03 03 2018, 13:23 Güncelleme: 13:31
JLL Türkiye’nin 2017 yılını kapsayan "Ticari Gayrimenkul Pazarı Görünümü" raporuna göre inşaat halinde olan 44 AVM’nin 2020’nin sonuna kadar tamamlanması bekleniyor.
Türkiye genelinde şu anda 401 AVM ile yaklaşık 12,2 milyon metrekare ticari kiralanabilir alan bulunuyor, sayı 445'e çıkacak.
İstanbul’da şu anda 114 AVM’de yaklaşık 4,4 milyon metrekare ticari kiralanabilir alan bulunuyor. Megaşehirde şu anda inşaat halinde olan 22 AVM’nin ise 2020’nin sonuna kadar tamamlanması bekleniyor. Bu AVM’lerin tamamlanmasıyla İstanbul’daki toplam AVM sayısı 136’ya, ticari kiralanabilir alan ise 5,3 milyon metrekareye çıkmış olacak.
Ankara’da ise 39 AVM’de toplam 1,6 milyon metrekare ticari kiralanabilir alan yer alıyor. Başkentte şu anda inşaat halinde olan 8 AVM bulunuyor. Türkiye’deki toplam AVM sayısının 3 yıl içerisinde 445’e çıkacağı belirtiliyor.
2018 TAHMİNLERİ
JLL’nin raporunda AVM ve perakende sektörleri için 2018 tahminleri de yer aldı. Yeni alışveriş merkezi projelerinin sayısında görülen kademeli düşüş nedeniyle mevcut alışveriş merkezlerinde yeniden kiralama ve eskiyen alışveriş merkezlerinde ise yenilenme süreçlerinin gelecek yıllarda gündeme gelmesi bekleniyor.
Alışveriş merkezi arzının yüksek olduğu İstanbul ve Ankara gibi şehirlerde görülen rekabet ve bölgeselleşme nedeniyle "Farklılaşma"nın önemi 2018’de de artmaya devam edecek.
E-ticaret ve omni-channel eğiliminin alışveriş alışkanlıklarını değiştirmeye devam edeceği ve “deneyimsel mağazacılık” konseptinin öneminin giderek artacağı öngörülüyor.
OFİS PİYASASI 2018'DE KİRACI DOSTU OLACAK
İstanbul’da "Merkezi İş Alanı" (MİA) olarak nitelendirilen Levent-Maslak hattında yer alan ofislerdeki boşluk oranı 2017’de yüzde 22,7 olarak hesaplandı. Bu rakam 2013’te yüzde 4,4 seviyesindeydi. Birincil kira seviyeleri ise 2013-2016 yılları arasında 45 dolar olarak hesaplanırken, 2017’de 30 dolar seviyesine geriledi.
Çalışmaya göre geçen yıl kurumsal şirketler kontrat tarihi bitmeden, kontrat yenileme eğilimine girdi. Bu sonuçla kiracılar, TL’nin döviz karşısındaki değer kaybı nedeniyle mal sahiplerinden daha makul kira rakamları talep etme imkanı buldu. Özellikle yabancı kurumsal şirketlerin hazır ofisleri tercih ettiği görülürken, toplu taşıma ağlarına yakınlık, market ve kuru temizleme gibi sosyal olanakların yer aldığı ofis binaları tercih sebebi oldu.
İşlem sayısı bakımından ise 2017’nin yıldızları Anadolu Yakası’nda Ataşehir ve Kozyatağı, Avrupa Yakası’nda ise Kağıthane, Levent-Maslak hattı oldu. Rapora göre 2018, ofis piyasası açısından "kiracı dostu" bir görünüm sergileyecek.
