlikeler...
Birleşmiş Milletler’in çabalarıyla barış müzakereleri yürütülse de ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri ve Rusya’nın yürüttüğü operasyonlarla çatışmalar iyice karmaşık bir hal aldı.
İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.
