DAP Yapı’nın Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, piyasalarda yaşanan son gelişmeler üzerine yabancıya konut satışına hız verilmesi gerektiğini ifade ederken “1 milyon dolarlık konut al, sana vatandaşlık vereyim diyoruz. Rakam çok yüksek. Düşürülmeli. Bu kadar sermayeye sahip biri, sadece bize değil dünyanın her yerine gidebilir" dedi.
YABANCILARA 11 AYDA 14 BİN KONUT
Geçtiğimiz salı günü TÜİK yabancıya satış istatistiklerini açıklamıştı. Verilere göre temmuz ayı itibarıyla yabancılara satılan konut adedi yüzde 65’lik artışla 2 bin 858 oldu. Ocak-temmuz dönemini kapsayan 7 aydaki satış ise yüzde 29.6’lık artışla 14 bin 674’e yükseldi.
Özetle, kurlarda yaşanan son hareket, yabancı yatırımcı için Türkiye’yi deyim yerindeyse fırsat cennetine çevirdi. TÜİK verisini hatırlatan Ziya Yılmaz, “Henüz yolun başındayız” görüşünde. Yılmaz konut satışındaki son yıllardaki seyre karşın konut sahipliği konusunda ise hala Türkiye'nin gerilerde olduğu görüşünde.
Türkiye'de konut sahipliği oranı yüzde 61.1 civarında. Bu oran Romanya'da yüzde 96 gibi hayli yüksek bir düzeyde. Gelişmiş ülkelerden ABD ve İngiltere'de ise yüzde 63 seviyelerinde.
Ülke
Oran (%)
İsviçre
42,5
Hong Kong
50,8
Almanya
51,7
Güney Kore
56,8
Türkiye
61,1
Japonya
61,9
İngiltere
63,4
Amerika
63,9
Yeni Zelanda
64,8
Avrupa Ort.
66,4
Avustralya
67,0
Hollanda
69,0
Finlandiya
71,6
İtalya
72,3
Yunanistan
73,9
Portekiz
75,2
İspanya
77,8
Bulgaristan
82,3
Norveç
82,7
Polonya
83,4
Nepal
85,3
Macaristan
86,3
Rusya
87,1
Slovakya
89,5
Çin
90,0
Litvanya
90,3
Singapur
90,9
Romanya
96,0
CARİ AÇIK SORUNUNA ÇARE OLURUZ
Yılmaz şunları aktardı: “Markalı konut sektöründe satış problemi yok. Dönemsel sorunlar ise çarkı durdurmuyor. Fakat sektörün bazı sıkıntıları bulunuyor. Mesela önümüzde yabancıya satış konusu var. Türkiye olarak yabancı yatırımcıya “1 milyon dolarlık konut al, sana vatandaşlık vereyim diyoruz. Muhtemelen bu kişinin kendi ülkesinde minimum 5 milyon dolarlık bir serveti vardır. 5 milyon dolar da bugünün şartlarında hatırı sayılır bir paradır. Bu kadar sermayeye sahip biri, sadece bize değil dünyanın her yerine gidebilir. Biz ölçekte bir yatırım çekebilmek için daha rekabetçi hareket etmemiz lazım ki, bu parayı Türkiye’ye çekebilelim. En kötü ihtimalle 2-3 yıl içerisinde yabancıya satış cirosunu yıllık 15-20 milyar dolar, beş yıl içinde de 30 milyar dolara çıkarmamız lazım. Bunu başarmış bir konut sektörü düşünün… Diyelim ki ülke olarak doğalgaza, petrole her yıl 40-50 milyar dolar para veriyoruz, cari açık oluşturuyoruz. Bu cari açığın yarısını yabancıya konut satışından çıkarırız.”
ABD'DE SATIŞ NOTERDE BİTİYOR
Dünyanın diğer ülkelerinde bu sürecin daha az maliyetli ve bürokrasiden uzak yönetildiğine dikkat çeken DAP Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, ABD’nin geçen yıl yabancılara 284 bin adet konut sattığını ve bu satış karşılığında ise 153 milyar dolarlık gelir elde ettiğini aktardı.
Yılmaz “İspanya’da ise yabancıya satılan konut adedi 50 bin. İspanya’da yılda satılan konut adedi ise 457 bin. Yani her 10 konuttan birini yabancıya satıyorlar” diye konuştu.
Yılmaz şöyle devam etti: “Türkiye’ye gelip konut alan yabancı yatırımcı, aslında ülkemize kalıcı yatırımda bulunuyor. Sermayesini Türkiye’ye getiriyor, dönerken de tapu dediğimiz bir tane A4 kağıt alıp uçağına biniyor ve gidiyor. Götürdüğü başka da bir şey yok. Toprak burada kalıyor, bina burada kalıyor… Ayrıca her sene o evde kalmak için geliyor, aidat, elektrik, su, emlak vergisi gibi bedelleri ödemeye devam ediyor. Ailesiyle beraber geziyor, şehir ekonomisine de düzenli katkıda bulunuyor.”
100 BİN DOLAR VERENE NOTERDEN İZİN
Bu noktada “Yabancı konut alıcısını Türkiye’ye çekecek reklam kampanyaları, tanıtım etkinlikleri düzenlememiz şart” diyen Ziya Yılmaz, “Türkiye’ye gelen yatırımcı, oturum izni almak için 40 kapı çalıp 40 yere para ödüyor, danışmanlar tutuyor. Belki de geldiğine geleceğine bin pişman oluyor. 100 bin dolarlık konut alan yabancı, tek bir kuruma müracaat etsin, işi noterde çözelim. Bürokrasi konusunda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan da hassasiyetlerini çok defa dile getirdi. Ben yeni sistemde o bürokrasinin de azalacağına yürekten inanıyorum” dedi.
Ülke
Oturum izni için minimumev satın alma tutarı
Vatandaşlık /Oturum izni
Karadağ
Alt sınır yok
Oturum izni (Yer yıl yenileniyor)
Fiji
41.000 Dolar
5 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Kolombiya
86.000 Dolar
Oturum izni
Uruguay
100.000 Dolar
10 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Brezilya
128.120 Dolar
Oturum izni
Macaristan
200.000 Euro
8 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Dominik Cumhuriyeti
250.000 Dolar
Vatandaşlık (hemen)
Yunanistan
250.000 Euro
5 yıl ikamet vatandaşlık
Letonya
250.000 Euro
5 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Dubai
272.000 Dolar
Oturum izni
Panama
300.000 Dolar
Oturum izni
Kıbrıs Rum Kesimi
350.000 Dolar
Oturum izni
Kıbrıs Rum Kesimi
2.000.000 Euro
Vatandaşlık
Bulgaristan
310.000 Euro
5 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Malta
350.000 Euro
Vatandaşlık (hemen)
Güney Kore
444.000 Dolar
5 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Andora
400.000 Euro
Oturum izni
İspanya
500.000 Euro
5 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Portekiz
500.000 Euro
6 yıl ikamet halinde oturum izni
İsviçre
1.000.000 Dolar
12 yıl ikamet halinde vatandaşlık
Monaco
500.000 Euro
10 yıl ikamet halinde vatandaşlık
İrlanda
1.000.000 Euro
8 yıl ikamet halinde vatandaşlık
2019'DA BU FİYATLAR HAYAL OLACAK
Ziya Yılmaz, “Konut fiyatları, İstanbul gibi İzmir gibi dünyanın gözbebeği iki şehir için çok ucuz kaldı. Maliyet artışları fiyatlara şimdilik yansıtılamadı. Sadece 2017'de inşaat maliyetlerinde yüzde 25 artış oldu. Buna son kur hareketlerindeki maliyet artışını eklersek bu rakam yüzde 45'lere kadar yükselebilir. İnşaat maliyetleri bu kadar artarken konut fiyatlarındaki artış yüzde 9’larda seyretti. Kaba bir hesapla, bugün konut alan aslında neredeyse yüzde 50'lik bir indirimle ev sahibi oluyor. Şunu net olarak söyleyebilirim; 2019'da şu an gördüğünüz bu fiyatlar resmen hayal olacak” diye konuştu.
KONUT ALAN KAZANDI, DOLAR ALAN KAYBEDER
Konuta yatırımın orta ve uzun vadede yüksek getirilere imza attığını da söyleyen Ziya Yılmaz, şunları anlattı: “DAP Yapı’nın 2008’deki ilk projesi olan Şelale Evleri’ni hayata geçirmiştik. O dönemde dolar kuru 1.8 TL civarındaydı. Bugün ise 6 TL… 2008’den bu yana dolar kuru yüzde 233 artış gösterdi. Şelale Evleri’nde konutları ortalama 100 bin TL fiyatla satmıştık. Bugün aynı bölgede 1.5 milyon TL’den ucuza konut bulmak nerdeyse imkansız. Yani konuttaki getiri yüzde 1.400 gibi bir rakam oldu. Dolar darphanede basılıyor. İhtiyaç halinde bir arz söz konusu. Fakat arazi öyle değil, sınırlı bir ürün, arzı kısıtlı. Gayrimenkul uzun vadede hep kazandırmıştır."