BUSINESSHT
27 06 2018, 13:29 Güncelleme: 15:02
Enerji sektörü ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'dan petrol alımını 4 Kasım son tarih olmak üzere sıfırlama talimatını tartışırken Tüpraş hisseleri sert satışa maruz kaldı.
Rafineri girdisinin önemli bir kısmını İran'dan karşılayan Tüpraş'ta değer kaybı günün ikinci yarısında TSİ 14:45 'te yüzde 6,42e ulaştı. Aynı anda BIST100 yüzde 0,85 değer kazanıyor.
Endeks günün ilk yarısında yüzde 3,78 düşüşle 109,60 liraya gerileyerek BIST100'de en çok düşen ikinci hisse oldu.
İRAN PETROLÜ TÜPRAŞ İÇİN NE İFADE EDİYOR?
Trump yönetimi ABD müttefiklerini İran'dan petrol alımının tamamını en geç 4 Kasım'a kadar durdurmak baskı yapıyor. 2017'de Türkiye'nin tek rafinerisi olan Tüpraş'ın ham petrol ithal ettiği 14 ülkenin başında İran yer aldı.
Tüpraş'ın Fuel Oil Dönüşüm Ünitesi (RUP) İran ve Kuzey Irak petrolü gibi ağır petrol türlerini yüksek verimilikle işleyebilmesini sağlıyor. Bu petroller hafif ham petrole göre daha ucuz olduğundan rafinerinin kar marjı da aynı oranda artıyor. Trump'ın İran'dan petrol alımını durdurma talebinin hayata geçmesi durumunda Tüpraş'ın iran petrolüne alternatif bulması gerekecek. Bu da rafineri maliyetlerinin artması anlamına gelecek.
Yapı Kredi Yatırım, söz konusu haberler üzerine Tüpraş'ı en çok tavsiye ettiği hisseler arasından çıkardı.
Oyak Yatırım ise yaptırımların yanı sıra petrol fiyatlarında artışın da Tüpraş için negatif olacağını belirtti.
TÜPRAŞ'IN TOPLAM İTHALATININ YARISI İRAN'DAN
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) verileri Türkiye'ye tamamı rafinerici lisansı ile 25,7 milyon ton petrol ithalat edildiğini ve bunun yüzde 44,6'sı olan 11,49 milyon tonunun İran çıkışlı olduğuna işaret etti. İran'ı 7,05 milyon ton ile Irak ve 2 milyon ton ile Rusya izledi.
Verilere göre Tüpraş'ın ham petrol ithalatının yüzde 64'ü İran'dan yapılırken ikinci en yüksek ithalatın yapıldığı Kuveyt'le fark 6 katına yakın. Mart'ta ise İran'dn 858 bin 630 varil, Kuveyt'ten 151 bin 258 varil ham petrol ithal edildi.
