02 12 2016, 07:04 Güncelleme: 07:05
Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, TRT Haber’de canlı yayınlanan özel programda, gündeme ilişkin değerlendirmede bulundu, soruları cevapladı.
Kurtulmuş, dolar ve eurodaki yeni rekorlar üzerine yaptığı değerlendirmede "Durumun, Türkiye ekonomisinin iç şartlarından kaynaklanan bir meseleymiş gibi ortaya konulması yanlış olur kanaatindeyim." dedi ve dolarizasyonu azaltmanın önemine dikkat çekti.
Kurdaki dalgalanma
"Bugün dolar ve euro yeni rekor kırdı. Bu daha ne kadar devam edecek?" sorusu üzerine Kurtulmuş, kurdaki dalgalanmanın büyük oranda küresel sistemdeki dalgalanmadan kaynaklandığını değerlendirdi.
Dış etkiler olmasaydı dövizin bu kadar hareketlenmesinin mümkün olmadığını belirten Kurtulmuş, "Durumun, Türkiye ekonomisinin iç şartlarından kaynaklanan bir meseleymiş gibi ortaya konulması yanlış olur kanaatindeyim. Eğer öyle olmuş olsaydı Türkiye uzunca bir süredir terörle mücadele ediyor, diyelim geçen sene Türkiye çok sıkı bir şekilde terörle mücadeleye başladığında döviz kurlarının oynamaya başlaması gerekirdi. Tarihi rekorların başka dönemeçlerde, diyelim Allah muhafaza, Allah bir daha tekrarını göstermesin, İstanbul Havalimanı'na bomba patladığı zaman döviz kurlarının alt üst olması gerekirdi. Aynı şekilde Sultanahmet saldırısı, Gar saldırısı sonrasında 15 Temmuz saldırıları sonrasında." diye konuştu.
FETÖ'nün darbe girişiminin ardından vatandaşların 12 milyar dolar değerinde dövizi Türk parasına çevirdiklerini hatırlatan Kurtulmuş, şunları kaydetti:
"Bu, aslında milletimizin vatanseverliğini gösteren bir göstergeydi hem de Türkiye ekonomisinin birtakım etmenlere karşı dayanıklı olduğunu gösteren, kendisinin aktüel tedbirler alabilme imkanı olduğunu gösteren bir meseleydi. Önemli bir mesele olarak görüyorum ama özellikle Trump'ın fiilen göreve başlamasıyla birlikte sürecin tekrar normale döneceği, dövizdeki ateşin düşeceği kanaatindeyim, belli bir seviyeye ineceği kanaatindeyim. Yeter ki biz kendi tezgahımızı dağıtmayalım, yeter ki biz kendi ekonomimizin genel dengelerini bozmayalım. Şu anda Türkiye ekonomisi genel dengeler itibarıyla korkulacak, endişe edilecek bir noktada değildir, sağlam bir noktadadır."
"Mühim olan dolarizasyonu azaltmaktır"
Kiralar ve birtakım başka hizmetlerin Türk lirası üzerinden alınması, satılması gibi birçok konuda tedbirlerin artırılabileceğini, bununla ilgili çalışmaların yapıldığını dile getiren Kurtulmuş, şöyle konuştu:
"Niye Türkiye'nin içerisindeki bir mal ve hizmet dolar üzerinden alışverişe konu olsun? Lüzumsuz yere doları özendirmek, doların değerini artırmakla ilgili bir şeydir, bunlar gündeme getirilebilir. Az önce Twitter'dan bakarken, bu sene hac ve umrenin döviz üzerinden değil de Türk lirası üzerinden yapılmasıyla ilgili birtakım talepler, hatta çok ileriye de çıkmış bu talepleri teşvik edenler. Bu konuşulabilir, Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda bir çalışma yapabilir, örnek olsun diye söylüyorum, burada iki tane temel girdisi var, hac ve umre hizmetlerinde. Birisi Türk Hava Yolları uçak biletlerinin döviz üzerinden verilmesi, ikincisi de oradaki kiralar, bunlarla ilgili çalışmalar yapılır. Eğer bunlarda belli bir düzenleme olursa biz de bunları niye döviz üzerinden alalım? Bunlar tabii ki Türk parası üzerinden yapılabilir. Bu çalışmayı Diyanet İşleri Başkanlığımız yapabilir."
Türksat'ın uydu kiralarında da benzer bir uygulamanın yapılabileceğine değinen Kurtulmuş, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Özellikle Anadolu medyasıyla ilgili olarak, Türksat'ın uydu kiraları da döviz üzerinden değil de belli bir yerde döviz fikslenir, ona göre Türk lirasına çevrilir. Zaten zar zor ayakta duran, hizmetlerini zar zor yürütmekte olan Anadolu medyası da bundan istifade eder. Bu şu anda aklıma gelen iki hizmet alanı, bunun gibi kamunun da dövizle iş yapmış olduğu, hizmet ya da mal satmış olduğu alanlar var, bunlar da Türk parasına çevrilebilir, bunların çalışmalarını yapmak lazım, ne kadar mümkün olur ne kadar olmaz. Burada mühim olan dolarizasyonu azaltmaktır, Türk parası üzerinde alış verişin yapılmasıdır."
Kurtulmuş, karşılıklı ticaretlerin de ülkelerin kendi para birimi üzerinden yapılabileceğini belirtti.
